İBB Miras, bize bırakılmış mirası koruyor, geleceğe miras bırakmak için

Ankara Belediye Başkan adayı olup da seçilememiş Kayseri Belediye Başkanı Özhaseki, “İki senedir bekliyorum, taş üstüne taş koymadılar dedi ya, Millet İttifakı’nın seçilmiş belediye başkanları için. Bu kadar iftiraya taş olması lazım, taş kesmesi. Bir süredir İstanbul’da bir yerlerin etrafı çevriliyor, içinde hummalı bir faaliyet, İBB Miras yazıyor o çalışmaların üzerinde, İBB Miras, bize bırakılmış mirası koruyor, geleceğe miras bırakmak için. İBB çok katmanlı bir kuruluş, 80 bin kişi çalışıyor, iştirakler, şirketler. Ekrem İmamoğlu’nun nefes alacak vakti yok, kültür varlıklarından sorumlu İBB Genel Sekreter yardımcısı Mahir Polat desen öyle. Bana teknokrat lazım, bıkmadan usanmadan anlatsın. İBB Miras’ın başındaki Oktay Özer’le iş bitimi sonrası Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı’nda buluşuyor, saatlerce konuşuyoruz.

SÜREKLİ BAKIMLAR

Mahir Polat gibi Oktay Özer de Vakıflar’dan transfer, işi biliyor. 2019’un sonunda kurmuşlar 191 kişilik İBB Miras timini. İçinde restorasyon ve koruma yapan herkes var, mimarı, mühendisi, boyacısından fotoğrafçısına, restorasyon ustasına işi bilen, uygulayan, Sinop’taki o canım kaleyi Sünger Bob yapmayacak kişiler. İki temel prensip: Arkeolojik restorasyon ve Harabe estetiği. Amaç korumak, bakımını yapmak. Yeniden inşa etmek, değiştirmek, güzelleştirmek ya da yenilemek değil. İBB ile Vakıflar arasında yapılan bir protokole göre 39 selatin caminin temizlik ve önleyici koruma görevi İBB’ye verilmiş. İmamoğlu seçildikten sonra kurulan bu ekip, öncekiler gibi dışarıya ihale etmeden yapılan işle çok büyük tasarruf sağlanmış, bir önceki belediyenin 110 milyona mal ettiği işler 22 milyona hallolmuş! 14 ilçede 18 ayrı noktada 1200 birimde periyodik bakım yapılıyor!

RESTORASYON İŞLERİ

Bu rutin dışında restorasyon ve konservasyon var ki sizler de etrafı sarı çevrili yerleri görüyorsunuz: 2020’de 40 çeşme, 3 türbe, 57 hazire (tarihi mezarlık) restore edilmiş. Bu arada arkeolojik kazılara da başlamışlar.  Bankalar Caddesi’ndeki Kamondo Merdivenleri’nin pırıl pırıl olduğunu gördüm, siz de dikkat edin, çeşmeleri, binaları göreceksiniz. Aksaray’daki Murat Paşa Camii, Mahmutpaşa Camii ki etrafı mezbelelikmiş, Üsküdar’daki Rufai Asitanesi (tekke) Eyüp’te, Balat’da Aya Dimitri Kilisesi, Gülhane Parkı’nda Goltlar Sütunu hep restore edilen eserler.

ATATÜRK HEYKELİ

Daha çağdaş eserler diyorsanız ilk yaptıkları işlerden biri Sarayburnu’nda, Atatürk’ün İstanbul’da dikilen ilk heykeli, ki Kadir Topbaş döneminde “restore ediyoruz” kandırmacasıyla etrafı perdelenerek görülmesi engellendi, kiri bile temizlenmedi. Ki Atam, buradan Samsun’a bineceği gemiye hareket eder, öyle önemi var. Orhan Veli’nin Aşiyan’daki mezarı restore edilerek üzerine sonradan yapılan mermer de sökülmüş ve orijinal haline getirilmiş, ilk fırsatta gidip göreceğim.

BEYOĞLU BELEDİYESİ ATAKTA

2021’de İstiklal Caddesi’ne gelinmiş. Burada farklılığı olan iki iş var: Markiz Pastanesi ve Botter Apartmanı. İkisi de özel mülk. Yasaya göre özel mülklerin bakımını mülk sahibinin yapması gerekiyor. Ancak yok olma tehlikesi olduğunda İBB devreye giriyor ve sadece önleyici koruma yapıyor. Bu maddeyle Pera’nın en güzel iki binası temizlenmiş. Elhamra Sineması’nın bulunduğu bina da sahipleri tarafından heveslenilip temizlenmiş ama cadde üzerinde görünür olmak için çırpınan Beyoğlu Belediyesi de kendi yapmış gibi üzerine logosunu koyuvermiş! Santa Maria Kilisesi ise İBB Miras’tan bakım yardımı istemiş.

MEYDANLAR KALDI MI?

Bu restorasyon ve bakım işlemlerinin yanında Taksim, Çemberlitaş, Beyazıt Meydanı gibi sözü verilmiş büyük meydan projeleri var. Taksim Meydanı projeleri halka sunuldu, büyük oy farkıyla seçilen projenin başlama aşamasında projenin içinde yer alan Gezi Parkı, bir özel vakfa ait olduğu gerekçesiyle merkezi idare tarafından İBB’den alınıverdi! Bu karar tabii ki siyasi engelleme; park nasıl bir vakfın olabilir ki? Parklar dünyanın her yerinde kişinin değil, halkın, kentin, yani belediyenindir! Ki bu park da İstanbul şehir planları yapılırken 1 numaralı park olarak tescil edilmiştir. Son kararı mahkemeler verecek ama maksat hasıl oluyor, Taksim Meydanı projesi gerçekleşemeden bekliyor ve meydan devasa beton bir düzlük olarak duruyor! Çemberlitaş ve Beyazıt için ise çalışmalar sürüyor. Kadıköy’deki Haldun Taner Sahnesi de restorasyonda.

Bir başka engelleme, Muammer Karaca Tiyatrosu için geçerli. Projesi yapılmış bina 1.5 yıldır Koruma Kurulu’nda onay bekliyor.

SURLAR RESTORASYONDA

Eş zamanlı yürüyen restorasyonlar içinde İBB mülkiyetinde olan alanlarda süren çalışmalar içinde Hasanpaşa Gazhanesi, Yerebatan Sarnıcı, Feshane, Kara Surları, Anadolu Hisarı, Rumeli Hisarı, Bukoleon Sarayı, Ceneviz Surları başta olmak üzere 32 adet kültür varlığı üzerinde çalışılıyor. Bir zamanlar hisarları gezerdik, orada çekilmiş Yeşilçam filmleri vardır, Rumeli Hisarı’nın ortasına mescit dikip konserleri bitirdiler, kimse de oraları gidip gezmez oldu!

HEPİMİZ İSTANBUL’A SAHİP ÇIKMALIYIZ

Bir İstanbul âşığı, İstanbul gönüllüsü olarak taleplerim de oluyor tabii ki. Atatürk ve Unkapanı Köprü altı geçitleri CİF işbirliğiyle pek temiz oldu ama Karaköy Motor İskelesi, Balıkçılar Çarşısı ve Haliç kıyısındaki parka geçiş mezbelelik, hele İSPARK’ın her yeri işgal ediyor olması! Oktay Özer bana hak veriyor ve her birinin proje çalışmalarının sürdüğünü anlatıyor. Caddeler, sokaklar İSPARK işgali altında! Galata Meydanı’nın yer döşemeleri kırık dökük ama orası Beyoğlu Belediyesi’nin yetkisindeymiş. Galata Kulesi’nin en güzel görüntülendiği açının olduğu Büyük Hendek Caddesi’nde Beyoğlu Belediyesi imzalı afiş, buranın yakında yayalaştırılacağını açıklıyor, UKOME kararı çıkmış. Bunun etkisi Bankalar Caddesi ve Perşembe Pazarı’na kadar iner. Zaten Perşembe Pazarı’na çekidüzen verilecek olması da İBB Miras’ın projeleri arasında.  

GENELEV KONUSU CISS

Pandemi nedeniyle kapanan ve inşallah açılmayacak olan Galata Genelevi ve tarihi sokak da adam edilse ne güzel olur? Bir duvarı St Benoit, yanında sinagog, hastane, cami! Bunu gelmiş geçmiş 4 belediye başkanına söyledim, cevap bile veremediler! Bazı şeylere dokunulamıyor demek ki. İstanbul Gönüllüsü olarak müfettişliğe ve taleplerimi iletmeye devam edeceğim. Siz de İstanbul’un tarihi değerlerinin korunmasına yardımcı olun. Bize miras kaldı, biz de miras bırakalım!