İstihdamın iki katı işsiz

Türkiye’de işsizlik haziran ayında yüzde 9.1’e yükseldi. Ancak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) son yıllarda verileri daha karşılaştırılabilir bir analiz sunma adına mevsimsel etkilerden arındırarak yayımlıyor. İşte o rakamlar pek iç açıcı değil. Zira mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı yüzde 9.9 ile çift haneye dayandı. Bir başka deyişle Türkiye ekonomisi, 2011’den bu yana en kötü işsizlik göstergeleriyle karşı karşıya!

Düşük gelen büyümenin ardından işsizlik oranının ikinci çeyrekte yükselmesi doğal olacaktı. Nitekim TÜİK’in açıkladığı Haziran 2014 verileri resmi açıklanan resmi işsizlik oranı yüzde 9.1. Her 100 kişiden 9.1’i işsiz. Rakamları özetleyelim;

Türkiye’de 15 yaş ve üzerinde 56.9 milyon kişi var. Bunun 29.2 milyonu işgücü piyasasında. 26.6 milyonu bir işte çalışıyor. Kalan 2 milyon 654 bin kişi ise işsiz. İşsiz sayısı 1 yılda 129 bin kişi arttı.

İşgücüne dahil olmayan ise 27.7 milyon kişi var. Kim var bu kesimde? Umutsuzluktan iş aramayı bırakanlar, ev kadınları, öğrenciler, emekliler ve çalışamaz halde olanlar. İşgücü piyasasındaki durağan tabloya karşılık işgücü içinde olmayan bu kesimde hızlı artış göze çarpıyor. Çünkü son bir yılda 15 yaş ve üzeri nüfus 1.4 milyon arttı. Bunun 396 bini işgücü piyasasına giderken 1 milyona yakını işgücüne dahil olmayan kesime gitti. ‘Umutsuz işsiz’ denilen kesime 1 yılda 483 bin kişi eklendi. Bu rakama 129 binlik resmi işsizleri eklerseniz rakam 612 bine çıkıyor. Bu rakam, 1 yılda yaratılan istihdamın (267 bin kişi) 2 katını aşıyor. Anlamı şu; istihdam yaratmakta zorlanan Türkiye ekonomisinde işsiz ve umutsuz işsizler 2 kat hızla artıyor.

Haziran 2014 itibarıyla umutsuz işsizler 2 milyon 514 bin olarak açıklandı. Bunları istihdam piyasasına dahil edip işsiz olarak sayarak bir hesap yaparsak ortaya yüzde 16.3’lük bir oran çıkıyor. Özetle resmi işsizlere umutsuz işsizleri dahil ederek hesapladığımız gayri resmi işsizlik oranı yüzde 16.3.

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilerdeki bozulma daha belirgin. Yüzde 9.9’luk oran Ocak 2011’den bu yana görülen en yüksek düzey. İşsiz sayısı ise 2 milyon 854 bin kişi ki bu da Ocak 2011’den bu yana görülen en yüksek seviye. Genç nüfusta işsizlik oranı resmi olarak yüzde 16.7’ye düşmüş görünse de mevsimsellikten arındırıldığında oran yüzde 18.1 ile yine 3 yılın zirvelerinde.

İşsizlik son 42 ayın zirvesinde

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR), TÜİK’in açıkladığı işsizlik verilerini değerlendirdi.

DİSK-AR’a göre mevsim etkilerinden arındırılmış resmi işsizlik yüzde 9.9 ile son 42 ayın zirvesine ulaştı. İşsizlik oranı ekonomik krizin etkisinin ağır bir biçimde yaşandığı 2009 ile 2010’dan sonra en yüksek seviyesine yükseldi. Haziran 2014 döneminde umudu olmadığı için ya da diğer nedenlerle son 4 haftadır iş arama kanallarını kullanmayan ve işe başlamaya hazır olduğu halde bu nedenle işsiz sayılmayanlar (umutsuzlar) da dahil edildiğinde işsizlik oranı yüzde 9.1 değil, yüzde 17.8, işsiz sayısı da 2 milyon 654 bin değil, 5 milyon 168 bin kişi olarak gerçekleşti. Geniş tanımlı işsizlik kadınlar için yüzde 24 seviyesine yükseldi. Çaresizler, umutsuzlar ve resmi işsizlerin toplam sayısı 6 milyon 298 bin oldu.