CHP'nin İş Bankası hisselerinin Hazine'ye devriyle ilgili AKP'de hangi seçenekler konuşuluyor?

AKP, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Atatürk'ün vasiyeti doğrultusunda gelirleri Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'na aktarılmak üzere CHP tarafından temsil edilen İş Bankası'ndaki yüzde 28,09'luk hissenin, Hazine'ye devrini sağlayacak yasal düzenleme için bir komisyon kurulmasına karar vermesine karşın yasa teklifinin ne zaman sunulacağı henüz bilinmiyor.

AKP'li üst düzey bir yönetici, Atatürk'ün vasiyetine aykırı olmayacak bir düzenleme için kapsamlı araştırma yaptıklarını belirterek, "TDK ve TTK'ya vasiyete rağmen aktarılmayan 1 lira bile olsa bu vasiyetnameye aykırı mıdır? Aykırıdır. Aktarılmayan paralara ne olduğunu, ne yapıldığını araştırıyoruz. Şu anda bu konuda alınmış siyasi bir karar yok. Siyasi karar ortaya çıktığında bir mevzuat düzenlemesi göreceksiniz" dedi.

AKP Merkez Karar Yönetim Kurulu'nda alınan karar doğrultusunda İş Bankası'ndaki CHP tarafından hisselerle ilgili bir komisyon kurulurken, yapılacak düzenleme parti içinde de tartışılıyor.

AKP yönetimi, böyle bir konuda yasa değişikliğini bir torba yasa ya da önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurul gündemine gelmesi beklenen Bankacılık Yasası değişikliği içine eklemeyi düşünmüyor.

Ancak AKP, yasal düzenlemeye dayanak oluşturmak için hisselerin CHP tarafından nasıl kullanıldığı, ticari faaliyet içinde olup olmadığı konusunda araştırma yapıyor. CHP'nin sert tepki gösterdiği ve her platformda "direnme" kararı aldığı İş Bankası hisselerinin Hazine'ye devri konusunda AKP kulislerinde dile getirilen görüşler şöyle:

Kamu Malı: Ortada dikkate almamız gereken en önemli unsur CHP ile ilgili Atatürk'ün vasiyeti. Biz vasiyete bakıyoruz. Evrensel hukuka göre vasiyet anayasaların bile üzerindedir. Kurtuluş Savaşı sırasında Hindistan'dan gelen yardımların, 500 bin TL'si kurtuluş mücadelesinde kullanıldıktan sonra bakiye kısmını Atatürk kendi cebinden adeta bir Beyt-ül Mal gibi ayırıyor. Bunu bir kamu malı olarak ayırıyor yani Atatürk. Vefatı ile beraber vasiyetnameye uygun şekilde tenfizi gerekiyor bu paranın.

"Vasiyeti sözde değil özde hayata geçirelim": Medeni Kanun'da "mahfuz hisse" vardır. Mirasçılar çıkıp o mahfuz hisselerle ilgili kendi hissesine tecavüz edilmişse o kısmı dava edip talep edebilir. Atatürk'ün vefatından sonra, "Atatürk'ün mirasından diğer mirasçılar mahfuz hisse davası açamasın" diye kanun çıkarılıyor. CHP, hep "Biz buradan para almıyoruz ki" diyor Zaten o para bir siyasi partiye verilecek para değil ki; kamu malı. Siyasi partiler ticaret yapamaz. Biz diyoruz ki, "Atatürk'ün vasiyeti asıl olsun. Onu biz sözde değil özde hayata geçirelim ve onu da evrensel hukuka uygun şekilde yapalım.

CHP tek partiydi: 1938'de tek parti iktidarı var. CHP demek aslında devlet demek. Devletin tüzel kişiliği olmadığı için, vasiyeti tenfiz memuru olarak devleti tayin etmek olmaz. "Hazine Bakanlığı tenfiz etsin" diyemezsin. Atatürk güvendiği bir yol arkadaşına da, dış dünyada fiil ehliyetine sahip bir tüzel kişiliğe de verebilirdi bu görevi. Tek parti olduğu için CHP'nin bunu infaz etme kabiliyeti vardı. O dönem 3 siyasi parti olsaydı ya da Atatürk 1945'ten sonra vefat etmiş olsaydı zaten çok partili hayat olduğu için böyle bir durum olmayacaktı. CHP, sadece vasiyeti tenfiz için görevlendirilmişti.

Zeytinlik aldı iddiası: Siyasi Partiler Kanunu'nun 69. maddesine göre hiçbir siyasi parti ticaret yapamaz. Aynı zamanda 67. maddenin 1. ve 3. fıkrasında yazan hususlara göre para alamaz, kredi alamaz. CHP orayı da delmiş. 1 ve 3. fıkralar, "Bir taraf devletse, siyasi partiler devletten gayrimenkul alamaz, alışveriş yapamaz" diyor. 1940'larda CHP'nin 100 dekarlık zeytinliği bin liraya alıp hemen arkasından 60 bin TL'ye 120 bin TL'ye sattığı vakalar var. Şu anda CHP'nin yönettiği İş Bankası'nın ortağı olduğu 2 banka var. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası ile Arap Türk Bankası'nda da CHP yönetimde. Aynı zamanda İş Bankası'nın iştiraki olan 32 şirkette de atama tayin işleri yapabiliyorlar.

"Siyasi karar yok": Vasiyette, elde edilecek gelirlerin TDK ve TTK'ya aktarılacağı belirtiliyor. Yapılacak yeni düzenlemede de yine aktarılacağı yer o iki kurum olacaktır.

Şu anda bu konuda alınmış siyasi bir karar yok. Siyasi karar ortaya çıktığında burada bir mevzuat göreceksiniz. Kalkıp da bir vasiyetin tenfizini 4-5 partiye vermek diye bir şey yok. Bu devlet işidir, bu para devletin parasıdır. Beyt-ül Maldır. Bu para, bu ülkenin kurtuluşu için gelen paradır. TDK ve TTK buraya yönetim kurulu üyesi atayamaz zaten. Hazine'nin temsilcileri olacak. TDK ve TTK'ya vasiyete rağmen aktarılmayan 1 lira bile olsa bu vasiyetnameye aykırı mıdır? Aykırıdır. Aktarılmayan paralara ne olduğunu, ne yapıldığını araştırıyoruz. Biz siyasi kararımızı vermiş değiliz. Düzenleme yapılırsa, bankacılık yasasına eklenmez, yetişmez. Henüz sadece taslak çalışması yapılıyor, teklife dönüşmüş bir metin yok.