Gerilimin düşürülmesi beklenen ziyarette Yunan bakan ile Çavuşoğlu karşılıklı atıştı

İki ülke arasında gerilimin düşürülmesi beklentisiyle yapılan ziyaretteki basın toplantısında yaşanan gerilim, iki ülkenin Doğu Akdeniz ve Ege başta olmak üzere aralarındaki tartışmalı meselelerde uzlaşmadan uzak olduğunu ortaya koydu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, basına yapılan açıklamada Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın Türkiye’ye yönelik sert sözlerine aynı sertlikte yanıt verdi, bu tür ziyaretlerde sıkça rastlanmayan karşılıklı atışmalar yaşandı.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye ile Yunanistan arasında son dönemde yoğunlaşan diplomasi trafiği çerçevesinde dün Ankara’yı ziyaret etti. 2019’da bu görevi üstlenmesinin ardından ilk kez Ankara’yı ziyaret eden Dendias, dün ilk olarak Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildi, daha sonra Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile başbaşa ve heyetler arası görüşmeler yaptı.

Ardından yapılan ortak basın açıklamasında Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki diyalog kanallarının canlandırılmasından duyulan memnuniyete vurgu yaparak “Sorunların iki komşu arasında yapıcı diyalog yoluyla çözülebileceğine inanıyoruz, sorunlara üçüncü taraflar üzerinden çözüm aramak doğru değildir. Oldubittilerden ve provokatif söylemlerden uzak durulmalıdır” dedi. FETÖ, PKK, DHKP/C gibi terör örgütleriyle mücadelede Yunanistan’dan daha etkin işbirliği talep ettiklerini, Batı Trakya’daki Türk azınlığın yaşadığı sorunları da gündeme getirdiklerini kaydetti.

AB İLE TEHDİT ETTİ 

Dendias ise “Ortamı dinamitleyen kışkırtıcı söylem ve eylemlerden uzak durmamız gerekiyor. İlişkilerimizi geliştirmemizin önündeki koşul budur” dedi. Yunanistan’da Lozan Antlaşması’na göre “Müslüman azınlık” olduğunu söyleyen Dendias, “Dün Konstantinopolis’te Ekümenik Patrik’le görüşme sırasında Türkiye’deki Yunan azınlığın sorunlarını dinleme fırsatı buldum” dedi.

Son dönemde Türkiye’nin “güven ortamını engelleyen” adımlar attığını söyleyen Dendias, “Eğer Türkiye bizim egemenlik haklarımızı ihlal etmeye devam ederse AB’nin masasında olan yaptırımlar gündeme gelecek” dedi. Yunanistan’ın Ege’de karasularını 12 mile çıkarmasını “savaş sebebi” sayan TBMM kararına da atıfta bulunan Dendias, “Bu, iyi komşuluk ilişkileriyle ve uluslararası hukukla bağdaşmıyor” diye konuştu. Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz yetki alanları anlaşmasını da “üçüncü ülkelerin egemenlik haklarını ihlal eden, uluslararası hukuka aykırı bir anlaşma” olarak nitelendiren Dendias, Türkiye’nin göç mutabakatını tam olarak uygulamasını da isteyerek “Son dönemde mülteci konusunun Türkiye tarafından kullanılması konusunu da gündeme getirdim. Ayasofya’nın camiye dönüştürülmesi kararı ile Kariye Manastırı’nın camiye dönüştürülmesi kararının değiştirilmesi yönündeki beklentimi ilettim” dedi.

‘KABUL EDİLEMEZ’

Dendias’ın konuşmasında Türkiye’ye yönelik kullandığı sert ifadelere yanıt veren Çavuşoğlu, “Ben konuşmamda Yunanistan’ı itham edici bir söylem kullanmadım. İlk görüşmenin daha pozitif atmosferde devam etmesini arzu ediyorduk. Fakat Nikos Dendias yaptığı konuşmada maalesef ülkemize yönelik son derece kabul edilemez ithamlarda bulundu” dedi. “Türkiye’nin, Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal ettiği” söyleminin kabul edilemeyeceğini söyleyen Çavuşoğlu, “Türkiye, Doğu Akdeniz’de ve Kıbrıs’ta Türklerin haklarını korumaya muktedirdir ve attığımız adımlar da haklarımızı korumaya yöneliktir” dedi. “Göç konusunu ne AB’ye ne Yunanistan’a karşı kullanmadık” ifadelerini kullanan Çavuşoğlu, “Sizin 4 yılda 80 bin insanı geri ittiğinizi, insanları denize attığınızı da anlattık ama bunu basının önünde konuşmadık. Ama buraya çıkıyorsunuz, ülkenize mesaj vermek için Türkiye’yi suçlamaya kalkıyorsunuz. Bunu kabul etmemiz mümkün değil. Basının önünde ülkemi ve milletimi ağır bir şekilde itham ederseniz bunun cevabını vermek durumundayım” dedi.

Çavuşoğlu’na yanıt veren Dendias, “Tahmin ettiğim kadarıyla senin çalışma arkadaşların kraldan daha çok kralcı. Bunun böyle olmamasını isterdim ama gerçek bu. Yunanistan’ın Akdeniz’deki görüşleri malum, bunları ilk defa duymuyorsunuz. Ankara’ya geldim diye bunları söylememem mi gerekiyordu? Sanki Doğu Akdeniz’de hiçbir şey olmuyormuş gibi davranamam. Türkiye hem Ege’de hem Doğu Akdeniz’de uluslararası deniz hukukuna aykırı davranıyor, ihlallerde bulunuyor. ‘Müslüman azınlık’ tanımı Lozan’da mevcut, bunu biz söylemiyoruz. Lozan Antlaşması bugün yürürlükte” dedi. Dendias, Çavuşoğlu’nun “Lozan Antlaşması’nda Ege’deki silahsızlandırılmış adaların statüsünü ihlal ediyorsunuz” sözlerine de “Bu askerler neden bu adalarda? Çünkü burada bir tehdit söz konusu. Adaların karşı tarafından herhangi bir tehdit olmadığını söyleyebilecek olan var mı?” dedi. Çavuşoğlu ise “Çözersek iki komşu olarak biz çözeriz. Başkalarının faydası olmaz, başkaları ancak silah satar ama meselelerimizi biz çözeriz” dedi.

DENDIAS’A ‘MÜSLÜMAN AZINLIK’ YANITI

“Görüş ayrılıklarımızı kendi aramızda görüşme konusunda mutabık kaldığımız halde Türkiye’yi suçlarsanız ben de bunun cevabını vermek durumunda kalırım” diyen Çavuşoğlu, “Biz Türkiye’de Rum Ortodoks azınlığı kabul ediyoruz ama sizin Yunanistan’daki ‘Ben Türküm’ diyen Türklere ‘Siz Türk değil sadece Müslümansınız’ demeniz ne insanidir, ne uluslararası hukuka uygundur” dedi.

‘ZEYTİN DALINI GERİ İTTİ’

Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Dendias’ın Ankara ziyaretinde yaşanan gerilimi “Dendias kendi kamuoyuna Türkiye’yi itham ederek bir mesaj vermeyi tercih etti. Bu, ayrıca Yunanistan’ın AB’ye de mesajıdır. ‘Türkiye’yle diyaloğa zorlamayın, bu iş yürümüyor’ mesajı vermeyi de amaçlamıştır” sözleriyle değerlendirdi. Özülker, konuyla ilgili Cumhuriyet’e yaptığı değerlendirmede Çavuşoğlu’nun yumuşak bir açılış konuşması yapmasına karşın Dendias’ın Türkiye’ye yönelik suçlayıcı bir üslup kullandığını belirterek “Dendias’ın konuşması talihsiz, kabul edilmesi mümkün olmayan bir konuşmaydı. Uluslararası ilişkilerde iyiniyet varsa konuşma türü bu değildir. Ben ilk defa Türkiye’ye gelip bu üslupla konuşan bir bakana rastladım” dedi. Dendias’ın Ankara ziyaretinin, Türkiye ile Yunanistan arasında sonuç alıcı bir diyaloğun mümkün olmadığını bir kez daha gösterdiğini kaydeden Özülker, “Türkiye’nin zeytin dalı politikasına Yunanistan’ın cevabı bu oldu. Dendias, uzatılan zeytin dalını geri itmeyi tercih etti” değerlendirmesini yaptı.

‘MÜZAKEREYE AÇIK KAPI BIRAKMADI’

Emekli Büyükelçi Tugay Uluçevik de basın toplantısının, Yunanistan’ın Türkiye’yle diyaloğa açık olmadığını bir kez daha gösterdiğini belirtti. Dendias’ın Türkiye’ye yönelik ithamkâr söyleminin “diplomasi ölçülerinde skandal” olduğunu kaydeden Uluçevik, “Dendias’ın Ankara’ya sorunları çözme niyet ve isteğiyle değil, ‘ya bizim pozisyonlarımızı kabul edersiniz, ya da sonuçlarına katlanırsınız’ şeklinde gözdağı vermek için geldiği, sık sık AB’ye atıflarla desteklediği şımarıkça ifadelerinden belli olmuştur” dedi. Uluçevik, “Yunanistan’ın esasen bilinen görüş ve iddialarını tekrarlamıştır. Müzakereye açık kapı bırakmamıştır” değerlendirmesini yaptı.