Böyle bir ülke yok

Sayıştay’ın gerekli belge ve bilgileri vermediği için denetleyemediği çok sayıda kurum arasında iki kurum dikkat çekti. Hükümetin çıkardığı yönetmelik, genelge ve tüzükleri denetleyen  Danıştay ile adalet konusunda son sözü söyleyen Yargıtay’ın 2012 yılı hesapları, gerekli mali rapor ve tablolar ile bilgi ve belgelerin verilmemesi ve Maliye Bakanlığı’nın kayıt sistemini kurmaması nedeniyle denetlenemedi. Sayıştay’ın TBMM’ye sunduğu 2012 yılı raporlarında, Başbakanlık başta olmak üzere çok sayıda bakanlık ile kamu kurum ve kuruluşlarının denetlenemediği ortaya çıkmıştı. İlgili yasa uyarınca zamanında Sayıştay’a gerekli mali rapor, tablo, bilgi ve belgeler verilmediği için denetlenemeyen kurumlar arasında Yargıtay ve Danıştay da yer aldı. Sayıştay’ın iki kurumla ilgili raporlarında şu değerlendirmelere yer verildi: Danıştay: Denetlenen kamu idaresinin yönetimi, tabi olduğu muhasebe standart ve ilkelerine uygun olarak hazırlanmış olan mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerecek şekilde  zamanında Sayıştay’a sunulmasından sorumludur. Denetim görüşü oluşturabilmek için gerekli mali rapor ve tablolar ile bilgi ve belgeler, kamu idaresi yönetimi tarafından sağlanamadığı için Danıştay Başkanlığı’nın 2012 yılına ilişkin mali rapor ve tabloları hakkında görüş bildirilememektedir. Yargıtay: Yargıtay Başkanlığı, bütçesine ilişkin mali rapor ve tablolarını ilgili
yönetmeliğe göre hazırlamakla sorumludur. Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin
114’üncü maddesinde, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin mali tablolarının Maliye Bakanlığı tarafından üretileceği belirtilmiştir. Maliye Bakanlığı’nca kurulan muhasebe sistemi (Say2000İ), genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri için kurumsal bazda Bilanço ve Faaliyet Sonuçları Tablosu’nu doğru bir şekilde üretmemektedir. Maliye Bakanlığı, tabloların oluşturulmasına imkân verecek yevmiye kayıtlarının, kurumsal bazda, 2013 yılı itibarıyla kaydedilmesine başlanacağını beyan etmiştir. Denetim görüşü oluşturabilmek için gerekli mali rapor ve tablolar ile bilgi ve belgeler, kamu idaresi yönetimi tarafından sağlanamadığı için
Yargıtay Başkanlığı’nın 2012 yılına ilişkin mali rapor ve tabloları hakkında görüş bildirilememektedir.

Belediye şirketleri denetimsiz

Sayıştay’ın 2012 yılında belediyelerin ticari şirketlerini denetleyemediği ortaya çıktı. Sayıştay Başkanı Recai Akyel ilk kez Sayıştay denetimine giren belediye şirketlerinin denetimi ile ilgili olarak, denetim rehberleri hazırlanıp pilot uygulamalar henüz yapılamadığından 2012 denetim programı kapsamına alınamadığını bildirdi. CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi’nin Sayıştay denetim raporları ile ilgili soru önergesine Sayıştay Başkanı Recai Akyel yanıt verdi. Hamzaçebi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2012 yılı bütçe ödeneğinin bağlı kurumlar da eklendiğinde 12 milyar 383 milyon lira olduğunu, belediyenin 23 ticari şirketi de dahil olduğunda “İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kontrolündeki kaynağın 25 milyar lirayı aştığına” dikkat çekti. Buna karşın İstanbul Büyüşehir Belediyesi’nin 2012 yılı hesabının 3 denetçi tarafından denetlendiğine işaret eden Hamzaçebi, 2012 yılı bütçe ödeneği 15 milyon olan Devlet Personel Başkanlığı’nın 4 denetçi, 2012 yılı bütçe ödeneği 772 milyon lira olan Ceza İnfaz Kurumu’nun da 7 denetçi tarafından denetlendiğine ilişkin haberlerin doğru olup olmadığını sordu. Akyel yanıtında, 2012 yılı denetim programında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin denetimi için 3 denetçi, İSKİ Genel Müdürlüğü ve İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün denetimi için de 3 denetçi olmak üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve bağlı idareleri için 6 denetçi görevlendirildiğine dikkat çekti. Hamzaçebi  önergesinde, “Belediyelerin ticari şirketleri neden denetlenmemektedir” sorusuna da yanıt istedi. ‘Stratejik davranıyoruz’ Akyel, yıllık denetim programının hazırlık aşamasında denetim alanındaki kamu idarelerinin sayıca çokluğu ve işgücünün sınırlı olması da dikkate alınarak stratejik davranıldığını, merkezi yönetim kapsamındaki idarelerin, sosyal güvenlik kurumlarının, büyükşehir ve il belediyeleri ile il özel idarelerinin tamamına yakınının denetim programına her yıl alınırken, ilçe ve belde belediyeleri, belediye şirketleri ile diğer mahalli idarelerde belli periyotlarla tamamının incelenmesine olanak verecek bir yaklaşımla hareket edildiğini bildirdi Sayıştay denetiminin yasalar ve uluslararası denetim standartlarına göre hazırlanan denetim rehberlerine göre yürütülemesi gerektiğine işaret eden Akyel, “İlk kez Sayıştay denetimine giren belediye şirketlerinin denetimi konusunda denetim rehberleri hazırlanıp pilot uygulamalar henüz yapılamadığından 2012 denetim programı kapsamına belediye şirketleri alınamamıştır” dedi.