CHP’den enerjiye formül: Bağımlılık büyük sorun

CHP’nin hazırladığı “Türkiye’de Elektrik Enerjisi ve Enerji Kooperatifçiliği” başlıklı raporda, tüm dünyanın kömürden vazgeçerken Türkiye’de kömürün artan kullanımına dikkat çekildi. Belediyeler öncülüğünde oluşturulacak kooperatiflerle ucuz enerjiye ulaşmanın mümkün olduğunun belirtildiği rapora CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu bir önsöz yazdı. CHP Genel Başkan Başdanışmanı ve Balıkesir Milletvekili Ahmet Akın’ın hazırladığı raporda ucuz enerjinin nasıl elde edileceği masaya yatırıldı:

* Türkiye’de 2015’te elektrik enerjisi üretiminde ilk sırayı kömür aldı. Hükümet politikalarına paralel olarak kömür kullanımı gelecek yıllarda artmaya devam edecek. Doğalgazda ise Rusya’ya bağımlılığımız sürüyor.

* Özel sektörün 2002’de elektrik üretimindeki payı yüzde 40.2 iken bu oran 2016’da yüzde 83’e çıktı.

* Konutlarda kullanılan elektriğin bedelinin yüzde 46.4’ü enerji bedeli dışındaki bedellerdir ve bunlar; dağıtım bedeli, fon, TRT payı, elektrik, tüketim vergisi ve KDV’dir. Kayıp kaçak bedelleri, başka kalemler içerisinde gösterilerek, tahsili yasal kural haline getirildi. AKP iktidarı kayıp kaçak konusunda dağıtım şirketlerinden yana oldu.

* Doğalgaz ithal fiyatları uluslararası petrol fiyatlarına paralel olarak düştü ancak elektrik tüketicileri bundan yararlandırılmadı. 2016’da toptan elektrik fiyatlarında yapılan indirimler faturalara yansıtılmadı.

Çözüm önerileri

* Elektrik sektörünün önemli bir büyüklüğü özel sektör eliyle yönetiliyor ve kâr odaklı bir yönetim anlayışı egemen. Sermaye egemen bir yapıya sahip enerji piyasasının katılımcı bir yapıya kavuşması için kooperatifçilik önemli bir araç olarak karşımıza çıkıyor. Tüketicilerin kendi elektrik ihtiyaçlarını üretmek üzere ortak bir çatı altında bir araya gelmeleri katılımcılığı artıracak.

* Konutlarda ısınma amacıyla kullanılan doğal gazdan ÖTV ve KDV alınıyor. Hatta alınan ÖTV’nin de KDV’si alınıyor. Konutlarda kullanılan doğalgaz temel ihtiyaçtır. O yüzden ÖTV alınması ve yüksek oranlı KDV alınması haksızlıktır. Doğrusu tüm diğer temel ihtiyaçlarda olduğu gibi doğalgazda da KDV’nin yüzde 1 olmasıdır.

KILIÇDAROĞLU: GÜVENLİK SORUNU YARATIYOR

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, rapora bir önsöz yazdı. Tüm tüketicilerin, kaliteli ve yeterli enerjiye, sürekli şekilde ve ödenebilir koşullarda ulaşabilmesinin CHP’nin enerji politikasının temelini oluşturduğunu söyleyen Kılıçdaroğlu, “Yerli kaynaklara öncelik veren, insan odaklı ve sürdürülebilir enerji üretimi önceliğimizdir. Çevre ve toplumla uyumsuz, yerel paydaşların karşı çıktığı projeler CHP iktidarında uygulama alanı bulamayacaktır” dedi. Giderek artan enerji ithalatının ekonomi üzerinde büyük bir yük oluşturduğunu ve yüksek cari açık verilmesine neden olduğunu söyleyen Kılıçdaroğlu, enerjide dışa bağımlılığın dış politika ve güvenlik sorunlarına da yol açtığına dikkat çekti.