Evler elde kaldı (08.05.2014)

Türkiye’de bir yandan ardı ardına yeni konut lansmanları yapılırken öte yandan yapılan konutlar elde kaldı. Başta lüks konutlar olmak üzere 1 milyon adetin üzerinde konut stoku oluştu.

Kentsel dönüşüm ve 2B arazilerine yapılan konutlarla birlikte önümüzdeki kısa dönemde konut stokunun 2 milyon adedi aşması bekleniyor. Uzmanlara göre Türkiye yeni bir stok dalgasıyla karşı karşıya, alıcı kitlesi olmadığı halde çok fazla konut projesi yapılıyor bu durum konut balonunun patlamasını kaçınılmaz hale getiriyor.

İstanbul Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Esnaf Odası Başkanı Nizameddin Aşa’ya göre Türkiye’deki en borçlu sektör inşaat. Konutların yüzde 70’ı dış borçla yapılıyor. Yurttaşın ihtiyaçları göz önüne alınmadan konut üretiliyor. 2004 ve 2010 arasında metrekaresi 4 bin TL civarında olan konutların alıcılarının bulunduğunu ancak artık böyle bir yatırımcı kitlesinin olmadığını aktaran Aşa şu bilgileri verdi:

* Faizlerin arttığı bir dönemde artık yatırımcı elindeki parayı mevduata yatırıyor. Türkiye’de lüks konutlar olması gereken değerin iki kat daha fazlasına satılıyor. Bu fiyatların yurtaşların ev alabileceği gerçek değerlerine inmesi gerekiyor.

* Türkiye’de sürekli havuzlu, jakuzili, akıllı binalar diye tabir edilen yapılar üretiliyor. Bunun alıcı kitlesi nüfusun sadece yüzde 5’ini oluşturuyor.

* Şu anda vatandaşların ödeyebileceği ya da alabileceği konutların metrekare fiyatları 2 bin 500 TL’yi geçmiyor. Ama sürekli metrekaresi 4-5 bin TL’den başlayan konutlar üretiliyor. Sektördeki sorun konut kredisi faizlerinin yüksek olması değil. Konut fiyatları çok yüksek.

* Stokları eritmek için yabancılara satışın önünü açtılar, Mütekabiliyet Yasası’nı çıkardılar. Orada da hukuki eksikler olduğu için satışlarda istenilen başarı sağlanamadı.

* Şehir merkezine uzak yapılan projelerin satma şansı neredeyse hiç yok. İstanbul’da Beşiktaş, Şişli, Bakırköy, Fatih gibi merkez ilçelere yakın projeler daha fazla satıyor.

Fiyatlar inebilir

Özyurtlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt da, lüks konut tarafında ciddi bir tehlike olduğunu kaydederek “Biz şirket olarak hem ucuz hem de lüks konut yapıyoruz. 2 bin TL’ye sattığımız konutlara ilgi varken 4 bin metrekarelere kimse bakmıyor. Faizlerin yükselmesiyle lüks konutlar artık bir yatırım aracı olmaktan çıktı. Önümüzdeki dönemlerde sadece lüks konut üreten firmalar sıkıntıya düşebilir. Faizler bu seviyede sürerse firmalar konut fiyatlarını indirmek durumunda kalacak. Bu alanda maalesef bir konut balonu riski var” açıklamasını yaptı.