Hareketle gelen ‘Gölge Veri’

Arter, etkinlik programı kapsamında Mayıs 2020’ye kadar sürecek bir performans sanatı seçkisi sunuyor. Selen Ansen’in küratörlüğünü üstlendiği performans programı, “Kutlama”, “Katılma” ve “Tınlama” başlıklarını taşıyan, birbiriyle ilişkili üç bölümden oluşuyor.

Çıplak Ayaklar Kumpanyası’nın, kişisel anılardan yola çıkarak ve dansın kolektif belleğini harekete geçirerek oluşturduğu koreografi, Arter’in üç bölümden oluşan performans programının “Katılma” başlıklı ikinci bölümü kapsamında sahnelenecek.

“Gölge Veri”nin koreografisini üstlenen Melih Kıraç, “Selen Ansen, katılma başlığı etrafında alternatif ya da yan anlamlar nasıl kurabiliriz diye düşünmemizi sağlarken, kültürel arşivimize katılmak, kişisel ve kolektif belleği birer okuma ortamı olarak uyandırmanın bizleri heyecanlandırabileceğini düşündük” diyor.  

Bu gösteride dansçıların deneyimlerine ve bedenlerine birer yazıt olarak baktığını söyleyen Kıraç, “Dansın geçiciliğine rağmen, bedenin biriktirdiği, sakladığı, kaybolmuş gibi gözüken fakat aktarımı yapılarak bir ses dalgası gibi atmosfere yayılan hareketin izini sürdük” diyor. 

Kısaca “Gölge Veri” dans ve hafıza arasındaki ilişkiyi irdeleyen, dansı hafızanın performansı olarak deneyimleyen bir çalışma. 

Kıraç, “Her dans aynı zamanda bir hatırlama edimidir. Prova edilmiş örüntüler sahnede tekrardan, hiçbir zaman aynı olamayacak şekilde ana getirilir. Prova sürecinde, yani yakın geçmişte ürettiğimiz materyallerle kurgusal bir geçmiş fikri yaratıyoruz. Bu geçmiş, ekran aracılığıyla aktarılırken şimdiki zamanla olan ilişkisiyle oynuyoruz. Dolayısıyla süreç bize, ekranda olanın, belki ilerleyen gösterilerde sahnedeki şimdiki zamana aktarımı ve kurgusal açıdan çeşitlemeler yapabileceğimiz bir imkân sağlıyor” diyor. 

Kıraç, burada idealleştirilmiş bir hatırlama eyleminden çok unutma ve anımsama ediminin detaylarına baktıklarını, en nihayetinde “Gölge Veri”nin, süreçteki bu çıkış noktalarından hareketle meydana gelen soyut bir anlatı olduğunun altını çiziyor. 

Yani kısaca bu gösteride herhangi bir arşiv sunumu ya da bilgi içeren bir paylaşımda bulunmuyor dansçılar. Sanat üretimi aynı zamanda biz bugün neredeyiz, neler konuşuyoruz, dünyada neler oluyorun da hafızasından etkilenen bir ortam sonuçta. 

  “Üretim sürecinin bir araştırmaya dönüşmesini çok önemsediğini” söyeyen Kıraç’a, dansın adının neden “Gölge Veri” olduğu soruyorum. Kıraç, “İşimiz bedenle ama süreci nasıl besleyebileceğim konusunda ilham alabileceğim olanaklar arıyorum. Prova sürecine paralel olarak mutlaka okuduğum bir kaç kitap ya da bazen bir müzik albümü dahi sürece katkı sağlayabiliyor. Dijital arşiv üzerine okuduğum bir kitapta karşıma çıkan bir terim Gölge Veri. Bilgisayarda çalışırken kişinin geride bıraktığı bilgi izlerini ifade eden bir terim” diyor. Gösteri ilk kez 11 Ocak’ta Arter’de sahnelenecek. 

Dansçılar arasında, Aslı Öztürk, Büşra Firidin, Mihran Tomasyan, Melih Kıraç yer alıyor.