Erdoğan’ın hayalinin maliyeti katlanıyor

Sağlık Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ‘hayallerini süsleyen’ şehir hastaneleri için ilk adım olarak 2018 bütçesinden 2 milyar 544 milyon lira ayırdı. Bütçe tahminlerine göre bu maliyet önümüzdeki 2 yılda 8’e katlanacak. Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Başkanı Prof. Dr. Raşit Tükel, “31 tane şehir hastanesi yapılacağını biliyoruz. Tüm şehir hastaneleri yapıldığında yıllık toplam kira bedelinin 5 milyar civarında olacağını tahmin ediyoruz. Yıllık kira bedellerine ayrıca hizmet bedelleri de eklenecek” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Hayalini kurduğum proje” dediği “Kamu Özel Ortaklığı” ile devletin kendi arazisinde kiracı olduğu şehir hastaneleri için Sağlık Bakanlığı 2018 yılı bütçesinden 2 milyar 544 milyon 317 bin lira ayırdı. Sağlık Bakanlığı, “Yap - kirala - devret modeli ile yaptırılan hastanelerin kira bedeline” 1 milyar 274 milyon 684 bin, otopark, market, kantin, laboratuvar, temizlik gibi masrafları içeren “hizmet bedeline” de 1 milyar 269 milyon 633 bin lira ödenek ayırdı. Şirketler, bedelsiz olarak tahsis edilen 4 hazine arazisi üzerine şehir hastanesini kurdu. Şehir hastanelerinin 1’i sağlık kampusu olmak üzere 18’inin sözleşmesi imzalandı, 8’inin onayı bekleniyor, 1 hastanenin de ön fizibilite çalışmaları devam ediyor.

Sağlık Bakanlığı’nın bütçesinde; şehir hastanelerinin kira ve hizmet bedeli olarak 2019 yılı için toplam 6 milyar 118 milyon 481 bin lira, 2020 yılı için de 10 milyar 452 milyon 256 bin lira tahmini bütçe belirlendi.

Sözleşmelerin ‘ticari sır’ olarak saklandığı şehir hastanelerinin yükümlülükleri, nasıl işleyeceği, uluslararası ortaklarının kim olduğu, çalışan personelin sözleşmeli mi, kadrolu mu olacağı belirsizliğini koruyor. Şehir hastanelerinin gelecekte katılım paylarının daha da artıp maliyetinin yüksek olmasından dolayı parası olmayanın hizmet alamayacağı, Yozgat gibi görece daha ufak şehirlerde kurulan şehir hastanelerinin devlet ile üniversite hastanelerini körelteceği ve “hizmetlerde” taşeronlaşma olacağı öngörülüyor.

Ayrıca; Sağlık Bakanlığı, doluluk garantisi vermediğini söylese de şartnamelerde yapılan yüzde 70 doluluk garantili fiyatlandırmayla; hastane sahibi şirketin, döner sermayesi yetmediği takdirde bakanlık ya da hazine bütçesinden karşılayarak yurttaşın cebinden sermayeye rant akacağı ve şehir merkezlerinin uzağına AVM mantığı ile yapılan hastanelerin sağlık hizmetlerine erişim zorluğu yaratacağı konuları soru işaretlerini koruyor.

‘Hastaneler şehir dışında’

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Genel Başkanı Raşit Tükel, konuyla ilgili Cumhuriyet’e değerlendirme yaptı. Kalkınma Bakanlığı’nın “Dünyada ve Türkiye’de Kamu Özel İşbirliği Uygulamasına İlişkin Gelişmeler 2015” başlıklı raporunda 17 şehir hastanesi için devletin 27 milyar dolar kira ödeyeceği bilgisine karşın devletin bütçesinden 2018’de 2 milyar 544 milyon 317 bin lira ayrılmasını sorduğumuz Tükel, “18 sözleşme tamamlandı. Bu 18 şehir hastanesinin kiraları, bizim hesaplarımıza göre yılda 3 milyar lirayı geçiyor. 31 tane şehir hastanesi yapılacağını biliyoruz. Tüm şehir hastaneleri yapıldığında yıllık toplam kira bedelinin 5 milyar civarında olacağını tahmin ediyoruz. Yıllık kira bedellerine ayrıca hizmet bedelleri de eklenecek” yanıtını verdi.

Tükel, devasa şehir hastanelerinin yapılmasına karşın verimliliğin sağlanamayacağını belirterek, “Bu hastaneleri yaparken bir taraftan da şehir içindeki hastaneleri kapatmak zorundasınız. Çünkü Başbakanlığa bağlı Yüksek Planlama Kurulu şehir hastanelerinin yapılmasına ancak bu koşulda karar veriyor. Kurul açılacak şehir hastanesi yatağı kadar hastane yatağını ya da bununla orantılı olarak hastane kapatılması durumunda onay veriyor” diye konuştu. Adana il merkezinde kamu hastaneleri 3 bin 11 yatak kapasitesi ile hizmet vermekteyken Adana Şehir Hastanesi yapıldıktan sonra 3 bin 25 yatak kapasitesi ile hizmet verilmesinin planlandığını belirten Tükel “Ankara’da Etlik ve Bilkent şehir hastaneleri yapıldığı zaman 12 tane hastane kapatılacak. Böyle bakıldığında kolay ulaşılabilir, şehrin içinde etkili, verimli çalışan hastaneler kapatılır ya da yatakları azaltılırken, ‘şehir hastanesi’ adı adında büyük bloklardan oluşan, sağlık hizmeti vermenin çeşitli zorluklar içerdiği, ulaşımda zorluk yaşanacak hastaneler yapılmış oluyor” ifadelerini kullandı.

Erdoğan Mersin Şehir Hastanesi’nin açılışında konuşmuştu. Ankara’daki Bilkent Şehir Hastanesi’ne ulaşımı rahatlatmak içinse ODTÜ ormanında ağaçlar kesilerek yol yapım çalışması başlatılmıştı.