Ekonomistler, Türkiye ekonomisini yorumladı: Her şey Erdoğan'a bağlı; o da mı görevden alınacak?

Reuters tarafından üç ayda bir yapılan makro ekonomi anketine göre enflasyon tahmini veren 27 ekonomist ve kuruma göre tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) artışın bu yıl sonunda %15.5 olarak gerçekleşmesini ve 2024'e kadar %10'un üzerinde kalmasını bekliyor.

Buna paralel olarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) da sıkı para politikasını bir önceki ankette tahmin edilenden daha uzun süre devam ettireceği tahmin ediliyor.

Türkiye'nin 720 milyar dolar büyüklüğündeki ekonomisi koronavirüs salgını gölgesinde geçen yıl %1.8 büyüyerek salgın nedeniyle daralmanın görülmediği az sayıda ekonomiden biri oldu. Ekonomi 2021'nin ilk çeyreğinde güçlü toparlanarak %7 büyüdü.

Gayrı safi yurtiçi hasıla (GSYH) sorularına cevap veren 35 ekonomistin tahminlerinin medyanına göre ekonominin bu yıl %5.5, 2022'de %3.5 büyüyeceği öngörüldü. Ekonominin ikinci çeyrekte, geçen yıl yaşanan daralma nedeniyle baz etkisinin devreye girmesiyle %18.4 gibi güçlü bir büyüme kaydedeceği tahmin edildi.

Üç ay önce yapılan bir önceki ankette ekonominin bu yıl %4.8 büyüyeceği tahmin ediliyordu.

Credit Suisse'te analist olan Berna Bayazıtoğlu yayımlanan araştırma notunda, "Salgın nedeniyle getirilen kısıtlamaların hafifletilmesiyle yurtiçi talep üçüncü çeyrekte toparlanacak" ifadelerini kullandı.

Bayazıtoğlu, ihracatın "Türkiye'nin ticaret ortaklarındaki toparlanma" ile artacağını belirtirken turizm gelirlerini "geciken ancak başarılı aşılama programının bir nebze" destekleyeceğini ifade etti.

Geçen yıl keskin daralan turizm gelirlerinin toparlanmasını arzu eden Türkiye 1 Temmuz'da koronavirüs kısıtlamalarının büyük bölümünü gevşetti ve aşılama programını hızlandırdı.

Hükümet bu yıl ekonominin %5.8 büyüyeceğini tahmin ediyor ancak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan büyümenin Orta Vadeli Program'daki (OVP) bu hedefi aşabileceğini, merkez bankasının enflasyonu düşürmede kararlı olduğunu belirtmişti.

Türkiye'de enflasyon son dört yılın büyük bölümünde %10'un üzerinde seyretti.

Enflasyon TL'de yaşanan rekor değer kaybı, yüksek emtia fiyatları ve salgının hafiflemesiyle tüketici talebinin artmasına bağlı olarak yüksek seyrediyor. Erdoğan'ın Mart ayında sıkı para politikası benimsemiş olan TCMB başkanını görevden alması da TL'nin değer kaybına yol açarak, fiyat artışlarını hızlandırdı.

"HER ŞEY ERDOĞAN'A BAĞLI"

TÜFE, Haziran'da yıllık bazda %17.53 seviyesine çıkarak son iki yılın en yüksek seviyesini gördü. Yıl sonuna kadar enflasyonun %12.2'ye düşeceği beklentisini koruyan TCMB ise enflasyon 2023'te hedeflenen %5 seviyesine düşene kadar sıkı para politikasını sürdürme sözü verdi.

Ancak ekonomistler TL'deki zayıf seyir ve üretici fiyatlarındaki artış göz önüne alındığında bu hedefin fazlasıyla iyimser olduğunu dile getirdiler.

Ankete göre TÜFE'nin 2021 sonunda %15.5, 2022 sonunda %12 2023 sonunda ise %11 artması bekleniyor. Bir önceki ankette yıl sonu enflasyonun 2021'de %14.1, 2023 sonunda ise %9.8 olması bekleniyordu.

Ankete katılan ekonomistler TCMB'nin politika faizini kademeli bir şekilde azaltarak %19'dan bu yılın sonuna kadar %16.5'e düşüreceğini; 2022'nin sonuna kadar ise %13.5'e indireceğini tahmin ettiler.

Erdoğan'ın daha düşük faiz çağrıları ve son iki yıl içinde üç TCMB başkanını görevden alması para politikasının güvenilirliğini sarstı ve ülkeden yabancı yatırımcının çıkmasına neden oldu.

Londra merkezli Sova Capital'da kıdemli sabit getirili menkul kıymet işlemcisi Vladimir Demishev, "Her şey Erdoğan'a bağlı... Gerçekçi olursam TCMB'nin yeni başkanının faiz oranlarını Ekim'e kadar düşüreceğini sanmıyorum. O nedenle soru şu, o da mı görevden alınacak?" dedi.

Cari işlemler dengesi kur krizinin ardından ekonominin yavaşlamasıyla 2019'da nadir görülen bir şekilde fazla vermişti. Ancak o zamandan beri açığa döndü ve ihracatla turizm gelirlerinin düşmesinin ardından açık büyüdü.

Ankete göre cari açığın 2021'de GSYH'nin %3.5'i, 2022'de %2.5'i seviyesinde olması bekleniyor.