Koronavirüs: Çin 10 günde tüm Vuhan'ı test etti mi?

Çin, koronavirüs salgının başlanıç yeri olan Vuhan'da yaşayan herkesi test etme gibi iddialı bir planı olduğunu açıklamıştı.

11 milyonluk kentte yeni vakalar görülmesi üzerine, 14 Mayıs'ta başlayıp 10 gün sürecek bir "test maratonu" planlandı.

BBC Reality Check ekibi, bu planın ne kadar uygulandığını araştırdı.

Hedef neydi?

Vuhan'da yaklalık 11 milyon kişi yaşıyor. Son test maratonundan, 14 Mayıs'tan önceki 7 gün içinde test yapılmış kişiler ve 6 yaş altı çocuklar hariç tutuldu.

Test yapılacak toplam nüfustan, Ocak ayında tüm şehri kapsayan sokağa çıkma yasağı öncesi Vuhan'ı terk etmiş ve hâlâ dönmemiş olanları da çıkarmak gerekiyor.

Yetkililer en büyük risk altındaki gruplardan başlayacaklarını açıklamıştı; nüfus yoğunluğunun çok olduğu yerlerde yaşayanlar ve sağlık çalışanları gibi.

Peki bu test maratonunu tamamlamak için nasıl bir zaman çizelgesi izlendi?

Vuhan'daki yetkililer, testlerin farklı bölgelerde farklı zamanlarda yapılacağını açıklamıştı.

Vuhan Hastalık Kontrol Merkezi "Her bölge, kendi içindeki test sürecini 10 günde tamamlayacak" açıklamasını yaptı. Bu da tüm kentteki test sürecinin 10 günden uzun süreceği anlamına geliyor.

Ancak yine de plan oldukça iddialı. Peki bu planlama gerçekte ne kadar işledi?

Kaç kişi test edildi?

Testlere dair tüm veriler, Vuhan'daki yerel sağlık hizmetlerinden geliyor, yani bağımsız kaynaklarca teyit edilemediğini aklımızda tutmamız gerekiyor.

Ama tüm bu maraton başlamadan, Vuhan'ın test kapasitesinin ne kadar olduğuna bakarak başlayabiliriz.

Hubei Daily gazetesine göre Vuhan'da, yaklaşık 60 test merkezinde günde toplam 100 bin test yapılabiliyordu.

Bu kapasiteyle, 6 yaş altı ve yakın zamanda test edilmemiş kişiler hariç, Vuhan'da yaşayan herkesin 10 gün içinde test edilmesi mümkün görünmüyor.

Yani hedefe ulaşmak için test merkezlerinin sayısının artırılması gerektiği aşikar.

Test hızını artırmanın bir yolu, "toplu test" yöntemi uygulamak olabilir. Çin basınına göre Vuhan'da bu yöntem uygulandı.

Bu uygulamada süreci hızlandırmak için bireylerden toplanan örnekler bir araya getirilip toplu olarak inceleniyor. Haberlere göre bireysel örnekler 5'erli, 10'arlı olarak gruplanıyor ve eğer gruptan seçilen örnek pozitif çıkarsa diğer örnekler de teste tabi tutuluyor.

Bu, enfeksiyon seviyesinin düşük olduğu yerler için etkili bir test yöntemi olabilir.

Yetkililer şu ana kadar sadece 200 pozitif vaka tespit ettiklerini açıkladı.

Ancak uygulanan bu yöntemle bile, hedefe ulaşılabilmesi için örnekleri test etme sürecinin de hızlandırılması gerekiyor.

Vuhan'daki yetkililer sadece 22 Mayıs'ta 1.47 milyon kişiyi test ettiklerini açıkladı. Bu, test maratonu öncesi 100 bin olan kapasitenin çok üstünde.

Hubie eyaletinin web sayfasında yer alan bilgiye göre 24 Mayıs itibarıyla 9 milyon test örneği toplandı ve bunlardan 6.57 milyonunun test süreci tamamlandı.

Bu çok büyük bir sayı ve bu bilgiyi bağımsız kaynaklardan teyit etmek mümkün değil. Ancak resmi verilere göre görünen o ki Vuhan, nüfusun büyük çoğunluğunu 10 gün içinde test etme hedefine ulaştı.