Mavi ışıklı çocuklar

Bu özel gün için ABD’de “Autism Speaks’’ tarafından başlatılan ve bütün dünyada ilgi gören Mavi Işık Yak Kampanyası’nın (Light It Up Blue) Türkiye elçisi Tohum Otizm Vakfı’nın çağrısı ile 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, Galata Kulesi, Çanakkale Şehitler Anıtı, İzmir Saat Kulesi, Eskişehir Masal Şatosu, Kadıköy Boğa Heykeli, Şanlıurfa Balıklıgöl, Konya Kelebekler Vadisi ve Amasya Kalesi başta olmak üzere pek çok bina, mavi ışık yakacak. #OtizmİçinMavi farkındalık kampanyasının amacı ise otizm spektrum bozuklukları hakkında insanların doğru bilgiler edinmesini sağlamak ve bu farkındalığı bütün Türkiye’de artırarak otizmli bireylerin diğer insanlardan çok da farklı olmadığını göstermek. Kampanyaya destek vermek için yapılması gereken, bu ay boyunca #OtizmİçinMavi bir tişört giyip, fotoğrafınızı sosyal medyada paylaşmak. Nisan ayı boyunca dünyanın gündeminde olacak otizm, doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk üç yılında fark edilen karmaşık bir gelişimsel bozukluk olarak tanımlanıyor. Otizm, çocuğun çevresi ile yeterli sosyal ilişkiler kuramaması, dil-iletişim alanında belirgin gelişimsel sorunlar göstermesi ve takıntılı davranış biçimlerine sahip olması ile kendini gösteriyor.

Otizm sıklığı artıyor

Tohum Otizm Vakfı uzmanlarının verdikleri bilgilere göre, otizmin görülme sıklığı günümüzde çok büyük bir hızla artıyor. Bugün doğan her 68 çocuktan 1’i otizm riski ile dünyaya geliyor. Ülkemizde 0-18 yaş grubu arasında yaklaşık 352 bin otizmli çocuk bulunuyor. Otizmin günümüzde bilinen tek tedavisi, erken tanı ile yoğun, sürekli özel eğitim. Erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemi ile yoğun olarak eğitim alan çocukların yaklaşık yüzde 50’sinde otizmin belirtileri kontrol altına alınabiliyor ve gelişim sağlanabiliyor.

Farkındalık mesajları

Sosyal medya üzerinden #otizmemaviışıkyak hashtagi ile yürütülecek olan kampanya ile pek çok kişi ve kurum Otizme Mavi Işık Yak t-shirt’leri, sosyal medya paylaşımları ile otizm farkındalık mesajları verecekler.

Erkeklerde daha yaygın

-Otizm spektrum bozukluğu bir ruh hastalığı değil; ancak, belirtileri bazı ruh hastalıklarını çağrıştırabiliyor.

-Yapılan bilimsel araştırmalar, otizm spektrum bozukluğunun çocuk yetiştirme özellikleriyle ya da ailenin sosyo-ekonomik özellikleriyle ilişkisi olmadığını göstermiştir.

-Erkeklerdeki yaygınlığı kızlardan 4.3 kat fazla.

-Otizm spektrum bozukluğu tanılı bireylerin pek azında (yaklaşık %10), çok güçlü bellek, müzik yeteneği vb. üstün özelliklere rastlanır.

Otizm nedir?

Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel bozukluğu olarak nitelendiriliyor. Otizmin, beynin yapısını ya da işleyişini etkileyen bazı sinir sistemi sorunlarından kaynaklandığı sanılıyor.

Nedenleri ve bazı tespitler:

-Bugün, otizm spektrum bozukluğuna neyin neden olduğu bilinmemekle birlikte genetik temelli olduğuna ilişkin bulgular var. Ancak hangi gen ya da genlerin sorumlu olduğu henüz bilinmiyor. Çevresel faktörlerin de otizme yol açabildiğine ilişkin görüşler bulunuyor.

-Otizm spektrum bozukluğunun nörolojik nedenlerden kaynaklandığı sanılıyor. Otizm tanılı bireylerin önemli bir bölümünde (yaklaşık %35), beyindeki anormal elektrik hareketlerine bağlı olarak; nöbet, istemsiz hareketler, bilinç yitimi vb. nörolojik sorunlar da görülebiliyor.

-Otizmin çocuk yetiştirme özellikleriyle ya da ailenin ekonomik koşullarıyla hiçbir ilişkisi yok; bu nedenle otizm spektrum bozukluğuna her çeşit toplumda, farklı coğrafyalarda, ırkta ve ailede rastlanıyor.

-Otizm, günümüzde rastlanan en yaygın nörolojik bozukluk ve Hastalıkları Kontrol Etme ve Önleme Merkezi verilerine göre 2006 yılında her 150 çocuktan birinde otizm görülürken, 2012 yılında her 88 çocuktan birinde otizm görülmüş. 2014 yılında verilen son bilgiye göre de her 68 çocuktan birinde otizm görülüyor.

-Otizm tüm ırklarda, etnik gruplarda ya da sosyal statüsü farklı gruplarda görülebileceği, ailenin gelir durumu, yaşam biçimi ve eğitim düzeyi ile otizm spektrum bozukluğu arasında bir bağ olmadığı vurgulanıyor.

-Otizm tanısı alan çocukların çoğunda değişik derecelerde öğrenme güçlüğü ve zekâ geriliği de görülebilir.

-Otizm, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de son yıllarda adı çok sık duyulan bir özel eğitim kategorisi.