Aşırı sağ, QAnon ve komplo teorileri

Almanya’daki Amadeu Antonio Vakfı, İsveç’teki Expo Vakfı ve İngiltere’deki HOPE not Hate adlı sivil toplum kuruluşunun hazırladığı rapora göre aşırı sağcılar, Avrupa’nın 32 ülkesinde, Avrupa demokrasisini de tehdit eden aşırı sağcı terör tehdidini büyütmeye devam etti.

İnternet platformları aracılığıyla propaganda yaparak etkileşimlerini artıran aşırı sağ ideolojiler, özellikle ABD Kongre Baskını’nı gerçekleştiren QAnon benzeri akımlarla da eşgüdümlü yayılmaya başladı.

Rapora göre, QAnon komplo teorileri, özellikle İngiltere ve Almanya’da güçlenerek büyümeye başladı.

Covid-19 salgınına yönelik aşı karşıtı söylemler ile farklı komplo teorileri de bu çerçevede büyümeye devam ediyor. Bu teorilerin antisemitist politikalara da yol açtığı raporda ele alınan konular arasında.

NEREDEN NEREYE?

Mart 2016’da Hillary Clinton’ın kampanya yöneticisi John Podesta’nın e-postaları Wikileaks üzerinden yayıldı. Pizzagate’çilere göre e-postalarda yer alan bazı ifadelerin üstü kapalıydı. Buradaki şifrelere göre üst düzey Demokrat Parti yetkilileri ve ABD restoranlarını kapsayan bir insan kaçakçılığı ve çocuk istismarı şebekesi söz konusuydu.

İddiaya göre ünlüler parti verecekleri zaman çeşitli şifrelerle (örneğin peynir kız çocuğu, makarna erkek çocuğu demek) yüklü meblağlarla “çocuk” sipariş ediyordu. Adı geçen restoran zinciri Comet Ping Pong Pizza’ya Obama’nın da yüklü bir bağış yaptığı da iddialar arasında. Bu iddialar bir araya getiriliyor, Reddit, 4chan, 8chan ve twitter gibi internet sitelerinde tartışılıyor. Sonra da facebook gibi sosyal medya sitelerinde anonimleşiyor. Pizzagate QAnon teorisinin öncülü olarak görülüyor.

QAnon, sosyal medya veya çeşitli platformlarda siyasi kulislere dayanarak paylaşılan komplo teorilerini yayan bir hareket. Bu harekete göre yani QAnon’a göre ABD’nin eski başkanı Donald Trump ABD’deki derin devlete karşı mücadele veriyor. Ve de ABD’li demokratlar arasındaki pedofil ve satanistleri de ortaya çıkarmaya çalışıyor Trump. Bu derin devlet içinde askerlerin, bürokratların ve de CIA çalışanlarının olduğu iddia ediliyor.

Geçtiğimiz haftalarda, Global Investigative Journalism Network, Aşırı Sağı Araştırmak: Küresel Perspektif diye bir yayın yaptı. Konuşmacılara göre, aşırı sağ hem demokrasi hem de medyaya ciddi bir tehdit oluşturuyor. Ancak aşırı sağcılar, dijital izlerini kapatmayı başaramıyor. Yani sofistike bir oyun güçleri yok. Twitter, 150 bine yakın QAnon twitter hesabını kapatsa da, bu gibi gruplar, komplo teorilerinden beslenerek dijital, ideolojik ve finansal olarak büyümeye devam ediyor. Kitlelerin rıza inşasının karşısında doğru ve güvenilir bilginin çarpıtıldığı, birkaç yem bilgiyle ve de komplo teorileriyle yeni bir gerçekliğin inşa edildiği bir dönemde yaşıyoruz.

HER KARMAŞIK MESAJA İNANMA

Aşırı sağ, neredeyse her ülkede, farklı kimlikler altında, bilgi kırıntılarıyla yeni komplo teorileri inşa ediyor. Bir nevi at izinin it izine karıştığı bu dönemde, doğru bilgi, güvenilir bilgi, iyi haber her zamankinden daha önem kazanıyor.

Gün içinde türlü yalan üzerinden siyaset inşa ediliyor ve esasen sahte bir dilin içinde kendimize yol bulmaya çalışıyoruz. Komplo teorilerine karşı aklı kullanmak, önüne her gelen uzun karmaşık mesaja inanmamak belki de en önemli bireysel güç ve de toplumsal güç bugün. İyi pazarlar.