Köprünün dengesi bozuldu

Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet (FSM) Köprüleri’nin bakım ve onarım çalışmaları eylülde başlaması gerekirken seçim önlemi olarak nisan ayına ertelendi. Trafik sıkışıklığının oy kaybettirmemesi için güçlendirme çalışmalarının ertelenmesi, eleştirilere neden olurken Prof. Dr. Semih Tezcan da yapılacak çalışmalarla Boğaziçi Köprüsü’nün anatomisinin bozulacağı iddiasını gündeme getirdi. Köprülerin depreme karşı güvenli durumda olduğunu belirten Tezcan, yapılacak çalışmalarda eğik olan halatların tamamen değiştirilip düşey hale getirileceğini ve bunun büyük bir risk yaratacağını vurguladı.

Boğaziçi Köprüsü’nde 18 ay sürecek çalışmalar kapsamında 236 adet askı halatı değişimi, kulelerin içten çelik levhalar ile güçlendirilmesi, tabliyenin bazı bölümlerinin tamiri ve güçlendirilmesi, asfalt yenileme gerçekleştirilecek. FSM Köprüsü ise çalışmalar kapsamında tamamen boyanacak.

Eylülde yapılacağı açıklanan çalışmalar kısa bir süre önce nisana ertelendi. Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Semih Tezcan, zamanlama açısından bakıldığında eylüldeki bakımın nisana ertelenmesinin tek nedeninin oy ve sempati kaybetmeme kaygısı olduğunu söyledi.

Ancak bu kapsamlı çalışmanın asıl öneminin 40 yıldır başarı ile uygulanan eğik asma çubuklarının düşey hale getirilmesi olduğuna dikkat çeken Tezcan, “Yorulmayı, yıpranmayı önlemek için yapacaklarını söylüyorlar. Yorulma olması için bu köprünün simetrik olmayan bir şekilde yüklenmesi gerek. Örneğin, sağdaki şerit yüklenirken soldanin sürekli boş kalması gerekir. Ama köprü sabah akşam dolu, hiçbir şekilde yükleme ve boşalma söz konusu değil. Bu durumda yorulma da söz konusu değil” diye konuştu.

İhtiyaç değil lüks

Tezcan, eğik çubuklar düşey hale getirildiğinde köprünün anatomisinin bozulacağını vurgulayarak bu değişikliğin sakıncalarını şöyle sıraladı:

“Bu ihtiyaç değil lükstür. Yukarıda ana taşıyıcı halata bağlantı noktası tamamen sökülecek ve yeniden yapılacak. Aşağıda tabliyeye bağlandığı yer sökülecek yeniden başka levhalar takılacak. Eski halatın yükleri yenilerine aktarılacak. Aktarım sırasında bazı sorunlar, kazalar yaşanabilir. İnsanın da kolu bacağı değiştirilir ama insan özürlü hale gelir. Köprünün eğik askıları değiştirilirse köprü de özürlü olur. Yük aktarma sistemi de felce uğrar.”

Eğik çubuklar salınımı azaltır

Eğik askı çubuklarının köprüye büyük bir yararı olduğunun altını çizen Tezcan “Çubukların eğik olması köprünün salınımını azaltır. Bilinçli olarak eğik yapılmıştır. Bir deprem olsa köprünün boyuna salımlarını azaltır, yararı vardır” dedi.

Viyadüklere dikkat

Tezcan her iki köprüde de periyodik bakımlar yapıldığını ve köprülerin depreme karşı güvenliğinin sağlandığını belirterek nisan ayında başlayacak çalışmaya gerek olmadığını kaydetti. Asıl tehlikenin viyadüklerde olduğunu ifade eden Tezcan, “Ortaköy viyadüğünden betonlar düşüyor, kimse önlem almıyor. Hâlâ korozyon var. Blokların düşmesiyle oluşan oyuklar viyadüklerde duruyor ama hiçbir şey yapılmıyor. Karayolları bu kadar sorumsuz olamaz” dedi.

Tasarımcı şirket

Değişikliğin, köprünün tasarımını yapan İngiliz Freeman Fox and Partners firmasının projesine de müdahale anlamına geldiğini söyleyen Tezcan, şirketin bundan sonra meydana gelecek hiçbir olaydan sorumlu olmayacağını ve milyonlarca liralık telif talebinin de gündeme gelebileceğini vurguladı.