Ankara’da yeni soluk

Tiyatro döneminin son aşamasında Ankara’da yeni bir tiyatro topluluğu kuruldu. Bilkent Uluslararası Laboratuvar Tiyatrosu adını taşıyan bu profesyonel topluluğun kurucuları Bilkent Üniversitesi Tiyatro Bölümü’nü bitirmiş olan, aynı zamanda da Bilkent Üniversitesi “Çocuklar İçin Tiyatro Programı”nda eğitmenlik yapan sanatçılar. Kuruculardan Barkın Kenan’ın kaleme aldığı “77. Şube” seyirci karşısına ilk kez 22 Haziran’da çıkartılarak dünya prömiyeri yaptı.

Amaç çağdaş Türk oyunlarını desteklemek
Genel sanat yönetmenliğini, Tiyatro Bölümü’nün başkanı Jason Hale’in üstlendiği topluluğun İngilizce adı Bilkent International Laboratory Theatre (BILT). Temel amacı yeni oyunların ilk sahnelemelerini yapmak olan kuruluşun özel odak noktası çağdaş Türk oyun yazarlarını yüreklendirmek ve yeni yerli oyunları ilk kez sahneye getirerek desteklemek.
Topluluğun sahne olanaklarının tiyatro uzmanı öğretim üyelerine ve dünyanın her yerinden tiyatro insanlarına açık tutulacağı da belirtilenler arasında. Ekip hem Türkçe hem de İngilizce oyun sergileme olanaklarına sahip görünüyor. Çünkü kurucuların genel yaklaşımı, sahnelenen oyunlar, turneler, internet yayıncılığı ve basılı yayınlar yoluyla, yerli ve/ya da yabancı, geniş bir izleyici kitlesine seslenmeyi içeriyor.
1 Ağustos’tan başlayarak Türk oyunlarına ilişkin başvuruları alacaklarını bildiren topluluk, ilgili açıklamanın “theatre.bilkent.edu.tr” adresinden yapılacağını bildiriyor.
İlginç bir tiyatroculuk girişimiyle karşı karşıyayız.

‘Bilim-kurgu’ ile ‘kara-gülmece’ kucaklaşıyor
Topluluğun ilk oyunu “77. Şube”, yaklaşık olarak “kıyamet sonrasında durum” anlamını yakıştırabileceğimiz “post-apokaliptik” bir dünya sunuyor sahneden. Daha çok bilimkurgu sinemasıyla ilgili olarak kullanılan bu terim “bilimkurgu”nun bir alt türü olarak nitelendiriliyor.
“77. Şube”, bir atom bombası patlaması sonucunda altüst olan insanlık düzenindeki oluşumları dile getirirken, bir yandan da günümüzdeki dünya ve toplum gerçekleri ile koşutluklar kurarak, politik-ekonomik düzlemde kapalı göndermelerle düşüncemizi sürekli olarak uyanık tutan bir kara-komedi.
Öykü, düşmanların atom bombası patlatarak yok etme girişiminde bulunduğu söylenen bir ülkenin beş yıl sonraki konumunu gösteriyor. Ülkenin politikası, herkesin, “kahrolsun” bağırtılarıyla törensel biçimde lanetlenen “düşman”a karşı birleşmesi ve yöneticilerin baskısına teslim olarak köleleştirilmesi üstüne kurulmuş olup, ekonomisi de nükleer felaketin zararlarını göğüslemek için üretilmiş/üretilmesi yüreklendirilen birçok malzemenin halka son derece pahalı biçimde sunulmasına dayalıdır. Ülkeye yapıldığı söylenen atom bombası saldırısı (savaş), toplum üstünde güçlü bir devlet baskısı oluşturmuş, ekonomide de sınırsız rant olanakları yaratmıştır. Bu durumdan kazançlı çıkan küçük bir azınlık, aldatılan ve sömürülen de büyük çoğunluktur.
Oyun, işte böyle bir toplumsal düzen içinde devinmekte olan iki kadın ve iki erkek karakter arasında 77. Şube’nin yönetici ofisinde geçer. İlişkiler ve çelişkiler kara-gülmecenin süzgecinden geçirilerek sunulmaktadır. Amaçlanan, seyircinin gülmekle öfkelenmek arasında gidip gelmesini sağlamaktır.
Bilkent Uluslararası Laboratuvar Tiyatrosu’nun yeni Türk oyunlarının sunumunda başarılı olmasını dileriz.