Medyada kara tablo: Nefretle yaşıyorlar

Hrant Dink Vakfı’nın, “Medyada Nefret Söylemi ve Ayrımcı Dil Mayıs-Ağustos 2014” raporuna göre, nefret söyleminde ciddi artış var. Başta Yahudiler olmak üzere ulusal, etnik ve dini grupları hedef alan 246 köşe yazısı ve haber içeriği tespit edildi. Nefret söylemine en fazla rastlanan ulusal gazeteler arasında ilk sırada yine 39 yayınla Yeni Akit gazetesi yer aldı. Raporda, Gazze operasyonu sırasında Türkiyeli Yahudilerin yaşadıkları ikilem de çarpıcı bir dille ele alındı.

85 sayfalık raporun ilk bölümünü akademisyen İdil Engindeniz, Yahudilere yönelik ayrımcılığın analiz edildiği son bölümü ise hukukçu ve gazeteci Rita Ender hazırladı. Rapora göre, nefret söylemi en çok köşe yazılarında üretilmiş. Yeni Akit’i takip eden Milli Gazete 23, Milat gazetesi 13, Ortadoğu gazetesi ise 12 yayınla nefret söylemine katkıda bulunmuş durumda. Yeni Çağ, Sabah, Sözcü, Yeni
Mesaj, Anayurt, Türkiye, Yeni Şafak, Yurt ve Yeni Asya gazeteleri de listede yer aldı. Akşam, Aydınlık, Güneş, Habertürk, Milli İrade, Önce Vatan, Sol gazetelerinde de birer içerikle nefret söylemine rastlandı.

Rapora göre 130 içerikte Yahudilere yönelik nefret söylemi içeriği bulunurken Ermeniler için 60, Hıristiyanlar için 30 içerik yer aldı. Onların ardından 21 içerikle Rumlar, 18 içerikle Kürtler ve 10 içerikle Suriyeli mülteciler nefret söylemine maruz kalan gruplar arasında belirlendi.

Nefret söylemi barındıran 246 içerikten 137’si 21 farklı ulusal yayında yer alırken, 104 yazı 63 farklı yerel gazetede yayımlandı. Kıbrıs gazetelerinde yayımlanan sekiz içerik de yine nefret söylemi kapsamında değerlendirildi.

Genellemelere maruz kaldılar

Raporun dosya konusu ise İsrail’in 7 Temmuz 2014’te Gazze’de başlattığı operasyon dolayısıyla Türkiye medyasında Yahudilere yönelen ayrımcı söylem oldu. Raporda, operasyon sürecinde Türkiyeli Yahudilerin yaşadıklarına ilişkin çarpıcı ifadeler yer aldı: “Türkiyeli Yahudiler yalnızca Yahudi olmaları nedeniyle birtakım genellemelere maruz kaldılar. İsrail Devleti’nin gücünden faydalandıkları iddia edildi, operasyon karşısında tavır almaları, taraflarını belli etmeleri beklendi. İsrail’den kilometrelerce uzak olan memleketlerinde, ölüm tehdidi altında, kapısında gösteri yapılan, sinagoglarına giderken, gamalı haç ve Hitler portreli tişörtleriyle mahallelerinde dolaşan kişilerden çocuklarını sakınmaya çalışırlarken, kendi memleketlerine; Türkiye’ye olan bağlılıklarını ifade etmek zorunda bırakıldılar. ”