Bütçe tepetaklak

Koronavirüs salgınının Türkiye’yi etkilemeye başladığı mart ayına ilişkin bütçe sonuçları, önümüzdeki aylarda yaşanacak ve büyüyecek sorunları dikkat çekici şekilde ortaya koydu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün açıkladığı merkezi yönetim bütçesinin detayları şöyle:

- Martta, geçen yılın aynı ayına göre bütçe giderleri yüzde 15.6 artarak 91.2 milyar TL, gelirler yüzde 12.7 düşerek 47.4 milyar TL oldu. 2019 Mart ayında 24.4 milyar lira olan bütçe açığı bu yıl 43.7 milyar TL’ye çıktı. Faiz dışı bütçe giderleri yüzde 18.3 artarak 79.8 milyar TL ve faiz dışı açık ise 13.1 milyar TL’den 32.4 milyar TL’ye yükseldi.

- Geçen yıl martta bütçe gelirleri 54. 3 milyar TL iken bu yıl yüzde 12.7 azalarak 47.4 milyar TL’ye geriledi.

- Bütçe giderleri içerisindeki en büyük payı yüzde 43.3 ile cari transferler aldı. İkinci sırada yüzde 26 ile personel giderleri geldi.

- Yine martta vergi gelirleri yüzde 10.1 azalarak 36.9 milyar TL oldu. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı 2019 Martı’nda yüzde 5.4 iken bu yıl yüzde 4.7 oldu. Vergi gelirleri içerisinde en büyük payı yüzde 36.2 ile ÖTV aldı.

3 AYDA 29.6 MİLYAR

- Yılın ilk üç ayında ise bütçe giderleri yüzde 12.1 artarak 285.3 milyar TL, gelirler yüzde 17.2 artarak 255.7 milyar TL oldu. 2019’un ilk üç ayında 36.2 milyar lira olan açık ise ocak ayında Merkez Bankası’ndan yapılan tek seferlik 40.5 milyar liralık aktarma nedeniyle 29.6 milyar TL olarak gerçekleşti. Faiz dışı giderler 247.1 milyar TL ve faiz dışı fazla ise 8.7 milyar TL oldu.

- Martta 11.3 milyar TL olan faiz giderleri, ilk üç ayda 38.2 milyar liraya ulaştı.

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamasında, “2020-2022 program döneminde bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3’ün altında kalması”nın hedeflendiği hatırlatıldı.

SGK’NİN GÖREV ZARARI 16.6 MİLYAR TL

- Cari transfer harcamaları martta 39.6 milyar lira, üç ayda 122.8 milyar lira oldu.

- Görev zararları kapsamında SGK’ye martta 5.9 milyar lira aktarıldı. Üç aylık aktarım 16.6 milyar TL. Ayrıca SGK’ye, martta 7.3 milyar lira, üç ayda 28.5 milyar lira Hazine yardımı yapıldı.

- Hane halkına yapılan transferler martta 7.4 milyar lira, üç ayda 21.7 milyar liraya ulaştı. “Diğer” kaleminden yapılan sosyal amaçlı transferler ise martta 1.8 milyar lira oldu.