Askerle eskiye dönüş

AKP, iktidara gelmesinin ardından “askeri vesayeti ortadan kaldırıyoruz” söylemiyle yaptığı bütün uygulamalarını tersine çevirmeye başladı. Atabeyler soruşturmasıyla başlayan, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni (TSK) hedef alan ve çok sayıda mağdurun oluşmasına neden olan yargı süreci büyük oranda tersine döndü. Kaldırdığı EMASYA protokollerinin yerine çıkarılan yasal düzenleme Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından dün onaylanırken, geri adım atılmayan tek konu GES Komutanlığı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın TSK’ye terörle mücadelede yetki veren ve koruma getiren düzenlemeleri içeren yasayı onaylamasıyla AKP iktidarının ilk yıllarında başlayan “vesayete karşı mücadele” de sona doğru yaklaşıyor.

AKP iktidara gelmesinin ardından uygulamalarıyla TSK’yi hedef aldı. Ergenekon, Balyoz gibi isimli davalardan çok sayıda asker gözaltına alındı, tutuklandı. Askerin yetkisi olmadığı gerekçesiyle kolluk güçlerinin dışındaki birliklerin “kışlaya çekilmesi” gerekçesiyle, EMASYA protokolleri iptal edildi.

Davalarda geri adım

17-25 Aralık soruşturmalarının ardından ilk olarak isimli davalarda geri adım atıldı, mağdurlar salıverildi, davalar yeniden görülmeye başlandı. Sanıklarının tamamı asker olan Balyoz davasında yargılananların mağdur olduğu beraat kararıyla ortaya çıktı. Ergenekon davası ise Yargıtay aşamasında bulunuyor.

Temmuz 2015’te PKK saldırılarının artmasının ardından polis ve jandarmanın yanı sıra TSK’nin tüm muharip birlikleri terörle mücadelede devreye girdi. Ancak AKP’nin “askeri vesayeti kaldırıyoruz” gerekçesiyle yaptığı düzenlemeler, kolluk güçleri dışında askeri birliklerin asayiş olaylarında kullanımına sınırlama getiriyordu, Genelkurmay Karargâhı sorunu hükümete iletti. Yıldırım’ın hükümeti kurmasının ardından ele alınan ilk tasarılardan oldu.

Askere yetki ve güvence

AKP bir kere daha geri adım attı ve EMASYA ile kaldırdığı düzenlemeyi daha düzenli ve kapsamlı geri getirdi. Onaylanan yasa terörle mücadelede görevlendirilen askeri birliklere ciddi yetki ve hukuk güvencesi sağlıyor.

AKP’nin vesayetle mücadele gerekçesiyle TSK’ye yönelik yaptığı düzenlemelerden biri de GES Komutanlığı idi. Gelinen aşamada AKP’nin ilk döneminde TSK’yi zayıflatan düzenlemelerden geri adım atılmayan tek konu olarak GES komutanlığı kalmış durumda.

“TSK’nin her türlü yasadışı dinleme yaptığı” gerekçesiyle MİT’e bağlanan kurumun bütün personelinin değiştirildiği öğrenildi. Askeri uzmanlar, kurumun imkân ve kabiliyetleri göze alındığında MİT’in değil TSK’nin kontrolünde olması gerektiğini savunuyor. Uzmanlar, “Suriye’de Irak’ta durum ortada. Başka hiçbir ülkenin buna benzer sorunu yok. Silahlı Kuvvetleri bölgesel izleme yapan elektronik sistemleri olmayan tek ülke ise Türkiye” gerekçesini dile getiriyor.