AYM’den sanal takibe iptal

Anayasa Mahkemesi (AYM), polisin sanal ortamda işlenen suçlarda internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşma ve sanal ortamda araştırma yapma yetkisinin anayasaya aykırı olduğuna karar verdi. Buna ilişkin yasal düzenlemenin iptal edilmesiyle polis, herhangi bir mahkeme kararı olmadan sosyal medyada kullanıcılarının kimlik bilgilerine ulaşamayacak, bu yönde araştırma yapamayacak.

AYM, CHP’nin TBMM’de kabul edilerek yasalaşan bazı kanun maddelerinin iptali talebini önceki gün görüştü. TBMM’de 1 Şubat 2018’de kabul edilen ve 8 Mart 2018’de yürürlüğe giren kanun değişikliği ile polise sanal ortamda takip etme yetkisi verildi. Yüksek mahkeme, yaptığı toplantıda söz konusu düzenlemeyi anayasaya aykırı bularak iptal etti. Bu kararla artık polis, herhangi bir mahkeme kararı olmadan internet ortamında bir suç işlendiği iddiasıyla internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşmak için araştırma yapamayacak, bu yönde erişim sağlayıcılarından veya internet sitelerinden bilgi talebinde bulunmayacak. Örneğin bir sitede yayımlanan bir paylaşımın sahibinin kim olduğunun belirlenmesi için ancak savcı veya mahkeme kararı gerekli olacak. Öte yandan polise verilen sanal ortamda istihbarat yapma yetkisi ise iptal edilmedi. 

SÖZLEŞMELİ PERSONEL KARARI

AYM, sözleşmeli olarak işe alınacak personelin “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olması” şartının da iptaline karar verdi. Mahkeme, daha önce de memuriyete girişte yapılan güvenlik soruşturması uygulamasını iptal etmişti. 

FİŞLEYEMEYECEKLER

Mahkeme, güvenlik soruşturmalarıyla ilgili de dikkat çekici iki iptal kararına imza attı. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşlarının arşivinde fişleme niteliğinde yer alan ve hukuki denetimden geçmeyen bilgiler artık güvenlik soruşturmalarında kullanılamayacak. 

‘KEYFİ UYGULAMAYA SON VERİLDİ’

Bilgi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yaman Akdeniz, sanal ortamda polise verilen yetkinin iptaline ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:

“Bu yetki son zamanlarda sanal devriyeler tarafından keyfi bir şekilde kullanılmakta haklarında herhangi bir savcılık soruşturması olmayan vatandaşlar özellikle sosyal medya aktivitelerinden dolayı Emniyet müdürlüklerine ifade vermeye çağrılmaktaydı. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı ile bu keyfi uygulamaya artık son verilecek. Özel hayata ancak katı kurallar çerçevesinde ve hâkim kararı ile müdahale edilebilir. Keyfiyete izin veren yetkiler ise kötüye kullanıma ve suistimale izin verir.”