Hükümetten yeni facialara davetiye

Hükümet, Soma’da 301, Ermenek’te 18 madencinin yaşamını yitirdiği facialardan hiçbir ders almadı. Yönetmelik değişikliği ile, ocaklarda madencilerin yerüstüne güvenli bir şekilde çıkmalarını sağlayacak “hayat hattının” kurulması 2017’ye bırakıldı. Kömür madenlerinde “yaşam odası” olarak da bilinen “sığınma odası” da kurulmayacak.

Türkiye tarafından yıllar sonra kabul edilen Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 176 sayılı Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi’nin uygulamaya geçmesinden bir gün sonra hükümet madenlerle ilgili tartışma yaratacak bir değişikliğe imza attı.

Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği bir kez daha değiştirildi. Bu değişiklikler özetle şöyle:

* İşverenler ocaklarda faliyet alanları ile yeryüzüne çıkış ağzı arasında oksijenli ferdi kurtarıcı değişim veya dolum istasyonları kurmak zorundaydı. Değişiklik ile “dolum istasyonu” kurma zorunluluğu kaldırıldı. Bundan böyle sadece oksijenli ferdi kurtarıcı değişim istasyonları kurulacak.

Hayat hattı yok

* Yönetmelikteki “lağımlarda 30 metrede bir, taban yollarında 20 metrede bir ve başyukarılarda 10 metrede bir basınçlı hava teneffüs istasyonu kurulur ve acil durum planlarında gösterilir” maddesi de çıkarıldı.

* Yönetmelikteki iki kritik düzenlemenin yürürlüğe giriş tarihleri 1 Ocak 2017 tarihine ertelendi. Madenlerde “hayat hattı” ile “personel takip ve izleme sistemi” kurulması 1 Ocak 2017’ye bırakıldı. Değişikliğe göre; “İşyerlerinde çalışanlara dair kayıtlar tutulur. Ocağa giriş ve çıkışlar ile çalışanların bulunduğu yerler belirtilerek kayıt altına alınır” maddesi ile “Yeraltı madenlerinde, hazırlık faliyetlerinin yapıldığı alanlar ve üretim panoları gibi yeraltı maden işletmesinin bütün bölümlerini kapsayacak şekilde ve çalışanların yerüstüne çıkmalarını kolaylaştıran, yanmaya, kopmaya ve aşınmaya karşı dayanıklı bir hayat hattı kurulur” maddesi 1 Ocak 2017’de yürürlüğe girecek.

Yeterlilik aranmayacak

* Eski yönetmelikte madenlerde patlayıcı maddeleri sadece “yeterlilik belgesine sahip” ateşleyicilerin kullanabileceği öngörülmüştü. Değişiklik ile ateşleyicilerin “yeterlilik belgesine sahip” olma şartı kaldırıldı.

* Madenlerde acil durumlarda kullanılmak amacıyla “sığınma odaları” kurulması öngörüldü. Ancak “kömür ve türevleri hariç olmak üzere” denilerek kömür madenleri kapsam dışında bırakıldı. Yani, kömür madenlerinde “yaşam odası” olarak da bilinen “sığınma odaları” kurulmayacak. Oysa “sığınma odaları” facia anında madencilerin buraya girerek uzun süre hayatta kalmalarına olanak sağlıyor.

Ayrıca henüz hazırlık aşamasında olan ve üretim yapılmayan diğer madenlerde de “sığınma odaları” olmayacak. Ancak üretime geçildikten sonra “sığınma odası” kurulacak.

* Eski yönetmelikte “hava yollarının” çıkarılan cevherin taşındığı yollardan ayrı olacağı belirtiliyordu. Değişiklik ile bu da çıkarıldı. “Hava yollarının” nasıl olacağı ise belirtilmedi.