Eğitimde kara tablo

Eğitim, 2019 yılında olumsuzlukların en çok yaşandığı alanlardan biri oldu. Öğrenciler ve okullar arasındaki eşitsizlik, sistemdeki adaletsizlik, eğitime erişimde yaşanan sıkıntılar, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın ve tarikatların eğitimde giderek daha çok yer kaplaması gibi önemli sorunlar gündemden düşmedi. 

Eğitim İş Sendikası Genel Başkanı Orhan Yıldırım, 2019’da eğitim alanındaki tabloyu şöyle anlattı:

Atama komedisi: Mesleğine kavuşturulmayan öğretmen sayısı, yarım milyona dayandı. MEB, kendi verilerindeki öğretmen ihtiyacına rağmen komik oranlarda atamalar yaparak tepki çekti. MEB’in bu vurdumduymazlığı nedeniyle 2019’da atanma umudunu kaybeden 9 öğretmen intihar etti. 2019, eğitimcilerin yoksulluk ve haksızlıkla daha da fazla sınandığı bir yıl oldu. 

Ensar ‘ahlak dersi’ verdi: Diyanet, 4-6 yaş çocuklarına yönelik Kuran kurslarıyla yetinmeyerek gözünü MEB’e bağlı anaokullarına dikti. Protokollerle “Kuran Kursları Öğretim Programı”nın anaokullarında uygulanmasının önü açıldı. Cinsel istismar skandallarıyla toplum vicdanında yara açan Ensar Vakfı, okullarda “ahlak” dersi verebilir hale geldi.

Akademi partizanlaştırıldı: FETÖ ile mücadele kisvesi altında, tarikatlarla ilgisi olmayan birçok muhalif bilim insanının görevden uzaklaştırıldığı akademi, daha da geri bir noktaya geldi. Tepeden inme getirilen rektör ve dekanlar, çağdaşlığa, laikliğe ve bilime aykırı söylemleriyle sık sık gündeme oturdu.

İmam hatiplerin başarı oranı düştü: AKP’nin yoksul öğrencilere dayattığı imam hatiplerin başarı oranı daha da düştü. MEB’in yayımladığı faaliyet raporuna göre, imam hatipler devamsızlık ve yıl sonu başarısızlığında diğer okul türlerini geride bırakarak ilk sıraya yerleşti. 

2 milyar TL kesinti yapıldı: 2019’da, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinden tasarruf tedbirleri kapsamında 2 milyar TL kesinti yapıldı. Bununla birlikte derslik ihtiyaçlarına yönelik adım atılamaz hale geldi. Birçok ilde okul inşaları durdu. Sadece Şırnak’ın köylerinde bile 13 okulun inşası “bütçe yetersizliği” gerekçesiyle askıya alındı.

Bilim seçmeli, din zorunlu: Liselere getirilen yeni sistemde, zorunlu derslerin sayısı azaltılarak seçmeli derslerin sayısı artırıldı. Din kültürü ve ahlak bilgisi zorunlu olurken, felsefe alanı dersleri seçmeli oldu. 

Örgün eğitimden kopuş başladı: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ülkede lise çağındaki gençlerin yüzde 50’ye yakınının eğitimde yer almadığını ve bu gençlerin 1 milyon 375 bininin ise ne yaptığının bilinmediğini açıkladı. 

Atatürk’e saygısızlık cezasız kaldı: Yüzde 80’i iktidarın eksenindeki Eğitim Bir-Sen üyeleri arasından seçilen okul yöneticilerinden bazıları sosyal medya üzerinden her fırsatta Cumhuriyete ve onun kurucusu olan büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’e dil uzattı ama yine cezalandırılmadı. Cumhuriyete ve Atatürk’e saygısızlık bir koltuk koruma metodu oldu. 

‘LAİK EĞİTİM YOK EDİLİYOR’

Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan da değerlendirmesinde, öğrenci ve veliye karşın laik eğitimin yok edilmesine devam edildiğini belirtti. Aytekin, “2019 yılında eğitim ve bilim emekçileri için sözleşmeli, ücretli, kamuda, özelde güvencesiz çalışma, mülakat hukuksuzluğu ile kadrolaşma, ataması yapılmayan arkadaşlarımızın yaşadığı sorunlar, kazanılan davalara rağmen hukuksuzca ihraç edilen eğitim emekçilerinin mesleklerine iade edilmemesi, şiddet aralıksız devam etti.Öğrencilerimiz açısından da 2023 Vizyon Belgesi ile açıkça hedeflenen kamusal eğitimin, laik, bilimsel eğitimin yok edilmesi süreci imzalanan protokoller, öğrenciye, veliye rağmen okullaşma politikası ve uygulanan eğitim politikaları ile yaşama geçirildi” dedi. 

Aydoğan 2019’da eğitim alanında yaşanan olumsuzlukları şöyle sıraladı: “2015-2016 öğretim yılında Diyanet İşleri Başkanlığı’na, dini vakıf ve derneklere ait 692 okulöncesi eğitim kurumunda 4-6 yaş grubunda 21 bin 20 çocuk eğitim görüyorken, 2018-2019 öğretim yılında kurum sayısı 2 bin 560’a öğrenci sayısı ise 94 bin 817’ye çıkarıldı. Büyük bölümü Diyanet ile dini vakıf ve derneklere ait olan okulöncesi eğitim kurumu sayısı son dört yılda 3.7 kat, öğrenci sayısı ise 4.5 kat arttı. MEB’in ‘2019-2023 Stratejik Planı’nda ‘Örgün eğitim içinde imam hatip okullarının niteliği artırılacaktır’ ifadesi ile imam hatip okullarına özel bir önem verdiğini açıkça ortaya koydu. Yeterli talep olmamasına rağmen yeni imam hatip okulları açılması MEB’in en öncelikli gündemi olmayı sürdürürken, Stratejik Plan’da imam hatiplerin eğitim kalitesini artırmak için 2.7 milyar TL harcama planı açıklandı.”