Bu iş karakolda biter

Tüketicilerin dört gözle bekledikleri, bankaların yurttaşlardan aldığı deli dumrul ücretlerinin kaldırılması konusunda BDDK’nin yaptığı açıklama bazı ücretleri ortadan kaldırsa da tam bir memnuniyet yaratmadı. Tüketicilerin bir kez daha bankaların insafına bırakıldığını dile getiren tüketici temsilcileri, hakkını almak isteyen yurttaşın yine bankalarla yazışmalar ve hakem heyetleri ile uğraşmak zorunda kalacağına dikkat çekti.

Konuya ilişkin sorularımızı yanıtlayan Tüketici Sorunları Derneği Başkanı Aydın Ağaoğlu’nun verdiği bilgiye göre, başta hesap işletim ücreti olmak üzere pek çok ücrette yine sıkıntı yaşanacak. Dosya masrafları, kart aidatları ve hesap işletim ücretleri olmak üzere üç ana konuda şikâyetçi olan tüketici hiçbir konuda tatmin edilmedi.

Maaş hesapları belirsiz

Açıklamalara göre kredi alan ve yalnız ödeme yapmak için açılan hesap için ücret ödenmeyecek ancak maaş almak üzere açılan hesaplar biraz karışık. Zira, yalnız maaş alanırsa alınmayacak ama tüketici genellikle aynı hesabı kullanarak ev kirası, fatura ödemesi gibi işlemleri de bu hesaplardan yaptığı için yine masraf ödemek zorunda kalacak. Üstelik tüketici kendisi seçmediği banka ile çalışmaya zorlandığı için adil de değil.

Kredi kartı ücretlerinde yine belirsizlik söz konusu. Tüketici yasasına göre, bankaların tüketicilere ücret, aidat, üyelik bedeli gibi herhangi bir ücret talep etmedikleri kart vermelerini zorunlu kıldı. Tüketicinin hemen bankasına başvurarak bu kartları istemesi gerekiyor. Aksi halde yeni yönetmelik aidat alınabileceğini de hüküm altına aldı.

Kanun zorladığı işlerden ücret alınmamalı

Yönetmeliğin bazı temel noktaları gözardı edilerek hazırlandığını hatırlatan Ağaoğlu, “örneğin kanunun zorunlu kıldığı işlemler” için tüketicinin ücret ödememesi gerekiyor. Örneğin, kira ya da öğrenci harcı gibi. Nedir, yasa diyor ki ben kayıt altına almak ve vergilendirmek istediğim için siz kirayı artık elden değil banka ile göndereceksiniz. Ama kiracı bunun için bir de masraf ödemek zorunda kalıyor. Aynı şey öğrenci harçları ve benzer durumlar için de geçerli ki bu da aslında kabul edilemez.

Bu işin Danıştay’ın kapısında sonlanabileceğine dikkat çeken Ağaoğlu’na göre, çünkü BDDK’nin kendi yönetmeliğinin girişinde de açıkladığı gibi bu yönetmelik taslağının hazırlanma sebebi Tüketici Yasası. Yeni Tüketici Yasası’nın 4. maddesinin 3. fıkrasında, bankaların tüketiciden alabileceği faiz dışında her türlü ücret, komisyon ve masraf türlerinin, “Bakanlığın görüşü alınarak bu kanunun ruhuna ve tüketiciyi koruyacak şekilde düzenlenmesini” emrediyor. Yani, BDDK’ye yetki verilirken tüketiciyi koruyacak şekilde iş yapması isteniyor. Oysa yönetmelik yuvarlak cümlelerle dolu. Mesela, banka sunduğu hizmete makul bir ücret alır deniyor. “Makul ücret bankadan bankaya değişiyor. Havale için bir bankada 5 lira, diğer bankada 55 lira.”

BDDK’nin merkezinin İstanbul’a taşınacağını, tüketici derneklerinin de büyük bölümünün İstanbul’da olduğunu hatırlatan Ağaoğlu, artık gece gündüz kurumun kapısında yatacaklarını dile getirdi.

Telefon edenlere kanmayın

Tüketici kredisi alarak masraf ödeyenleri kullanan bir dizi sahtekâr türediğine dikkat çekildi. Tüketicilerle bankalar arasındaki sorunları çözecek hiçbir mekanizma gözükmüyor. Son 10 yılda 75 milyon civarında tüketici kredisi kullanılmış, 57 milyona yakın kredi kartı var, bunlarla ilgili tüketiciklerin çok dikkatli olmaları gerekiyor. Çünkü, hakem heyetlerine gidecek vakti olmayan, bankalarla yazışma gücü olmayan tükeciyi kandıran şebekeler var artık.

Çağrı merkezleri bile oluşturan bu tip yapılanmalar, banka masraflarını 10 yıl geriye dönük alınmasını sağladıklarını söyleyerek para talep ediyor. Oysa bu tip durumlarda ya kişinin kendisi ya da adına vekâlet almış bir avukat yetkili... Başka herhangi bir kişi ya da kurumun böylesi bir takibi yapması yasal ve mümkün değil