Cumhurbaşkanı tarafından atanacak rektörlerin profesör olması şartı kaldırıldı

Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) kaldırılmadı ancak en önemli yetkiler cumhurbaşkanlığına aktarıldı. Uyum KHK’si kapsamında ilk olarak MEB’in kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarını belirleyen “Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname”nin adı değiştirilerek, bakanlığa ilişkin içeriğin tamamı çıkarıldı. ÖSYM’nin kuruluş, görev ve yetkilerinin de kanundan çıkarıldığı KHK kapsamında sınav güvenliği için gizli tutulan soru havuzuna adli ve idari soruşturma ve kovuşturmalarda erişim için izin yetkisi cumhurbaşkanına verildi.

TÜBİTAK’a da düzenleme

Türkiye Bilimler Akademisi’nin kurulmasına ilişkin kanun kaldırıldı. TÜBİTAK’ın yönetimine ilişkin maddeler de yürürlükten kaldırılarak görev tanımında yer alan bilimsel ve teknolojik alanlarda, araştırma ve geliştirme faaliyetlerini desteklemek gibi görevleri elinden alındı. KHK ile Milli Kütüphane ile Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun kuruluşuna ilişkin kanunlar da artık yürürlükte değil.

Üniversitelere Erdoğan planı

Anayasaya dayalı olarak kurulan Yüksek Öğretim Kurulu, KHK ile kapatılamasa da etkin görevleri elinden alındı. Bu kapsamda artık üniversiteler ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunlar içindeki fakülte, enstitü ve yüksekokulların kurulurken “kalkınma plan ve programlarının ilke ve hedeflerine” artık gerek duyurulmayacak. Değişiklikle bu kurumlar artık cumhurbaşkanınca yapılan “yükseköğretim planlaması” çerçevesinde gerçekleştirilecek. Ayrıca kanundaki YÖK görüşü alma zorunluluğu da bulunmayacak. Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan değişiklikle yükseköğretim kurumlarında sözleşme ile görevlendirilecek yabancı uyruklu öğretim elemanı sayısı mevcut kadronun sayısını yüzde 2’sini geçemeyecek.

Aday istemeyecek

OHAL KHK’si ile üniversitelerdeki rektör seçimlerini kaldıran Erdoğan, şimdi de uyum KHK’si ile rektör atamasında YÖK görüşünü de kaldırdı.YÖK’ün üniversite rektör adayı belirleme yetkisi elinden alınarak, tek yetkili cumhurbaşkanı kılındı. Eski sistemde devlet üniversitesinde rektörlerin iki dönemden fazla görev yapamamasına ilişkin sınır da kaldırıldı. Bakanlar Kurulu’nun kaldırılmasıyla YÖK’ün 21 üyesinin 14’ünün ataması da cumhurbaşkanına bırakıldı. Eski sistemde Üniversitelerarası Kurulca, kurul üyesi olmayan profesör öğretim üyelerinden yedi kişiden seçilmesi işlemi de eskiden cumhurbaşkanı ‘onay’ına sunulurken şimdi ise atmaya sunulması olarak değiştirildi. Kurul üyelerinin görev süresinin 4 yıl ile sınırlandırılması maddesi de kanundan çıkarıldı. YÖK’ün ‘Yükseköğretimin planlanması’ görevi de ‘yükseköğretim kurumlarının öğretiminin planlanması’ olarak değiştirildi. Vakıf üniversitelerinin denetimler sonucu faaliyet izninin kaldırılmasını tespiti sonucunda faaliyet izninin kaldırılmasına ilişkin YÖK görüşünün istenmesi de kaldırıldı.

Akademisyenler de Saray’a

Öğretim elemanlarının yurt dışına gönderilmesi, üniversitelerin katkı payı ve öğrenim ücretlerinin belirlenmesi de cumhurbaşkanı kararına bırakıldı. Ayrıca daha önce bir süre öğretim üyesi olarak çalıştıktan sonra Bakanlar Kuruluna veya Yasama Organı Üyeliğine seçilenler için uygulanan ayrıcalıklar “Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar” için sağlandı. Üniversitelere verilecek geliştirme ödeceği ve sürelerinde de bakanlıkların görüşü kaldırıldı. Üniversitelerin alabileceği sözleşmeli personelin esasları da cumhurbaşkanlığına bırakıldı.