Çürük cezaevleri doluluktan kapatılamıyor

Adalet Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından “2018 Yılı Bakanlık Faaliyet Raporu” yayımlandı. Raporda; dikkat çekici şu başlıklar yer aldı:

408 bin metrekare cezaevi inşa edildi: Akseki Ceza ve İnfaz Kurumu ve Domaniç Açık ve Ceza İnfaz Kurumu ile 99 bin metrekarelik iki cezaevi projesi tamamlandı. Bir yıl içinde bir tanesi Silivri Ceza ve İnfaz Kurumu’na ek tesis olmak üzere 9 bölgeye 408 bin metrekarelik cezaevi inşa edildi.

Hükümlü ve tutukluda yoğunluk: Cezaevlerinin inşası ise “Birden çok merkeze hitap edebilen çağdaş ve modern ceza infaz kurumlarının yapımı zorunluluğu” ve infazın kalitesini artırma” olarak gerekçelendirildi. Geçtiğimiz yıl için fiziki olarak ömrünü tamamlamış ve kapatılması planlanan 29 ilçe infaz kurumundan “hükümlü ve tutuklu sayısındaki yoğunluk” nedeniyle 7’si kapatıldı.

Uzun yargılamaya karşı binlerce şikayet: Geçtiğimiz yıl için İnsan Hakları Tazminat Komisyonu Başkanlığı’na büyük çoğunluğunu “uzun yargılama ve icra gecikmesi” şikayetlerinin oluşturduğu toplamda 8 bin 867 müracaat yapıldı. Uzun yargılama ve icra gecikmesinden dolayı yapılan başvuruların 3 bin 498’i kabul edilirken 2 bin 97’si geri çevrildi. Komisyonun verdiği kararlara ise toplam 3 bin 720 itiraz gelirken bu itirazların sadece 107’si bozuldu.

Türkiye, AİHM’e taşımada dördüncü sırada: AİHM önündeki derdest (süren, devam eden) başvurularda; Türkiye, Avrupa Konseyi üyesi 47 ülke içinde 7 bin 100 başvuru ile dördüncü sırada yer aldı. Bakanlık; 2017 yılındaki 7 bin 518 başvurunun 2018 yılında 7 bin 100’e düşmesiyle ise adeta övündü. Bu düşüşe ilişkin ise “Hiç şüphesiz, İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı’nın kapasitesinin güçlendirilmesi, dostane çözüm yönteminin etkin bir şekilde kullanılması, İnsan Hakları Tazminat Komisyonu ile OHAL Komisyonu’nun etkin bir şekilde işlemesi, bireysel başvuru yolunun işlerliliğinin artması, AİHS ile uyumlu yargı paketleri, mahkeme ve yargı mensubu sayısının arttırılması ile farkındalık arttırıcı faaliyetlere hız verilmesi gibi son dönemde gerçekleştirilen ve halen de devam eden reformlar etkili olmuştur” değenlendirmesi yapıldı. AİHM önündeki başvuruların “bu reformların etkisiyle” düşmesi beklendiği kaydedildi.

Türkiye, ihlalde ikinci sırada: Türkiye, Avrupa Konseyi üyesi 47 ülke arasında 140 ihlal kararı ile ikinci sırada yer aldı. İhlallerin büyük çoğunluğunu ise “gözaltında avukat yardımı olmaması” ve “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin bağımsız ve tarafsız olmaması” oluşturdu.
Bir yıl içinde 10 milyon tazminat: Dışişleri Bakanlıkları ve Adalet Bakanlığı arasında insan haklarına ilişkin imzalanan protokol gereği 2018 yılında Bakanlık tarafından 10 milyon 88 bin tazminat ödemesi yapıldı.

İade talebi en çok ABD’ye: Suçluların iadesi kapsamında Türkiye’nin tarafı olduğu anlaşmalar çerçevesinde en çok iade talebi ABD’ye yapıldı. Türkiye’ye en çok iade talep eden ülke ise Rusya oldu.