Bir Enis Batur ve Selçuk Demirel kitabı

Çizerin öykücülüğü, yazarın büyücülüğü
 
Bir soru: “Bir balık bir başka balığa onu sevdiğini söyler mi?” Doğaldır ki bu sorunun yanıtlanması zor. Hatta bu sorunun cevabını balıklardan başkası veremez. “Balıklar verebilir mi peki?” diye sorarsanız, karşınızdakinden yanıt alacağınızı da hiç sanmam. Bir başka soru. Bu kolay ama: Enis Batur ve Selçuk Demirel gibi iki ismin yan yana gelip ürettikleri bir kitap gördüğümüzde ne yaparız? İkinci sorunun cevabı ise belli... Elbette alıp okuruz.

İlk sorunun cevabı da ikincisinin içinde gizli aslında. Enis Batur ve Selçuk Demirel’in beraberce ürettikleri kitaplarının ismi Bir Balık Bir Başka Balığa Onu Sevdiğini Söyler mi? ilkin 2011’de yayımlandı. Yeni baskısı da henüz çıktı okur karşısına. Tıpkı ilk soru gibi yanıtlanması zor on iki sorunun Enis Batur dilinden cevapları, yanında ise Selçuk Demirel dilinden çizgisel düzleme aktarılmalarından meydana geliyor kitap. Ama sanmayın ki Enis Batur yazdıkları, Selçuk Demirel de çizdikleriyle size yönelttikleri soruların yanıtlarını kolayca teslim ediyor. Aksine; iki usta da ortaya koyduklarıyla yeni bir sorular yumağı olup çıkıyor karşımıza. 

“Ağaçlar kendi aralarında tartışırlar mı?” diye soruyor Enis Batur örnekse... En az ilki kadar kafa karıştırıcı bir soru, değil mi?

Fakat Selçuk Demirel şaşkın bir ağaç çiziminin karşısına yerleştirdiği Pinokyo ile meseleye noktayı koyuyor, (mu?). Yoksa bu soruya yeni bir başlık mı açıyor Demirel? Ya da sorunun yanına bir başka soru, bir başkası daha ve bir yeni soru daha ekleyerek ortaya atılan soruyu yepyeni bir konu hâline mi getiriyor?
 
İRONİK SORURLAR

Hemen yukarıdaki soruların cevapları da en az Enis Batur’un ortaya attıkları kadar zor çünkü kitapta, Enis Batur’un kaleminden çıkanların yanına çizgileriyle öykü yazıyor Demirel. Buna paralel, cevap da hem hepsi hem hiçbiri olarak kendi ironisinde kendini yeniden yaratıyor. Demirel’in iyi bir öykücü olduğu bu kitapla yeniden ortaya çıkıyor.

Bir Balık Bir Başka Balığa Onu Sevdiğini Söyler mi?’nin sayfaları arasında dolaşırken yaşanan güzellik de sorulan soruların yanıtlarının bulunmasından çok sorunun kendisi ve bunun sorulabilmesi oluyor zaten.

Selçuk Demirel için öykücü dedik; öykünün çizgisini yapıyor. Enis Batur ise edebiyatın hemen her kanalında kalem oynatıyor; deneme, öykü, roman, şiir... Bir Balık Bir Başka Balığa Onu Sevdiğini Söyler mi? özelinde görüyoruz ki Batur’un içinden geçtiği tüm türler kanlı canlı hâlleriyle karşımızda. Ancak şiire yaraşacak ironik sorular yöneltiyor, bir romancıdan beklenecek bağlantılarla bu şiir soruları birbirine ekliyor, bir denemeci gibi konuya hayali düzlemlerde açıklamalar buluyor, bir öykücü gibi merak uçlarını metinlerin içine yediriyor Enis Batur.

Ayrı ayrı on iki sorudan meydan geldiği söylenmişti kitabın...

Fakat gariptir bir bütünlük içinde hepsi. Kitap bu anlamda bütüncül bir bakışın ürünü. İncecik ilmeklerle birbirine bağlanıyor tüm sorular. Zekice dokunuşlarla hem kendi başlarına hem de yan yana durarak “bir” kitabın meyvesi olduklarını ispatlıyorlar.

Yazının sonuna yaklaşmışken başa dönelim tekrar. O soruyu tekrar soralım: “Bir balık bir başka balığa onu sevdiğini söyler mi?”

Cevap: Kimin umurunda. Enis Batur ve Selçuk Demirel’in dünyasında gezinmek kâfi...
Altmış sayfayı bulmayan bu incecik kitap, bir çizerin öykücülüğü ve bir yazarın büyücülüğüyle hayal dünyasına yeni kapılar aralıyor.
 
Bir Balık bir Başka Balığa Onu Sevdiğini Söyler mi? / Enis Batur, Selçuk Demirel / Çınar Yayınları / 58 s.