Koronavirüs: Ev hapsindekilerin karantina günleri için tavsiyeleri neler?

Koronavirüs salgını nedeniyle uygulanan sokağa çıkma yasağı, izolasyon veya karantina canınızı mı sıkıyor?

Son yıllarda Rusya'da siyasi veya diğer suçlardan on binlerce kişi (resmi rakamlara göre 2013-2018 arasında 60 bin kişi) ev hapsine alındı.

BBC Rusça Servisi, bunu yaşamış altı kişi ile konuşarak tecritte yaşamın nasıl sürdürülebileceği konusunu ele aldı.

'Düşünme vakti'

Rus tiyatro yönetmeni Kirill Serebrennikov, Moskova'da bir buçuk yıl ev hapsinde tutuldu. Tecritte yaşadıklarını "İçeride çıldırmamak için ne yapmalı?" konulu bir videoya dönüştürdü.

Normal yaşantımız telefon, Instagram, Facebook ile sık sık kesintiye uğruyor. Ama tecrit bunlara ara vermeye neden oluyor.

"Etraftaki kaostan kurtulmak için iyi bir olanak sunuyor" diyor Serbennikov ve ekliyor:

"Önemli konulara yoğunlaşma, ben kimim, yaşamdan ne bekliyorum gibi soruları düşünme imkânı buluyorsunuz."

Bu sırada günlük tutmayı, önemsiz de olsa aklınıza gelen en küçük şeyleri bile yazmayı öneriyor.

Sibirya'da çocuk tiyatrosu yönetmeni olan ve feminist görüşleriyle bilinen Yulia Tsvetkova da kadın ve LGBT haklarıyla ilgili faaliyetleri nedeniyle dört ay ev hapsinde tutuldu.

Tsvetkova bunun "suçluluk duymadan hiçbir şey yapmamak için harika bir fırsat sunduğunu" söylüyor.

'Moraliniz bozulabilir'

Geçen yaz Moskova'daki protestolara katıldığı için duruşma öncesinde bir ay gözaltında, daha sonra da üç ay ev hapsinde tutulan Sergey Fomin ise gözaltı sonrası yaptığı planları şöyle anlatıyor:

"Egzersiz yapmayı ve kitap okumayı planlıyordum. Ama bir ay sonra günlük rutinim çöktü. Sabah 10'da uyanıyor, öğleden sonra 3'e kadar yataktan çıkmıyor, banyoda üç saat kalıyor, sonra yine yatağa giriyordum."

Yulia da zorluk çektiğini söylüyor. "Kozamın içinden çıkmamak, yorganın altında kalmak, kendimi dünyadan ve gerçeklerden soyutlamak istiyordum. Bu durum beni korkuttu" diyor.

Matematikçi Dmitry Bogatov ise 2018'de altı ay ev hapsinde tutulmuştu.

"Bu durumda bir plan yapıp sadık kalmak gerçekten zor, çünkü normal yaşantımızda bizi yönlendiren bir şeyler var, dükkanların kapanma saati, işyerinde çalışma saatleri gibi. Ama ev hapsinde bunların tümü anlamsız hale geliyor."

Ukrayna Edebiyatı Kütüphanesi'nin eski müdürü Natalya Sharina 2015'te gözaltına alınmış ve 18 ay ev hapsinde tutulmuştu.

Polis baskını, sorgulamalar, tecrit ve duruşmaların ardından ev hapsi ona önce cennet gibi gelmişti. Ama bu his çok uzun sürmedi.

"İstediğiniz kitabı okuyacağınızı, müzik dinleyeceğinizi sanıyorsunuz, ama öyle olmuyor. Suçsuz olduğunuzu bilmek ve adaletsizlik duygusu insanı öfkelendiriyor ve takıntı haline geliyor. Elinize bir kitap alıyorsunuz, ama konsantre olamıyorsunuz, televizyonu açıyorsunuz, her şey sıkıntı veriyor" diye anlatıyor yaşadıklarını Natalya Sharina.

Beklenmedik özgürlük anları

Aylarca evde kaldıktan sonra Natalya'nın polis arabasında yolculuk sırasında belkemiğinde bir incinme nedeniyle tedavi için polikliniğe gitmesine izin veriliyor.

Düzenli olarak yaptığı bu ziyaretler moralinin düzelmesine yardımcı oluyor. Natalya, "Sadece polikliniğe gidiyordum, ama orada farklı insanları görmek, onların günlük yaşamlarını sürdürmelerini izlemek iyi geliyordu" diyor.

"500 metre yürümeme izin verdiklerinde çok duygulanıyordum. Benim için ufak bir özgürlük anıydı o, aynı zamanda geri kalan zamanda ne kadar tutsak olduğumun göstergesiydi."

Sergey Fomin'e yürüyüş izni verilmiyordu ama o haftada iki kez bu yasağı ihlal ediyordu.

"Bazen gece vakti kapşonumu başıma geçirip yakındaki dükkana koşup bir bira alıyordum. Dışarıya adım attığımda anlatması güç bir hisle doluyordu içim, sanki hapisten kaçmışım gibi" diye anlatıyor yaşadıklarını Sergey Fomin.

'Sevdiklerinizle konuşun'

Mahkeme genellikle ev hapsinde tutulan kişinin aile yakınları ile telefonda görüşmesine izin veriyor.

Natalya'nın kocası ve kızı ile irtibat halinde olması ona tecrit döneminde güç vermişti.

Daha sonra arkadaşları ile de telefon görüşmesine ve ziyaretlere izin verildi. "Evde beslenen hayvanlar da insanı bayağı rahatlatıyor" diyor Natalya.

Teknoloji uzmanı ve muhalif Alexander Litreyev, şiddet eylemleri yapmadığı halde halde polis saldırısına uğrayan protestoculara karşı şiddet kullanan polislerin kimliklerini deşifre etmeyi amaçlayan bir proje başlatmıştı internet üzerinden.

Bu nedenle kısa bir süre önce ev hapsine alındı. Arkadaşı Darya her gün onu ziyaret ediyor. Litreyev, kendisine yiyecek de getiren bu arkadaşının ziyaretinin onu "neşelendirdiğini" söylüyor.

'Kitap okuyun, zihninizi meşgul edin'

Hemen hemen herkes kitap okumayı öneriyor. Kirill Serebrennikov "Savaş ve Barış", 'Don Kişot" gibi kalın romanlar öneriyor.

Ayrıca anı yazmayı veya yeni bir dil öğrenmeyi tavsiye ediyor.

Alexander Litreyev ise şiir yazıyor ve yeni bir projenin iş planını hazırlıyor.

Ev hapsi sırasında "tavla oynamanın" çok iyi geldiğini belirtiyor. "Babam tavlada nasıl kazanılacağını anlatan bir kitap getirmişti. Günde beş saat oyun planları kurmaya uğraşıyordum" diyor.

'Bazılarının daha kötü durumda olduğunu unutmayın'

Yulia siyasi tutukluların uzun süreli hapsi yanında "Karantina hiç de ürkütücü değil" diyor.

Alexander'ın avukatı Alexei Buşmakov ise tecrit döneminde en önemli şeyin, bunu yaşayan tek kişi olmadığınızı ve er ya da geç bu durumun sona ereceğini ve özgürlüğünüze kavuşacağınızı bilmek olduğunu söylüyor.