Kimler grip ve zatürre aşısı yaptırmalı?

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Fatma Nur Özdoğan grip mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte kronik rahatsızlığı bulunanların grip ve zatürre aşısı yaptırmasının önemine işaret etti.

Dr. Özdoğan, her yıl mevsimsel gribe neden virüsün değişim gösterdiğini bildirdi.

Mevsimsel gribe karşı etkin bir korunma sağlanması için her yıl grip aşısı yaptırılması gerektiğini vurgulayan Özdoğan, "Aşının koruyucu etkisi, aşı yapıldıktan iki hafta sonra başlayacağı için aşının en uygun zamanı ekim ve kasım aylarıdır. Aşılanmayan kişiler ise mart sonuna kadar aşılanabilir. Aşının koruyuculuğu yaklaşık 6-8 ay sürer" ifadelerini kullandı.

Özdoğan, halk arasında "zatürre aşısı" olarak bilinen pnömokok aşısının, pnömokok bakterisinin neden olduğu zatürre ve diğer hastalıkları önlemeye yönelik yapıldığını bildirdi.

Bu aşının pnömokok dışındaki bakteri ve virüslerin neden olduğu zatürrenin gelişimini direkt önleyici bir etkisi olmadığını vurgulayan Özdoğan, şunları kaydetti:

"Ancak Covid-19 hastalığı için risk grubunda olanlar aynı zamanda pnömokok enfeksiyonları için de risk grubundadır. Covid-19 hastalığı ile pnömokok enfeksiyonları bir arada görülebilir ve bu durum Covid-19 hastalığının seyrini ağırlaştırabilir. Bu nedenle özellikle risk grubundaki kişilerin pnömokok aşısı yaptırması önemlidir."

'ALTI AYDAN BÜYÜK HERKES GRİP AŞISI OLMALI'

Özdoğan, grip aşısını altı aydan büyük herkesin olması gerektiğini belirterek, özellikle risk grubundakilerin mutlaka aşı yaptırması gerektiğini vurguladı.

Özdoğan, mutlaka aşı yaptırması gereken grupları şu şekilde sıraladı:

"50 yaş üzerindekiler, astım dahil kronik akciğer hastalığı olanlar, kalp, karaciğer, böbrek, kan hastalıkları ve metabolik hastalığı bulunanlar, obezler, uzun süreli aspirin veya salisilik asit türevi ilaç kullanan 19 yaş altındakiler, bağışıklık sistemi zayıflamasına yol açan hastalıkları olanlar, gebe, lohusa ve uzun süreli bakım evinde kalanlar, altı aylıktan küçük çocuklar, hamileliğinin ilk üç ayının içinde bulunanlar ve ciddi yumurta alerjisi ya da aşı içeriğinde bulunan herhangi bir maddeye karşı ciddi alerji öyküsü olanlar mutlaka grip aşısı olmalı."

ZATÜRRE AŞISI OLMASI GEREKENLER

Dr. Fatma Nur Özdoğan, zatürre aşısının, pnömokok hastalıklarından korunmak için kullanılan "konjuge pnömokok aşısı" ve "polisakkarit pnömokok aşısı" olmak üzere iki ayrı tipten oluştuğunu bildirdi.

Antikor yanıtının daha geniş olmasını sağlamak amacıyla konjuge aşıyı takiben polisakkarit aşı kullanılmasının en etkin yöntem olduğunu vurgulayan Özdoğan, polisakkarit aşının en az beş yıl arayla en fazla üç kez tekrarlanabileceğini kaydetti.

Özdoğan, "Konjuge aşı ise erişkin yaş grubunda genel olarak bir doz olarak uygulanır. Aşılama şeması hastalıklara ve yaşa göre farklılık gösterir. Her iki aşı da farklı bir bölgeye uygulanmak koşuluyla grip aşısıyla aynı anda yapılabilir" ifadesini kullandı.

Zatürrenin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde en sık nedeninin pnömokok bakterisi olduğuna dikkati çeken Özdoğan, pnömokok aşısı olması gerekenleri şu şekilde açıkladı:

"Beş yaşından küçük çocuklara, sağlıklı 65 yaş ve üzerindeki yetişkinlere, beş yaş ve üzerinde olup pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıklar için riski artıran diğer hastalıkları bulunanlara zatürre aşısı uygulanmalıdır. Hematolojik kanserler ve HIV enfeksiyonu gibi bağışıklık sistemini baskılayan hastalıkları veya ilaç kullanımı olanlar, dalağı olmayanlar veya fonksiyon bozukluğu olanlar, kronik kalp, akciğer (astım dahil), karaciğer ve böbrek hastalığı olanlar, kohlear implant ameliyatı olanlar, beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçağı olanlar, alkolizm ve tütün kullanımı olanlar, pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıklar açısından risk grubundadır."

ÇOCUKLARDA GRİP VE ZATÜRRE AŞISI

Pediatri Uzmanı Dr. Beyhan Göksan Bulgurlu da yetişkinler kadar çocuklarda da koruma yöntemi olan zatürre aşısının 10-12 yıldır aşı takviminde olduğunu hatırlatarak, "Zatürre aşısı 12 yaş üzerinde kronik hastalığı olan çocuklara takip eden doktora danışılarak öneriliyor. Grip aşısını da 60 aya kadar olan çocuklar başta olmak üzere tüm çocuklara, gebelere, gebelik planlayanlara ve emzirenlere, küçük çocukla teması olan bakım veren kişilere öneriyoruz. Sekiz yaş öncesinde ilk kez grip aşısı yapılacak olanlara bir ay ara ile tam doz, sekiz yaş üzerinde, daha önce grip aşısı olanlarda tek doz uygulanıyor" ifadelerini kullandı.

Bulgurlu, canlı virüs aşısı olmadığı için aşıya bağlı grip belirtileri görülmediğini aktararak, "'Aşı oldum, aşı grip yaptı' kesinlikle mümkün değil. 'Aşının içinde alüminyum, civa var' gibi bir söylem doğru değil. Aşıyla alınan maddeler bir kez anne sütü emmekle alınan maddelerden bile daha hafif destekleyici madde içeriyor" değerlendirmesinde bulundu.