"Asansör aşırı yüklenmiş olsa bile düşmemeliydi "

TMMOB İstanbul Makine Mühendisleri Odası Başkanı Battal Kılıç ve Başkan Vekili Zafer Güzey, asansör kazasını ve güvenlik önlemlerini bir toplantı ile değerlendirdi. Taksim’deki merkez binada yapılan toplantıda konuşan Güzey, kazanın meydana geldiği asansörün dış cephe asansörü olarak tabir edilen yük ve personel taşıma niteliğinde olduğunu söyledi. Kolay ve anlaşılabilir sistem olduğu için bakımlarının da kolay yapılabildiğini belirten Güzey, “Bakımları da çok kolay yapılabilir sistemlerdir. Bu nedenle bizler ne yazık ki bu iş cinayetine pisi pisine ifadesini kullanabiliriz. Çünkü öngörülmesi çok muhtemel bir iş cinayetine maruz kaldık.” dedi.

Asansör 23. kattan zemine çakıldı: 3 işçi öldü

Asansörde hayatını kaybedenlerden birinin 17 yaşında olduğunu söyleyen Güzey, “Çaycı görevi ile SGK’ya bildirilip girişi yapılan arkadaşımız. Girişi aynı gün yapılmış. Uzmanlar log kayıtlarını inceliyorlar ama büyük ihtimalle girişinin kaza sonrası yapıldığı konusunda fikir birliği var. Ancak internet kayıtlarından bunu göreceğiz. Bu tarz şeyler genellikle iş kazası yaşandıktan sonra sigorta kaydının girişinin yapılması şeklinde yaşanıyor.” ifadesini kullandı.

İnşaatta resmen cinayete 2 tutuklama

Asansörün bakımı konusunda imalatçı firma talimatının haftada bir bütün somunların kontrol edilmesi gerektiği şeklinde olduğunu hatırlatan Güzey, şöyle devam etti: “Dış cephe asansörünün üzerinde bulunun tüm somunlar sıkılarak çerçevesinde kontrol edilmesi gerekir. Yani haftada bir sıkılığının kontrol edilmesi gereken bir parçada kopma yaşanıyor. Bunun bir eşi de karşısında var. Asansör bu iki parça üzerinde bağlantısını sağlıyordu. Asansörden bina içine açılan bölümde güvenlik kapısı mevcut değildi. Hatta güvenlik kapısı ile ilgili sviç kapı varmış gibi müdahale edilmişti. Kaba bir tabirle kapsam dışı bırakılmış durumdaydı.”

Asansörün aşı yük taşıdığı yönünde ifadelerin doğru olmadığını da hatırlatan Güzey, bu tip asansörler yapılırken güvenlik sistemlerinin daha fazla yük taşıyabilecek şekilde seçildiğini, bu durumda bile asansörün düşmesinin gerekmediğini belirterek şöyle konuştu:

” Bu asansörlerin kapasiteleri iki tondur. Ancak 2 ton kapasiteli bir asansör üretiyorsanız bile bunun emniyet sistemlerini özellikle şantiye alanlarında yirmi kat yukarıda seçersiniz. Yani iki ton kapasiteli yaptığınız her şeyde bağlantı ekipmanlarını çok daha yukarıda seçersiniz. Çünkü tahmin edersiniz ki aşırı yüklenme olabilir. Yani 2 buçuk ton yüklendiğinde bu asansörün bir parçasının kopması beklenmez. Bizim gözlemlediğimiz asansör içinde de 4-5 tane çimento poşetleri ki her biri maksimum 250 kilo. 80 kilodan işçileri de hesapladığınızda 500 kiloluk bir yükün olduğu yerde işletme yetkilileri aşırı yüklemeden bahsediyorlar. Burada sorumlunun sanki çalışanın bilgisizliği, cahilliği gibi karşımıza geliyor. Kesinlikle böyle bir durum yok. Aşırı yüklense dahi bu asansörün çalışmaması gerekiyordu, düşmesi gerekmiyordu. Biz incelememizde asansörün çok daha kapasitesinin altında bir yükle hareket ettiğini tespit edebildik.”

İş güvenliği uzmanı ve şantiye şeflerinin gözaltına alındığını ancak bu kişilerin çalışma faaliyetlerine tek başına karar veremeyeceğini anlatan Güzel, “Kayyuma atanmış bir yerde o yönetimin ya da işletme yetkililerinin burada çalışma yapılacak demesi mi gerekiyor. Hiç kimse yasak olan alana kendi başına girmez ta ki işveren burada çalışma yapılacak sözünü alana kadar. 2013 yılında atanan ve tüm kararları alıp gözlemleyen bir yönetim var. Mahkemenin atadığı bir yapı bu." değerlendirmesinde bulundu.

Güzey, Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan denetimlerde bulunan eksiklikler nedeniyle 2014 yılında binanın mühürlendiğini belirtti. Buna rağmen çalışmaya devam edildiğini belirten Güzey, “Kilit nokta bakanlık bu asansörle ilgili ne demişti. Bunun her iki cevabı da kötü. Ya uyarı almışsınız ama hala işçi çalıştırmaya devam etmişsiniz. Diğeri, bakanlık bir şey demediyse o zaman denetim tartışılır. Bakanlık müfettiş raporlarında tek tek açıklar bu güvensizlikleri. Bunları gidermeden yapamazsınız. Bundan sonra kayyum ve işveren iş güvenliği ile ilgili imkanların ne kadarını açıklamak zorundadır. İspatlanamayacak şey yasak olan bir yerde çalışmaya izin vermiş. 4 kişi gözaltında ama asıl kayyum yönetimi ve işletme yetkililerinin de orada olmaması büyük eksiklik." şeklinde konuştu.