Derelerin bitmeyen çilesi!

Üniversite lojmanlarının yapılmaya başlanmasından itibaren çalışmalara tepki gösterdiklerini kaydeden Güneysu Çevre Platformu Sözcüsü ve Güneysu Handüzü Yaylası Kültür, Çevre ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Ceyhun Kalender, HES’lere karşı da verdikleri bu tepkilerinin medyada yer bulamadığından da yakındı.

 

Güneysu ve uzantısı Gürgen Vadisi boyunca 12 ayrı HES projesinin geliştirildiğini bunlardan 3’ünün faaliyete geçtiğini anımsatan Kalender, “Gürgen Deresi, yaylalardan gelerek 6 ayrı derenin kavuşumuyla Güneysu Deresini oluşturur.

 

Gürgen vadisi boyunca geliştirilen HES projeleriyle vadinin doğal yaşamı tamamen yok edildi, derede neredeyse su kalmadı. Bununla birlikte Güneysu deresini oluşturan yan kollarda da irili ufaklı ayrı HES projeleri yapıldı. Gürgen Vadisinin hemen bitiminde yapımı tamamlanan Kale HES’in yaklaşık 2 km aşağısında Güneysu deresi üzerinde Ada HES ve Güneysu ile Salarha Deresinin kavuştuğu noktada ise Hamzabey HES projesi var. Bütün bu projeler dere yatağının tam orta yerinde. Çalışmalarla bütün doğal akışkanlıkları ve yatakları yok edildi” dedi.

 

 

Güneysu ve Gürgen Vadilerinde ardı ardına yaşanan sel ve heyelanlardaki felaket görüntülerinin, can ve mal kayıplarının hala akıllarda olduğu ve hafızalardan silinmediğine işaret eden Kalender, “Gürgen Deresi, yer yer 200 metreyi geçen genişliği ile Rize’nin en geniş doğal yatağa sahip derelerinden birisidir. Diğer ufak derelerle birleşerek oluşturduğu Güneysu Deresinin yatak genişliği de neredeyse bu boyuttadır.

 

Bölgemizde, Salarha Deresi ile birlikte Gürgen deresinin de 40-50 yılda bir büyük taşkınlarla yatağını temizlediği, bu yatak boyunca ne varsa alıp denize götürdüğü biliniyor. Yaşanan doğal afetlerde 50’ya yakın çocuk, kadın, genç ve yaşlı insanımızı kaybettik. Artık birileri lafta değil uygulamada bu yanlışlara dur demeli. Bilimsel çalışmalar yapması gereken ve bölgenin gelişmesine katkı sunması gereken bir üniversitenin böyle bir hata yapması kabul edilemez” diye konuştu.

 

 

Bölgede ‘dere ıslahı’ adı altında yapılan çalışmalarla yaklaşık 25 yıl önce, yataklarında önemli oranda akışkanlıkları ve su derinliği bulunan derelerin, daraltılarak yer yer 2 metreye kadar duvarlara sığdırılmaya çalışıldığına dikkat çeken Kalender, sadece üniversite ve HES’lerin değil hastane ve okulların da dere yataklarına sığdırılmaya çalışıldığına vurgu yaptı.

 

Havzanın Güneysu kolunda hemen dere yatağının içerisinde Türk Telekom Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi ve başka okullar ile birlikte Güneysu Belediyesine ait tesisler ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Annesi adına yapılan Tenzile Erdoğan Hastanesi de yer alıyor.