Ecevit’in ruh ikizi ve paratoneriydi

İnönü’nün “Ortanın Solu” politikasının içinin doldurulması ve kitlelere benimsetilmesi konusunda görev verdiği Bülent Ecevit’le birlikte eşi Rahşan Ecevit de oluşturduğu “İnsan Gönüllüleri” platformuyla aktif siyasete adım atıyordu.

Eşinin genel başkan olmasından sonra da Rahşan Ecevit’in, Mevhibe İnönü, Berin Menderes ve Nazmiye Demirel’in çizdiği lider eşi profilinin dışına çıkacağının ilk işaretleri 1973 seçimleri arifesinde belli olmuştu. Miting sırasında kürsüde eşinin yanında durmak yerine halk arasında rozet, parti bayrağı, Ecevit kartpostalı ve kurucusu olduğu Köylü Derneği’nin dergilerini satan Rahşan Ecevit’in, Oran’daki evlerinde parti yöneticileri ve bakanların yaptığı toplantılarda da çay ve pasta ikramı dışında tartışmalara da katılması, önerilerde bulunmasıyla CHP içinde artık bir tek Ecevit değil Ecevit çifti içselleştirilecekti.

Farklı aile yapılarından gelmelerine karşın ortak kişilik özellikleri nedeniyle tek yumurta ikizi gibiydi Ecevit çifti. İlk yıllarda ilgisi Kadın ve Gençlik Kollarıyla sınırlı kalan Rahşan Ecevit, sonraki yıllarda eşini koruma içgüdüsü nedeniyle bu ilgisini partinin üst kademelerine de taşımıştı. Bu durum, parti içinde çok eleştirilse de ilginç olan, Rahşan Hanım’ın etkisini kullanarak Ecevit’e o dönem yakın olan grubun ya da hizbin bunu yadırgamayıp ancak Ecevit’ten uzaklaşınca bu konuyu sorun olarak görmeye başlamalarıdır. 

CHP’de 1970’lerde iyi kötü parti içi demokrasi geleneği fazlasına elvermediğinden Rahşan Ecevit’in de siyasette belirleyici rolü DSP’deki kadar etkili değildi. Bülent Ecevit’in o dönem zaman zaman eşi ile yakın çalışma arkadaşları arasında kaldığı ve bir denge politikası güttüğü bilinir. 

HEP SAYGI GÖRDÜ

Bülent Ecevit, 1973 ile 1979 yılları arasında biri ömrü çok kısa süren ve parlamentodan güvenoyu alamadığı için düşen azınlık hükümetini de sayarsak üç kez Başbakanlık koltuğuna oturdu. Eşinin başbakanlığı döneminde parti içinde gizli kapaklı tartışılsa da Rahşan Ecevit, mütevazı yaşamı ve özellikle de giyim kuşamındaki sadeliğiyle geniş kitlelerden hep saygı gördü.

1980 darbesinden sonra CHP’den kopan ve eski dava arkadaşlarının büyük bir kısmı ile yollarını ayıran Ecevit’in, yeni partisinin kurulması, örgütlenmesi ve siyasi yasaklar kalkıncaya kadar da ayakta tutulmasının tüm yükünü Rahşan Ecevit üstlendi. DSP kurulurken de kurucu genel başkan olarak kolları sıvayan Rahşan Ecevit, yeni kurulan partinin ne örgütü, ne tüzüğü ne de söylemiyle eski CHP’ye benzememesi için özel bir çaba gösterdi. Kurucuları, eski parti üyeleri yerine Ecevit’e gönülden bağlı, hapishanede ona mektup ya da kart göndermiş isimlerden seçmesine karşın ileride eşinin başını ağrıtacak ya da popülaritesi yükselen isimleri  hemen değiştirip yenilerini bularak dikensiz gül bahçesi haline getirdiği DSP’yi siyasi yasakların kalktığı 1987 referandumundan hemen sonra teslim etti. Rahşan Ecevit istese milletvekili ya da DSP hükümetlerinde bakan olabilirdi. Ama bunu yapmak yerine yine eşini koruma ve kollama görevi ile parti içinde milletvekili, PM üyesi, il başkanı hatta bakanları belirleme konusunda çalışmalar yaptı. 

‘OKLARINIZI BANA YÖNELTİN’

Rahşan Ecevit’in DSP’deki bu belirleyici rolü hem basında hem de parti içinde görevden uzaklaştırılan eski yöneticiler tarafından sıkça eleştirildi. Bülent Ecevit, bu eleştiriler çok yoğunlaştığı zamanlarda “oklarınızı Rahşan’a değil bana yöneltin” dediyse de bu eleştirileri dinmedi. Gerek CHP içinde gerekse 1980’den sonra DSP’de bu eleştirileri yapanların önemli bir kısmı ya parti içinde alınan kararlardan Ecevit’i sorumlu tutmanın riskini göze alamadıklarından ya da Bülent Ecevit’in bunları onaylamayacağını düşündüklerinden Rahşan Ecevit’e oklarını yöneltiyorlardı. Oysa Rahşan Ecevit’in, aldığı her kararı Bülent Ecevit’e onaylattığı ve ondan gizli hiçbir şey yapmadığı Ecevit çiftine yakın olanların bildiği bir gerçekti.

Rahşan Ecevit, eşine müthiş bir aşk ve sadakatle bağlı olmanın bedelini ödemeyi gönüllü olarak göze alan bir kişilikti. Bülent Ecevit’in gönüllü paratoneriydi adeta. Siyasette sıra dışı lider eşi profili, eşine anne şefkatine benzer bağlılığı ve öldükten sonra bile ondan ayrı düşmemek için verdiği mücadele ile hep hatırlanacaktır.