Asker sessiz Yetkili Dışişleri

Rusya ile “savaşın eşiği”nden dönülen uçak düşürmenin ardından, cuma günkü “hava sahası ihlali” krizinde Ankara “yoğurdu üfleyerek yiyor”. Bu kez Genelkurmay “sessiz” kalırken, tavır değişikliğine dair şu yorumlar yapılıyor:

Açıklama biçimi değişti : 24 Kasım’daki uçak düşürmeyi, Anadolu Ajansı, “Cumhurbaşkanlığı kaynaklarına” dayanarak “Rus uçağı düşürüldü” diye geçti. Krize neden olunca, “Rus uçağı olduğu tahmin edilen” diye düzelttiği gibi Cumhurbaşkanı Erdoğan da “aidiyeti belli olmayan uçak” dedi. İkinci krizde ilk açıklama Dışişleri’nden “temkinli” biçimde geldi. Ardından Erdoğan, Latin Amerika ziyaretine çıkarken, “Rusya ihlallerine devam ederse sonuçlarına katlanmak zorunda kalacak” açıklaması yaptı. Ancak 24 Kasım’da “Bir daha olsa yine yaparız” demiş olan Ankara, Rusya Büyükelçisi’ni Dışişleri’ne çağırıp uyarmakla yetindi.

Genelkurmay geri durdu: Uçak düşürmede yapılan uyarılar ve uçağın “hava sahası ihlalini” gösteren iz analizleri konusunda ayrıntılı bilgilendirme yapan Genelkurmay, ikinci ihlalden sonra hiçbir açıklama yapmadı. Sadece web sitesinde 30 Ocak’taki günlük faaliyetlerde “8 F-16 uçağı ile Türkiye-Suriye hudut hattı boyunca devriye uçuşu icra edilmiştir” dedi. Askeri kaynaklar, bunu “tek elden açıklama yapılması ve sadece Dışişleri’nin yetkilendirilmesiyle” gerekçelendirdi. Ankara’nın krizi “askeri” boyuta taşımak istememesi, diplomatik yollardan çözme arayışı olarak yorumlandı. Uçak düşürmenin “zamanlaması” nedeniyle iktidara yakın kesimlerce eleştirilen Genelkurmay bu kez geri durmayı tercih etti.

Rusya bilinçli tırmandırıyor: Ankara, uçak düşürmeye “aşırı tepki” göstermekle suçladığı Rusya’nın “krizi bilinçli tırmandırmaya çalışıp tahrik edici yaklaşım sergilediği” görüşünde. Rusya ile ikinci uçak düşürme “savaş” sonucu doğurabilir. IŞİD’le mücadele zemininin, “Türkiye- Rusya krizi”, hatta “NATO-Rusya krizine” dönüşeceğinden endişe ediliyor. Hem NATO hem de ABD böyle bir kriz istemiyor. Ankara NATO’nun telkinlerini dikkate alarak krizi tırmandırmaktan çekiniyor.