Ekşi muhabbet Kadınlardan nefret!

Ekşi Sözlük sosyal bir mecra olarak ortaya çıktığında, henüz sosyal medyanın bir adı yoktu ve ondan bahsederken ilgili siteleri parmakla göstermek gerekiyordu. İşte o dönem, 1999-2003 arası, belki de Ekşi Sözlük’ün ülke genelini yansıtmadığı, böylece dibine dek seksist olmadığı yegane zaman dilimiydi. Zira birbirine benzeyen kalabalıkça bir arkadaş grubuydu Ekşi o dönemde. Ve elbette, az çok tanıdık olduğunuz kadınlara entry entry hakaret döşenmez, en fazla haklarında dedikodu çıkarırdınız.

İnternete erişimin yaygınlaşması ile Ekşi Sözlük de internetin diğer tüm kısımları gibi büyüdü. Hem çok geniş bir fikir havuzu, hem de dev bir reklam mecrası haline geldi. Her yeni kuşak yazar alımında, Ekşi bambaşka tarzda ve anlayışta insanla karşılaştı. Her seferinde sarsıldı sonra moderasyonun ve “ayar vermek” adetinin ışığında toparlanır gibi oldu. Mantıksız, kör nefret söylemini bir şekilde dizginlemeyi başardı.

Ah o ilk troller…

Yine de az saç baş yolunmadı sözlük başında. Hele o ilk trolleri unutamıyorum. (Annem için sözlük - Troll: internette insanları sinirlendirmek ve ilgi çekmek için radikal fikirler yumurtlayan, rahatsızlık yaratmaya çalışan kişi) Misal biri vardı, nasıl da uzun uzun, ağdalı ağdalı nefret ederdi kadınlardan. Onları ne ince düşünülmüş öyküler, anekdotlar, genellemeler boyunca aşağılardı. 

İlk troller kadar ilk ahlakçılar da bayrak açmakta gecikmediler Ekşi Sözlük’te. Bence sözlükteki en belirgin yol ayrımı “Liseli Serap” başlığıydı. Reşit bile olmayan bir kızcağızın, erkek arkadaşı ve onun arsız tayfası tarafından cinsel içerikli görüntüleri yayılmıştı internete. Ve Ekşiciler görüntüleri bir güzel tükettikten, “hamdolsun” dedikten sonra bir de Serap’ı ayıplayıp yerden yere vurdular. Sonrası zaten çorap söküğü gibi geldi; bekaretten başlayarak kadının her türlü namus kriteri tek tek başlık oldu, irdelendi ve belirlendi.

Türkiye sözlükte yayıldı...

Günümüze sıçrayacak olursak, bugün sözlüğün Türkiye’de internete erişimi olan tüm kesimleri yansıttığını söyeleyebiliriz. Her çeşitten görüş ve her gün bolca kavga, hakaret gırla gidiyor. Öte yandan bazen bir futbol takımı için bile birbirini kesebilir hale gelen binlerce erkeğin çok temel bir sıkıntısı ve ortak noktası var: Türk kadını. Şimdi müsaadenizle size her gün uzun uzun irdelenen başlıklardan örnekler vermek isterim. 

 “30 yaşında işi evi arabası olan bekar kadın”: Genel kanı o parayı ve statüyü pek çok erkekle beraber olarak kazandığı. Günümüze kadar 1485 entry boyunca tartışılmış ve yazarların büyük bir kısmı, o kadının evde kaldığına ya da birini kafeslemeye çalıştığına hükmetmiş.

 Tayt: 781 kişi uzun uzadıya “Tayt giyen kızın asıl amacı”nı sorgulamış. Pek çoğu ilgi çekmek ve erkekleri tahrik etmek arzusunda olduklarına emin. 205 kişi ise “O tayt giyip bizi tahrik ettiği halde, biz niye kendimizi sıkıntıya sokup buna bakmamayı tercih edelim?” mağduriyetini devşirmişler.

 Türk kızı: Şimdiye dek 4 bin 323 kişi konuşmuş ve şöyle bilgiler vermişler: armut / çay bardağı tipli, kezban, aşırı kıskanç, özgüvensiz, hesapçı, içten pazarlıklı, para düşkünü, içinde yaşadığı topraklar gibi kompleksli ve huzur vermeyen, sevişmek ve sevmekten anlamayan, güce tapan, kaprisin bokunu çıkartan, toplumun tabularını içselleştirmiş lakin modern numarası yapan, her konuda, özellikle gelirleri ve bekaretleri konusunda yalan söyleyen, dedikoducu... 

 "Kadınları itici yapan detaylar” başlığında 3637, “Kadınları çekici yapan detaylar” başlığında ise 2287 entry var. Son zamanlarda bir de “Bir kadının kalitesiz olduğunu gösteren detaylar”a örnek vermek moda. Beyan edilen 1055 fikir içinde “sigara içmek, çok fazla telefonda konuşmak, şişman olup spor yapmamak, dibi gelmiş boyalı saçlar, selfie çekerken dudak büzmek, yenmiş tırnaklar vb."

Ve diğerleri: Sabah 8’de başlayan derse full makyaj gelen kız, kolundaki kılları almayan kız, evlenilecek kız ile eğlenilecek kız arasındaki fark, reddettiği erkeğe nasılsın diye mesaj atan kız…

Daha binlerce başlık, yüz binlerce entry boyunca sözlükteki kadın nefretini gözlemleyebilir, bizlere toplumda biçilen rolleri öğrenebilirsiniz. Herhangi bir konuda başarılı kadınların açıktan aşağılandığını, ülkedeki herhangi bir tacizden, kadına uygulanmış herhangi bir şiddetten sonra "mağdurun gerçekten mağdur olup olmadığının” sorgulandığını görebilirsiniz. Yahut kadın bedeni, kıyafeti, saçı, davranış şekilleri, işi, konuşması, kısaca tüm varoluşu hakkında kesin, kimi zaman rencide edici yargı ve beyanatlarla aydınlanabilirsiniz!

Bana sorarsanız suçlu ne internetin anonim yazarlığı, ne de değişen sözlük moderasyonu. Bu nefret, bu her bir bireyi diğerine ötekileştiren gelenek bize yıllardır süren baskıcı ve ayrıştırıcı rejimin bir hediyesi. Etnik kimlik ya da faşizm, sekülerlik yahut muhafazakârlık gündelik hayatta bireyin nefret ihtiyacını, tüm öfke kusma coşkusunu karşılayamayabiliyor. İşte o zamanlarda Türk kadını birleştirici bir unsur olarak çıkıyor karşımıza. Ezilen toplumun en ezilesi tarafı. Bir türlü huzur yüzü göremeyen, hayatından memnun olmayan insanların, en rahat kendinden aşağı görebileceği kitle… Hülasa, Ekşi Sözlük’ün kadın/kız kelimesi içeren başlıkları, bir nevi stres topu işlevi görüyor, kolay vurulan, irice bir hedef tahtası sağlıyor. 

Ne diyelim? Atış serbest. Zaten artık Ekşi’nin herhangi bir yerinde, “kutsal bilgi kaynağı” filan da yazmıyor.