‘Hedef özerkliğimiz’

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ile hükümet arasındaki “denetim krizi” mahkemenin Kimya Mühendisleri Odası (KMO) yönetiminin görevine son verilmesi kararı ile yeni bir aşamaya taşınırken, yargıya gitmese de 11 odada daha benzer süreç yaşanıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 11 odada idari ve mali denetim yapmak istedi. Ancak odalar ‘anayasaya aykırı’ olduğu gerekçesiyle bu talebi reddetti. Süreç beklemede. TMMOB ise hükümetin tavrına karşı tutumunu bugün kamuoyuna açıklayacak.

İlk kriz KMO’yla

Hükümet 2013 yılı sonunda TMMOB’ye bağlı odaların idari ve mali denetimlerinin hangi bakanlıklar tarafından yapılacağını belirledi. Bu kapsamda KMO’nun idari ve mali denetimi de Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na verildi. Bakanlığın denetim talebi ‘anayasaya aykırı’ olduğu gerekçesiyle oda tarafından reddedildi. Bunun üzerine bakanlığın açtığı davada mahkeme, oda yönetim kurulunun görevine son verilmesine karar verdi.

TMMOB’ye bağlı 24 odanın 11’inde daha benzer süreç yaşanıyor. Aralık 2013’te Bakanlar Kurulu kararı ile Çevre Mühendisleri Odası, Elektrik Mühendisleri Odası, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, İç Mimarlar Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeofizik Mühendisleri Odası, Jeoloji Mühendisleri Odası, Makina Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası ve Şehir Plancıları Odası üzerindeki idari ve mali denetim, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verildi. Bunun üzerine bakanlık bu odalara idari ve mali denetim yapmak istediğini bildirdi. Ancak odalar ‘anayasaya aykırı’ olduğu gerekçesiyle bu talebi reddetti. Ayrıca odalar istenilen belgelerin, denetim raporlarının internet sitelerinde yayımlandığına da dikkat çekti. Süreç bu şekilde kaldı. Bakanlık dava yoluna başvurmadı. Şimdiye kadar TMMOB’ye bağlı 24 odadan sadece Orman Mühendisleri Odası’nda Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından idari ve mali denetim yapıldığı öğrenildi.

Açıklama bugün

KMO yönetiminin görevine son verilmesi kararının ardından TMMOB izleyeceği tavrı belirlemek üzere çeşitli toplantılar yaptı. Bu kapsamda DİSK, KESK ve TTB ile de görüşecek olan TMMOB, bugün basın açıklaması ile alınan kararları kamuoyu ile paylaşacak. Konuyla ilgili yarın ve cuma günü de illerde basın açıklamaları yapılması bekleniyor. Bu kapsamda ayrıca TMMOB, KMO yönetiminin görevine son verilmesi kararına da itiraz edecek. Sürecin odada seçimlerin yapılacağı Nisan 2018’e kadar sürmesi bekleniyor.

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz da KMO’ya dava açılmasına neden olan yasal düzenlemenin, 12 Eylül darbecilerinin, birliğin demokratik işleyişine müdahale edebilmek için TMMOB Yasası’na eklediği bir madde olduğuna dikkat çekti. Sıkıyönetim dönemi de dahil 35 yıldır hiç uygulanmayan bu maddenin, AKP döneminde uygulanmak istendiğini belirten Koramaz, hem Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın odaları denetlemeye yönelik talebi hem de mahkemenin verdiği kararın, Anayasa’nın 135. maddesine aykırı olduğunu bildirdi.

Koramaz, “1954 yılından bu yana hiçbir odamızın denetleme raporlarında hiçbir olumsuzluk görülmemiştir. Dahası, odalarımızın tüm idari ve mali faaliyetleri, internet sitesi ve diğer yayınlarla hem üyelerimize hem de tüm kamuoyuna açık biçimde duyurulmaktadır. Açıktır ki, bakanlığın amacı denetim yapmak değil, TMMOB’nin özerk yapısını ortadan kaldırmak, TMMOB’yi baskı altına alarak susturmak istemektir.”