Çocuklar gelin olmasın!

Dünyada her yıl 14 milyon kız çocuğu evlendiriliyor. Her gün gerdeğe girmesi için zorlanan kız çocuğu sayısı, yaklaşık 38 bin! Türkiye'de, kadınların yüzde 32’si, 18 yaşından önce evleniyor. Bu oran Güneydoğu Anadolu'da yüzde 50'ye çıkıyor. Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, kız çocuklarının 18 yaşına kadar okulda olmaları gerektiğini belirterek, evlilik yaşının 17’den 18’e çıkarılmasını istedi.

Sabancı Vakfı, sadece Türkiye’nin değil, dünyanın da sorunu olan “Çocuk Gelinler” konusuna dikkat çekmek amacıyla Girls Not Brides platformunun organize ettiği “Çocuk Evliliklerine Beraber Son Verebiliriz: Ülkelerden Örnekler” toplantılarına ev sahipliği yaptı. 3 gün süren toplantıya, “Girls Not Brides: Çocuk Yaşta Evliliğe Son Vermek için Küresel Girişim”e üye olan Afrika, Güney Asya, Avrupa ve Amerika’dan 49 sivil toplum kuruluşundan 52 kişi katıldı.

Toplantının açılışı, Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı, Girls Not Brides Global Koordinatörü Lakshmi Sundaram ve Pakistan’da Blue Veins adlı sivil toplum kuruluşunun Program Koordinatörü Qamar Naseem’in katılımıyla Sabancı Center’da yapıldı.

Güler Sabancı, Sabancı Vakfı olarak uzun yıllardır kadınların ve kız çocuklarının haklarının geliştirilmesi için çalıştıklarını belirterek, “Gerek Birleşmiş Milletler ortaklığıyla hayata geçirdiğimiz programlar, gerekse Toplumsal Gelişme Hibe Programı kapsamında sivil toplum kuruluşlarına verdiğimiz desteklerle kadınların toplumsal hayata katılımını arttırmayı hedefliyoruz. Bugüne kadar 62 projeyi destekleyerek, 360 binden fazla insanın hayatına dokunduk. Dokunduğumuz hayatlar arasında çocuk gelinler de var. Çocuk Gelinler’in önlenmesine karşı güç birliği yapmak ve dünyanın dikkatini bu soruna çekmek için ülkemizde düzenlenen toplantılara ev sahipliği yaparak mücadelemizi küresel boyuta taşıyoruz” dedi.

-Öğrenci yerine eş!

Türkiye’de kadınların yüzde 32’sinin 18 yaşından önce evlendiğinin ve dünyada her gün yaklaşık 38.000 kız çocuğunun çocukluğunun çalındığının altını çizen Güler Sabancı konuşmasına şöyle devam etti:

“Çocuklar, henüz oyun oynayacak yaştayken evliliğe adım atıyorlar, öğrenci olmaları gerekirken eş ve anne oluyorlar. Fiziksel ve duygusal açıdan yara almalarının yanı sıra erken yaşta doğum yapmanın hem kendileri hem de doğan çocukları için komplikasyonlarını yaşıyorlar, aile içi şiddete maruz kalıyorlar, her türlü ekonomik ve sosyal haklardan mahrum bırakılıyorlar, en önemli insanlık hakkı olan eğitimden yoksun kalıyorlar. Bu hassas sorunun çözümü için hep birlikte kararlılık göstermeliyiz. Sivil toplumun yanı sıra toplumun her kesimini bu konuda harekete geçirmeliyiz.”

-Toplumsal değişim şart

Bu konunun, hem insan hakları, hem kalkınma, hem toplumsal değişim boyutları olduğunu vurgulayan Sabancı, ''bölgesel kalkınmışlık farklarımız var. Çocuk gelinler konusunda da bölgesel farklılıklar olduğunu görüyoruz. Ben Türkiye’nin şu anda yaşadığı dönemi fırsat olarak görüyorum. Türkiye barış ve kardeşlik sürecini gerçekleştirirse ekonomik olarak uçacağına, daha hızlı büyüyeceğine ve bölgesel kalkınma farkları sorununun çözüleceğine inanıyorum. Bunun da o bölgelerdeki çalışma hayatına katılımı, eğitimi, kadınların ve kız çocuklarının insan haklarını, dahası her şeyi olumlu olarak etkileyeceğine inanıyorum” diye konuştu.

-Sessiz, savunmasız ve dışlanmışlar...

Girls Not Brides Global Koordinatörü Lakshmi Sundaram, “Çocuk evlilikleri, her yıl yaklaşık 14 milyon kız çocuğunu birçok açıdan etkileyen ve engelleyen küresel bir sorun. Çocuk gelinler; sessiz, savunmasız ve dünyanın en fazla soyutlanmış bireyleri arasında” dedi.

Çocuk gelinlerin uluslararası kuruluşlar tarafından da ihmal edildiğini belirten Lakshmi Sundaram, şunları söyledi:

“Bu sorunun, kız çocuklarının hayatındaki etkilerini dile getirmeli ve çözüm için hemen harekete geçmeliyiz. Çocuk evlilikleri, yalnızca güç birliği ile çözülebilecek büyük bir sorun. Türkiye, yenilikçi çözüm yöntemleri ile çocuk gelinlere son verebilecek büyük bir potansiyele sahip. Bin yıllık kalkınma hedeflerini etkileme gücünü elinde bulunduran Türkiye, çocuk evliliklerinin genç kızların refah durumunun önemli bir göstergesi olarak bu hedeflerin içinde yer almasını sağlayabilir.''

-'Türkiye bize örnek olsun'

Pakistan’da faaliyet gösteren Blue Veins isimli sivil toplum kuruluşunun Program Koordinatörü Qamar Naseem ise, “Eğer Türkiye, alacağı önlemlerle çocuk evlilikleri sorununun çözümüne liderlik ederse, yalnızca Türkiye’de yaşayan kız çocuklarının değil bu sınırların ötesinde yaşayan milyonlarca kız çocuğunun da hayatını etkilemiş ve değiştirmiş olacak” dedi.

 Çocuk evliliklerinin bazı sonuçları:

Eğitim: Liseye devam etmeyen genç kızların çocuk gelin olma riski 6 kat daha fazla

Kadın Sağlığı: 15 yaşından önce doğum yapan genç kızların doğumda ölüm riski 5 kat daha fazla.

Gelecek Nesiller: 18 yaşından önce yapılan doğumlarda, bebeklerin ölüm riski yüzde 60 daha fazla.

Neden olan faktörler:

-Yoksulluk

-Eğitim eksikliği

-Kız çocuklarının güvenlik altında olmadığına dair endişeler

-Toplumsal cinsiyet rolleri

-Gelenekler ve dini inanışlar

-Yasal düzenlemelerin yeterince uygulanmaması

Sayılarla çocuk gelinler:

-Latin Amerika-Karayipler: yüzde 29

-Sahra Altı Afrika: yüzde 38

-Türkiye: yüzde 32

-Ortadoğu ve Kuzey Afrika: yüzde 18

-Güney Asya: yüzde 46