Japonya-Çin kavgasında ipin ucu kaçtı

Dünyanın en büyük ikinci ve üçüncü ekonomileri konumundaki Çin ve Japonya'nın İngiltere büyükelçileri arasında başlayan “Kim Woldemort” tartışmasına ilginç şekilde Çin Dışişleri Bakanlığı da katıldı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, Pekin'de dün düzenlediği olağan basın toplantısında, Çin'i Harry Potter serisinin kötü karakteri Voldemort'a benzeten Japonya'nın İngiltere Büyükelçisi'ni topa tuttu. Hua Chunying, Japon Büyükelçi Keiichi Hayashi'nin sözleri için “cehalet, saçmalık ve küstahlık” gibi ağır ifadeler kullandı.

Atışmayı başlatan Çinli elçi

Çin ile Japonya arasında son dönemde süregelen karşılıklı suçlamaların ucu yılbaşıyla birlikte Harry Potter serisinin kötü karakteri Boldemort'a kadar vardı. Çin'in Londra Büyükelçisi Liu Xiaoming, The Telegraph gazetesine yeni yıl vesilesiyle yazdığı yazıda, “Militarizm Japonya'nın Voldemort'uysa, Yasukuni Tapınağı da bu ulusun ruhundaki karanlık bölümleri simgeleyen bir çeşit horkuluktur” demişti.

Rowling'in romanında geçen horkuluk sözcüğü, Voldemort'un ölümsüzlüğe ulaşmak için ruhunun parçalarını sakladığı eşyalara işaret ediyor.

Telegraph'ta kalem savaşı

Japonya'nın Londra Büyükelçisi Keiichi Hayashi ise, bunun üzerine aynı gazetede suçlamayı iade etti. Çin'in bölgenin asıl Voldemort'u olduğunu yazan Hayashi, “Voldemort rolünü silahlanma musibetini başlatan Çin oynuyor“ sözlerini kullandı.

İki ülke arasında Çincede Diaoyü, Japoncada Senkaku olarak adlandırılan adanın egemenliği hususunda su yüzüne çıkan ihtilaf, Japonya Başbakanı Shinzo Abe'nin Yasukuni Tapınağı'na Aralık ayında yaptığı ziyaretle adeta raydan çıktı.

İpler koptu

Abe'nin ziyareti, Yasukuni’yi Japonya'nın yayılmacı politikasının kutsandığı mekan olarak gören Çin'in büyük tepkisine yol açtı. ABD'li yetkililerle yaptığı görüşmede, Çinli liderlere ziyaretin nedenlerini izah edeceğini söyleyen Abe'ye kısa süre sonra Pekin yönetiminden dolaylı yanıt geldi. Çin Dışişleri Bakanlığı, iplerin bir nevi koptuğunu simgeleyen açıklamasında, Abe'nin dinlenmeyeceğini ve kendisinin Pekin'de nezdinde artık hoş karşılanmadığını kaydetti.

Gerilimde sokak dili   

Tokyo ile Pekin arasında son dönemde kullanılan itham sözcükleri, diplomatik atışmadan daha çok iki çocuğun sokak kavgasını andırıyor. Karşılıklı suçlamalar arasında Pekin yönetiminin sivri dili fazla dikkat çekiyor. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüleri, olağan basın toplantılarında düzenli olarak Tokyo'yu hedef alıyor. İkiyüzlü, küstah, cahil, bilgisiz, şeytanca gibi hakaret sözcükleri adeta havada uçuşuyor.

Kökeninde ne var

İki ülke arasındaki gerilimin temelinde, son 35 yılda kaydettiği baş döndürücü büyümeyle askeri gücünü artıran Çin'in bölgesel dengeleri lehine çevirmesi yatıyor. Çin'in yükselen gücünü dengelemeye çabalayan Abe yönetimi, askeri harcamaları artırmanın yanı sıra, ABD ve Hindistan gibi ülkelerle askeri işbirliğini sıkılaştırmaya çalışıyor. İki ülke arasındaki derin stratejik çıkar çatışması, ada sorunuyla su yüzüne çıkıyor. İki ülkenin askeri hava ve deniz araçlarının ada çevresindeki it dalaşı artık günlük rutin olarak algılanıyor.