Liseliler için 'eşimi seçerken' etkinliği

Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü tarafından 2002’de 12. sınıf öğrencileri için hazırlan rehberlik derslerinde gerçekleştirilen etkinlik programı, 37 sayılı Talim ve Terbiye Kurulu kararıyla 2011’den beri uygulanıyor. Programa göre 12. sınıf öğrencilerine yaptırılanlardan bir tanesi de ‘Eşimi Seçerken‘ adlı etkinlik. Etkinlikte öğrencilere aradıkları eşte ‘mutlaka olması gereken’, ‘olursa iyi olur’, ‘olmasa da olur’ diyebilecekleri özellikleri yazmaları isteniyor. Daha sonra öğrencilerin beklentilerini tartışması sağlanıyor. Etkinlik planına göre de eş seçiminde dikkate alınacak unsurları fark etmenin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılıyor. Öğrencilerin isimlerini kağıda yazmaları zorunlu değil. Bu durum ise akıllara etkinlik neticesinde değerlendirilme neye göre yapılıyor sorusunu getiriyor. Etkinliğin uzmanlar arasında görüş farklılığı yarattığı konular ise etkinlik neticesinde sağlıklı bir değerlendirme yapılmaması, etkinliğin havada kalması, amacının belli olmaması ve o yaştaki gençlere evlilik düşüncesinin empoze edilmeye çalışılması. Uzmanların görüşleri şöyle:

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI ’NIN DERDİ ÖĞRENCİLERİ BAŞ GÖZ ETMEK

Eğitim-Sen Merkez Eğitim Sekreteri Betül Korkut: Buradaki temel sorun, 12. sınıftaki bir gence eşimi seçerken ve ardından da aile yaşamında değişen kadın erkek rolleri gibi çalışmaların uygulanması. MEB’in erken yaşta evlenmenin getirdiği sorunlara dikkat çekmek, evlilik kapsamında toplumsal cinsiyet rollerini sorgulatmak, kadını annelik rolüne sıkıştıran politikalar karşısında eşitlikçi ve özgürlükçü duyarlılık geliştirmek gibi bir derdi yok. Aksine, öğrencileri bir an önce baş göz etmenin, kendilerine uygun eş seçmeye dönük bir yönlendirmenin derdine düşülmüştür. Çünkü hükümet ve ona bağlı olarak hareket eden MEB’in kadına ve aileye bakış açısı, bu dersin kapsamını ve amacını aşan sorunları beraberinde getirmekte, çok sistematik politikalarla geleneksel ve erkek egemen bir bakış açısıyla desteklenen evlilik kurumu anlayışı pekiştirilmeye çalışılmakta. Kaldı ki, bu etkinliklerde amaçlanan kazanımların öğrenci ve öğretmen arasındaki ilişkinin kendisine bırakılmış olması, belirttiğim sorgulamaların istisnai bir nitelik taşıyacağını da gösteriyor. Evlilik, kadına yüklenen roller, aile gibi konular üzerinde eleştirel ve daha ciddi tartışmalar yürütme derdinde olmayanların öğrencilerimize sunabilecekleri, Türkiye ’nin çocuk gelinler sorununu pekiştirmekle malul olacak. Bu gerçeği kızlı erkekli diye başlayan tartışmalara bakarak dahi görmek mümkün.

CİNSELLİK YOK SAYILIYOR

Gelişim Psikolojisi Uzmanı Serdar M. Değirmencioğlu: Etkinlik esnek bırakılmış . Niye yapıldığı ve ne işe yaradığı belli değil. Milli Eğitim Bakanlığı’nda baskın olan muhafazakar anlayışın bir yansıması bence bu etkinlik. 12. sınıf öğrencilerine neden böyle bir etkinlik yapılıyor anlamış değilim. Evlilik düşüncesi empoze ediliyor ama cinsellik ise tamamen yok sayılıyor. Ders programını incelerseniz cinselliğe sadece 3 defa değiniliyor. Eş seçmeyi öğrenin var ama kendi vücudunu tanıma yok. Etkinlikte ayrıca göze batan bir diğer durum ise sanki herkes evlenmek zorundaymış gibi gösterilmesi. Bir nevi evlilik dayatması da diyebiliriz. Eş seçiminden önce o yaştaki çocuklara arkadaş seçimi, gelecek planlaması gibi konularda etkinlik yapılması daha faydalı olur. Eğer gerçekten gençleri geleceğe hazırlamak istiyorlarsa daha kapsamlı, bilinçlendirici bir etkinlik yapılmalı. Etkinlik sonuçları iyi değerlendirilmeli. Anladığım kadarıyla bu etkinlik yapıldıktan sonra kapsamlı bir değerlendirme yapılmıyor.

SOSYAL BİR AKTİVİTEDEN ÖTEYE GEÇEMİYOR

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneğinden (PDR) Uzman Hüseyin Şen: Etkinlik faydalı olabilir. Etkinliği bakanlığın konusunda uzman kişileri hazırlıyor. Sağlıklı bir etkinlik olduğunu düşünüyorum. Etkinlikte öğrencilerin aklına evlilikle ilgili örtük bir mesaj verme gayesi olduğunu düşünmüyorum. Sadece erkenden çocukları yönlendirme ve hayata hazırlama amacı var. Keşke bu tarz etkinlikler daha fazla olsa ve çocuklar geleceğe daha fazla hazırlanabilse. Olumsuz tek bir yanı var bana göre. Etkinlik yapılıp geçiliyor. Sonrasında maalesef ayrıntılı bir inceleme ve yönlendirme yok. Üzerinde durulup, rehber öğretmen eşliğinde bir yönlendirme olursa amaca daha çok hizmet edilmiş olur. Açıkçası bu nedenlerden dolayı etkinlik sadece sosyal bir aktiviteden öteye geçemiyor. Bizim istediğimiz ise bu tarz etkinliklerin gerçekten fayda sağlaması ve gelecekle ilgili kararları için çocukları olumlu yönde yönlendirebilmesi.”

ÖĞRETMENLERİN BİR BASKISI YOK

Etkinliği hazırlayan Özel Eğitim ve Rehberlik Genel Müdürlüğü’nden Uzman Derya Uslu ise iki yıldır yapıldığını ve sorun yaşanmadığını belirterek şöyle konuştu: ‘’Etkinliğin amacı çocuklara eş seçiminin önemini kavratmak. Etkinlik 2011’den beri uygulanıyor. Etkinlik yapıldıktan sonra konuşmak isteyen öğrenciler konuşuyor öğretmenleriyle. İstemeyen öğrenciler isimlerini dahi yazmıyor etkinlik kağıdına. Zorlayıcı bir etkinlik değil. Ayrıca 12. sınıf öğrencileri yaşları gereği böyle bir etkinliğe uygun. Çünkü o yaştaki çocukların kararları bu dönemde şekilleniyor. Yani bu etkinliğin psikolojik açıdan öğrencilere bir zararı yok. Yoruma açık bir etkinlik. Kesinlikle etkinlik neticesinde öğretmenlerin yaptığı bir baskı yok. Türkiye’nin her yerinde yapılıyor bu etkinlik. Bugüne kadar herhangi bir şikâyet almadık.” (Radikal)