Koronavirüs salgını, neden et tüketiminde büyük bir düşüşü tetikleyebilir?

Koronavirüs salgını nedeniyle dünya çapında et tüketiminde büyük bir düşüş olması bekleniyor.

Birleşmiş Milletler verilerine göre, 2020'de kişi başına et tüketiminde yüzde 3 düşüş öngörülüyor. Bunun 2011'den bu yana en düşük et tüketim seviyesi olacağına işaret ediliyor.

Bloomberg haber sitesinde konu ile ilgili haberde, tüm piyasalarda gözlenen bu değişimin sürekli büyümeye dayalı et sektörü açısından önemli etkileri olacağı belirtiliyor.

Örneğin en fazla et tüketen ABD'de kişi başına et tüketiminin 2025'den önce salgın öncesi seviyeye ulaşması beklenmiyor.

Et tüketimindeki düşüşte birkaç faktör rol oynuyor.

• Salgın ve kısıtlamaların ekonomi üzerindeki olumsuz etkileri, tüketicilerin de gıda harcamalarının azalmasına yol açıyor.
• Restoranların kapanması nedeniyle de ete olan talep azalıyor. Zira insanlar evden çok dışarıda yemek yediklerinde ete daha fazla yöneliyor.
• Dünya et tüketiminin yaklaşık yüzde 25'ini oluşturan Çin'de ise et ürünlerine karşı güvensizlik gelişti. Zira hükümet, Pekin'de ortaya çıkan ikinci aşama salgın ile ithal et arasındaki bağlantıya işaret etmişti.

Öte yandan, ABD'de mezbaha ve et fabrikalarında çalışan işçiler arasında koronavirüs vakalarında artış olması ve üretimin kesintiye uğraması nedeniyle de et tüketiminde azalma oldu.

SERA GAZI SALINIMINDA ETİN PAYI

İklim krizine karşı mücadele verenler yıllardır et tüketiminin azaltılması çağrısı yapıyor.

Tarım ve hayvancılık kaynaklı sera gazı salımının, ulaşımdan daha yüksek olduğu belirtiliyor.

İnsan faaliyetlerinin yol açtığı küresel sera gazı salımında et ve süt ürünlerinin payı yüzde 18 düzeyinde.

Dana eti ve kuzu eti, besi hayvanlarının sindirim sistemleri, güçlü bir sera gazı olan metan gazı ürettiği için çevreye en çok zararı olan yiyeceklerin başında geliyor.

TÜKETİCİ DAVRANIŞLARINDA DEĞİŞİM

Salgın nedeniyle et tüketimindeki düşüşün ne kadar devam edeceği, tüketicilerin et yeme alışkanlığındaki değişimin kalıcı olup olmayacağını zaman gösterecek.

Ancak milyonlarca insanın çevresel kaygılar nedeniyle daha fazla bitkisel ürün tükettiğini gösteren kalıcı bir değişimin işaretleri var.

ABD, Brezilya ve Almanya gibi ülkelerde et işletmelerinde çalışanlar arasında koronavirüs vakalarındaki büyük artış, işçilerin ne kadar ağır koşullarda düşük ücretle çalıştığını daha görünür kıldı. Bunun talebe yansımasından söz etmek için henüz erken.

Bloomberg'de bir danışmanlık şirketine atıf yapılarak salgının kısa ve uzun dönemli sonuçları nedeniyle dünya çapında 2,2 milyon restoranın kapatılmasının beklendiği ifade ediliyor. Bunun talepte büyük bir şok yaratacağı ve aşılmasının uzun süreceği belirtiliyor.

Boston Consulting Group, pandemi öncesinde ABD'de tüketilen etin yüzde 50'sinin ev dışında tüketildiğini belirterek, salgın nedeniyle gelecekte restoranların farklılaşmasının ev dışında yeme alışkanlıklarını da değiştireceği ve et tüketiminin azalacağı öngörüsünde bulunuyor.

ET TÜKETİMİ AZALIYOR

2019'da domuz gribinden dolayı Çin'de milyonlarca domuzun ölmesi, domuz eti fiyatlarının artmasına ve talebin azalmasına neden olmuştu. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verilerine göre, 2018'den bu yana kişi başı et tüketimi yüzde 5 düşüş kaydetti.

2020'de Avrupa Birliği'nde domuz eti tüketiminin son 7 yılın en düşük seviyesine inmesi bekleniyor. Almanya'da her gün et ürünleri tüketenlerin oranı 2015'te yüzde 34 iken, Mayıs ayında tarım bakanlığının yaptığı ankette yüzde 26 çıkmış.

Küresel domuz eti tüketiminin yüzde 40'ına tekabül eden Çin'de domuz eti tüketiminin bu yıl yüzde 35 düşüş kaydetmesi bekleniyor.

Salgının merkezi haline gelen ülkelerden biri olan Brezilya'da da ekonomik resesyon nedeniyle tüketicilerin satın alma gücünün ve dolayısıyla et tüketiminin azalması öngörülüyor.

Çin'de domuz etindeki daralma nedeniyle talep artışı olacağı beklentisiyle ABD'de hayvan çiftlikleri kapasitelerini artırmıştı. Ancak dünya çapında et talebindeki düşüş, çiftçilerin kâr marjinini de daralttı.

Missouri Üniversitesi Gıda ve Tarım Politikaları Araştırma Enstitüsü, bu yıl kişi başına et tüketiminin 2014'ten bu yana ilk kez düşüş göstereceğini ve bu düşüşün en az 2025'e dek devam etmesini öngörüyor.

Uzmanlar, sadece ABD'de değil küresel çapta da ilk kez et arzının talebin üzerinde seyrettiğini ve bunun bir süre böyle devam edeceğini belirtiyor.