Gaziantep, şube başına kredi kullanımında Türkiye lideri

Türkiye Bankalar Birliği (TBB), 2013 Aralık ayı bilgilerini baz alarak hazırladığı "Türkiye Bankacılık Sistemi'nde Seçilmiş Göstergelerin İllere ve Bölgelere Göre Dağılımı" raporunu kamuoyuyla paylaştı. Mevduat bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarını kapsayan raporda, finansal erişim, hizmet, kişi başına kredi ve mevduata ilişkin ayrıntılı sonuçlar yer aldı. Raporda Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2013 yılı için yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) bilgilerinden de faydalanıldı.

Rapora göre, Türkiye'de 2013 yıl sonu itibariyle 81 ilde ve 928 ilçede toplamda 45 mevduat, kalkınma ve yatırım bankasına ait 10 bin 942 şube bulunuyor. 3 bin 114 şubenin bulunduğu İstanbul, yüzde 29 oranla şube dağılımında en yüksek paya sahip bölge olarak öne çıkarken, 172 şube bulunan Kuzeydoğu Anadolu ise sahip olduğu yüzde 2'lik oranla bölge sıralamasında en sonda yer aldı.

İlçe bazında şube bilgilerine bakıldığında, ilçe sınırları içerisindeki 477 şubeyle ilk sırada bulunan Çankaya'yı, 318 şubeyle Kadıköy ve 280 şubeyle Şişli takip etti. Türkiye genelindeki şubelerin yüzde 45'i İstanbul, Ankara ve İzmir'de yer aldı. Geçen yıl sonu itibariyle Türkiye bankacılık sektörünün 196 bin 735 kişiye istihdam sağladı.

Sektörün istihdam verilerine de değinilen rapora göre, 2013 yıl sonu itibariyle Türkiye bankacılık sektörü 196 bin 735 kişiye istihdam sağladı.

Kişi başına en çok ATM'nin düştüğü il Muğla

Raporda, sektörün aralık 2013 itibariyle yurtiçinde 38 bin 99 ATM'sinin, 2 milyon 421 bin 310 POS cihazının ve 2 milyon 212 bin 867 üye işyerinin bulunduğu belirtildi.

Bu veriler doğrultusunda, İstanbul'un 10 bin 166 adetle en çok ATM'ye, Bayburt'un ise 24 adetle en az ATM'ye sahip şehirler olduğu ortaya çıktı. İstanbul 640 bin 742 ile en çok POS cihazının kullanıldığı şehir olarak da kayda geçti.

TÜİK ADNKS 2013 yıl sonu verilerine göre, 866 bin 665 nüfuslu Muğla'da her 929 kişiye bir ATM düştüğü tespit edildi. İlk sırada yer alan Muğla'yı, her 1.274 kişiye bir ATM ile 2 milyon 158 bin 265 nüfuslu Antalya takip etti. Nüfusu 14 milyon 160 bin 467 olan İstanbul'da ise 1.401 kişiye bir ATM düşüyor.

Toplam mevduatın yüzde 70'i, üç büyük ilde toplanıyor

Nüfusa göre bankacılık hizmetlerine ilişkin verilerin de paylaşıldığı raporda İstanbul, her 4 bin 545 kişiye bir şube ile ilk sırada yer aldı. İkinci Muğla'da ise sektör, her 4 bin 608 kişiye bir şube ile hizmet veriyor.

Türkiye nüfusunun yüzde 30'una sahip üç büyük il olan İstanbul, Ankara ve İzmir'de, toplam mevduatın yüzde 70'i ve toplam kredilerin yüzde 59'u bulunuyor.

2009 yıl sonu ile 2013 yıl sonu verileri karşılaştırıldığında, kişi başına mevduat oranının Muş'da yüzde 138 oranında artarak 459 liradan 1.095 liraya; Ağrı'da ise yüzde 123'lük artışla 526 liradan 1.176 liraya yükseldiği gözlendi.

Aynı dönem içerisinde kişi başına kredi oranındaki artış Türkiye ortalamasında yüzde 188 olarak kayda geçerken; Muş, Hakkari ve Ağrı'da talepler Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde seyretti. Kişi başına kredi kullanım miktarı Muş'ta yüzde 334'lük artışla 1.634 lira, Hakkari'de yüzde 300'lük artışla 1.541 lira, Ağrı'da ise yüzde 241'lik artışla 1.706 lira olarak gerçekleşti.

Türkiye genelinde ise kişi başına mevduat 2013 yılında 9 bin 576 liradan 11 bin 506 liraya, kişi başına kredi ise 9 bin 532 liradan 12 bin 501 liraya yükseldi. Reel olarak kişi başına mevduat 2013 yılında yüzde 12, krediler ise yüzde 22 oranında arttı.

Gaziantep'in kredi kullanım oranındaki artış, Türkiye ortalamasını ikiye katladı

Şube başına en yüksek mevduat verilerine bakıldığında, İstanbul 137,4 milyon lira ile ilk sırada yer aldı. Şube başına mevduatın en düşük olduğu il ise 19,2 milyon lira ile Ardahan oldu. İstanbul, şube başına ortalama mevduatta ilk sırada yer alan bölge olurken, Kuzeydoğu Anadolu 28,9 milyon lira ile son sırayı aldı.

İl bazında şube başına en yüksek kredi miktarında Gaziantep 129,9 milyon lira ile 128 milyon 183 bin liralık kredi miktarına sahip İstanbul'u geçerek ilk sıraya yerleşti. 2009'dan bu yana Gaziantep'in kredi kullanım oranı yüzde 288 artış göstererek, yüzde 149 olan Türkiye ortalamasını neredeyse iki katına çıktı. Şube başına en düşük kredi kullanım miktarına sahip il ise 28 milyon 362 bin lira ile Bayburt oldu.

Raporda, yurtiçi şubelere ait mevduatın 2013 yıl sonu itibariyle 882 milyar lira olduğu belirtilirken; toplamdaki 884 milyar liralık mevduatın içinde tasarruf kalemlerinin 330 milyar lira (yüzde 37) olduğu bilgisi de yer aldı.

Bölgeler itibariyle bakıldığında, toplam mevduat içerisindeki en yüksek payı yüzde 49 ile İstanbul'un aldığı görüldü.