İttifakta pusula mutabakatı: 'Tak tak' yerine 'tak' formülü

AKP ve MHP’nin oluşturduğu ‘Milli Mutabakat Komisyonu’ çalışmalarında sona doğru gelindi. En başından bu yana seçim sisteminin ne olacağına ilişkin tartışmalar yapılırken, mevcut sistemle yani D’Hondt sistemiyle ittifaka gidilmesi kararlaştırıldı. Buna göre, milletvekilliği seçimlerinde ittifakın aldığı oylar, iki parti arasında, D’Hondt sistemine göre bölünecek. Yüzde 10 seçim barajı korunurken, Cumhurbaşkanlığı seçiminde MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin açıkladığı ‘tak tak formülü’ yerine ‘tak formülü’ uygulanacak. ‘Tak formülüyle’ seçmen çift mühür yerine pusulaya tek mühür vuracak. AKP ve MHP’li komisyon üyelerinin ittifaka yönelik çalışmalarının gelecek hafta liderlere sunulması bekleniyor. İttifakta son sözü liderler söyleyecekken, komisyonda ittifakın şekli de belli oldu. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, daha önce açıkladığı ‘Cumhur İttifakı’ formülünde, hem adaya hem de partiye oy verilebileceğini dile getirmişti. Ancak, son anda üzerinde bir değişiklik olmazsa, üzerinde anlaşılan formüle göre, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde pusulada parti ismi ve amblemleri yer almayacak. Sadece adayın adı belirtilecek. AKP, adayının Tayyip Erdoğan olduğunu Yüksek Seçim Kurulu’na (YSK) bildirirken, MHP de Erdoğan’ı aday olarak YSK’ye bildirecek. Pusulada parti adı ve amblemi yazmayacak ancak bir adayın aldığı oy, ‘ittifakın oyu’ kabul edilecek. MHP de pusulada parti adı ve amblemi yazmasa da YSK’ye yaptığı bildirimle, ‘ittifakla seçime katılmış’ sayılacak. Böylece seçmen pusulaya tek mühür basmış olacak.

Ortak değil ayrı liste

2019’da yapılacak milletvekilliği seçimlerinde ise her partinin adı ve amblemi pusulada belirgin olarak yazılacak. Buna göre de ittifak partilerinin pusulada yer aldığı bölümde, her partinin ayrı listeler halinde milletvekili adayları yer alacak. Böylece, Bahçeli’nin en başında önerdiği şekliyle, “partilerin tüzel kimlikleri korunarak, seçime girmesi formülü” sağlanırken, her iki partinin oyu da ‘ittifakın oyu’ kabul edilecek. Yüzde 10’luk seçim barajı korunurken, ittifaka giren partiler arasındaki milletvekilliği ise D’Hondt sistemine göre belirlenecek.

Dar bölge yok

Öte yandan her iki parti daha önce seçim sistemlerini de masaya yatırmıştı. MHP en başından bu yana dar bölge seçim sistemine karşı çıkarken, iki parti arasında ‘daraltılmış bölge seçim sistemi’ üzerine çalışmalar yürütülmüştü. Ancak komisyon çalışmalarında, 2019 seçimlerine mevcut sistemle, D’Hondt sistemiyle, gidilmesi de kararlaştırıldı. Daraltılmış bölge seçim sisteminin uygulanması ise 2019 seçimlerinden sonraya kaldı.

Yerelde sözü liderler söyleyecek

İki parti ‘yerelde ittifak’ ile ilgili formüller üzerinde de çalışıyor. Ancak yerelde ittifak ile ilgili son sözü liderler söyleyecek. Yerelde ittifakın uygulanması durumunda da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde pusulada uygulanan formül yerelde ittifakta uygulanacak. Buna göre, Buna göre, Ankara ve İstanbul gibi illerde, pusulada, AKP’nin belediye başkan adayının, Adana ve Mersin gibi illerde de MHP’nin belediye başkan adayının adı yer alacak. Her iki partinin belediye meclis üyesi adayları listesi de ayrı olarak yer alacak.