Ayasofya'da ibadet yolu açıldı

Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. 

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine yönelik Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay'da dava açmıştı.  Davayı duruşmalı inceleyen Daire, 2 Temmuz'daki duruşmada tarafları dinledi. 

Duruşmanın ardından dosyayı inceleyen Danıştay 10. Daire kararını verdi. 

Daire, Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararını iptal etti. 

AYASOFYA İLE İLGİLİ YARGISAL SÜREÇ

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya için ilk olarak 2005'te Danıştay'a dava açmıştı. Dernek, 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali ve yürütmenin durdurulmasını istemişti.

Danıştay 10. Dairesi, 24 Haziran 2005'te söz konusu Bakanlar Kurulu kararının yürütmesini durdurma istemini reddetmişti. Daire 2008'de ise Ayasofya Camisi'nin müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığına işaret ederek, davayı reddetmişti.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Dairenin bu kararını onamıştı. Dernek, 2016'da tekrar Danıştaya dava açmıştı.

Derneğin, Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvuru hakkında ise 2018'de karar verilmişti. Yüksek Mahkeme, Ayasofya'nın namaz kılınması için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği iddiasıyla yapılan başvuruyu, "incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik" nedeniyle kabul edilemez bulmuştu.

Foto: İHA

TESCİLLİ CAMİ VASFI DEĞİŞTİRİLEMEZ

Danıştayın gerekçesinde, Ayasofya'nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı mülkiyetinde olduğu, cami olarak toplumun hizmetine sunulduğu belirtildi.

Danıştayın gerekçesinde Ayasofya'nın tapu belgesinde cami vasfı ile tescilli olduğu, bunun değiştirilemeyeceği kaydedildi. 

Gerekçede, "Vakıf senedindeki cami vasfı dışında kullanımının ve başka bir amaca özgülenmesinin hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Kadimden beri korunan Vakfa ait taşınmaz ve hakların, istifadesine bırakıldığı toplum tarafından kullanılmasına engel olunamaz" denildi.

KARARDA ŞU İFADELER YER ALDI:

- Vakıf senedinin, hukuk kuralı etki, değer ve gücünde olduğu, vakfedilen taşınmazın vakıf senedindeki niteliğinin ve kullanım amacının değiştirilemeyeceği, bu hususun tüm gerçek ve tüzel kişilerle birlikte davalı idare için de bağlayıcı olduğu Devletin, vakıf varlığının, vakfedenin iradesine uygun olarak kullanılmasını sağlama yönünde pozitif yükümlülüğü, vakıf mal ve hakları ile ilgili olarak vakfedenin iradesini ortadan kaldıracak şekilde müdahalede bulunmama yönünde de negatif yükümlülüğünün bulunduğu kuşkusuzdur.

- Bu durumda, Türk hukuk sisteminde kadimden beri korunarak yaşatılan Vakfa ait taşınmaz ve hakların vakfiyesi doğrultusunda istifadesine bırakıldığı toplum tarafından kullanılmasına engel olunamayacağı, vakıf senedinde sürekli olarak tahsis edildiği cami vasfı dışında kullanımının ve başka bir amaca özgülenmesinin hukuken mümkün olmadığı sonucuna varıldığından, bu hususlar dikkate alınmaksızın Ayasofya’nın cami olarak kullanımının sonlandırılarak müzeye çevrilmesi yönünde tesis edilen dava konusu Bakanlar Kurulu Kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

ERDOĞAN KARARI İMZALADI

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ayasofya'nın ibadete açılmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararını imzaladı.

ERDOĞAN 20.53'TE KONUŞMA YAPACAK

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Danıştay'ın Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine dair kararı iptal etmesinin ardından yaptığı açıklamada AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bugün saat 20.53'te millete sesleniş konuşması yapacağını duyurdu.

KARARIN ARDINDAN AYASOFYA'YA GİTTİLER

Kararın ardından, ellerinde Türk bayrakları bulunan çok sayıda kişi, dua edip tekbir getirerek toplanmaya başladı. 

Kaynak: Twitter

CUMHURBAŞKANLIĞI KARARI TBMM GENEL KURULU'NDA

Ayasofya'nın, Diyanet İşleri Başkanlığı'na devrini öngören Cumhurbaşkanlığı kararı TBMM Genel Kurulu'nda okundu.

AYASOFYA KARARI RESMİ GAZETE’DE

Ayasofya'nın ibadete açılması için Diyanet'e devrini öngören karar Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.

Ayasofya'nın ibadete açılması için Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.

Danıştay 10. Dairesi'nin Ayasofya'nın camiden müzeye dönüştürülmesine ilişkin 24 Kasım 1934 tarihli kararını iptal etmesinin hemen ardından; Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ayasofya'nın ibadete açılması yönünde Diyanet'e devrini düzenleyen kararı imzaladı.

Karar Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı.