‘Anadolu izleyicisi daha heyecanlı’

Ankara Sinema Derneği’nin düzenlediği ve her yıl Ankara’dan hareketle yola koyulup farklı kentlere uğrayan Gezici Festival bu yıl 24. kez yapıldı. Festivalin Direktörü Başak Emre ile dünden bugüne Gezici Festival’i konuştuk.

‘Bize evlerini açtılar’

Bu yıl 24. kez yola düştü Gezici Festival. Böylesi bir formatı ilk siz uyguladınız. Bir anlamda hâlâ tek olan bu etkinliği yapmak nereden aklınıza gelmişti 24 yıl önce, neden böyle bir ihtiyaç olduğunu düşünmüştünüz?

Bütün bir yıl emek harcayarak gerçekleştirdiğimiz festival daha çok insana ulaşsın düşüncesiyle yola çıktık. Bir kentte bittiğinde bir başka kentte başlayan ve daha uzun süren, gezici nitelikte bir festival yapmaya karar verdik. Başladığımızda Anadolu’daki kentlerde neredeyse hiç etkinlik yapılmıyordu. Ve ilk yıl gördük ki Anadolu’nun değişik kentlerini gezmek çok farklı bir deneyimmiş. İzleyici tepkileri her kentte farklı oluyordu. İzmir, Bursa gibi kentlerde yolumuzu bekleyen, bize hediyeler getiren, hatta otel parası vermeyelim diye bize evlerini açan izleyicilerle tanışma fırsatını elde ettik. Bu kentlerde bir sinema kültürü oluşturmaya çalıştık. Bursa, İzmir ve Kars gibi bazı kentlerde festival gelenekselleşti. 24 yıl içinde 5 ülkede 23 kente konuk olmuşuz.

Peki aynı ihtiyaçlar bugün de devam ediyor mu sizce?
Aslında ediyor. Anadolu’daki kültürel etkinliklerin çok arttığını söylemek mümkün değil. Festival kapsamında gösterdiğimiz filmlerin birçok Anadolu kentinde gösterilme olasılığı da yok. Aradan geçen 24 yıl içinde izleyicilerin filmlere ulaşma olanakları arttıysa da Anadolu kentlerinde bir filmin oyuncusu ya da yönetmeniyle karşı karşıya gelmek ve onlara sorular yöneltmek hâlâ çok önemli... Dolayısıyla Gezici Festival’e halen ihtiyaç duyulduğunu söyleyebiliriz.

Bu yıllar içinde hangi kentlere gittiniz, sıralamak mümkün olur mu?
Gezici Festival son 24 yıl içinde Ankara, Artvin, Bakû (Azerbaycan), Bursa, Çanakkale, Diyarbakır, Drama (Yunanistan), Edremit, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Malatya, Mersin, Ordu, Samsun, Saraybosna (Bosna Hersek), Sinop, Tiflis (Gürcistan), Üsküp (Makedonya) ve Van kentlerine konuk oldu.

Yerel yönetimler değişince...

Bir dönem yurtiçinden ve dışından çok sayıda konuk geliyordu festival için ama son yıllarda bu sayı azaldı. Ekonomik şartlar festivali vurdu mu?
Festivalin ilk yıllarında konuk olduğumuz Bursa, Kars ve Artvin kentlerinde yerel yönetimlerin desteği ile çok daha fazla konuk çağırma olanağına sahiptik. Yerel yönetimlerin desteği azalınca doğal olarak bütçemiz düştü ve daha az konuk çağırmaya başladık. Yerel yönetimlerin kültür sanat alanına bakışları çok değişti. Bizi en çok etkileyen de bu oldu.

Bazı kentlerde çok güzel yankıları oldu festivalin, örneğin Kars’ta. Ama sonra Kars’a gitmekten vazgeçtiniz. Neden?
Festivalin en güzel yılları Kars’ta geçti diyebiliriz. Kars’ta hem çok sayıda konuk ağırlıyorduk hem de her yıl Anadolu’nun değişik kentlerinden gelen 120 kadar sinema öğrencisinin katılımıyla “Kars’ta Sinema Konuşalım” etkinliğini düzenliyorduk. O zamanlar belediye başkanı olan Naif Alibeyoğlu tekrar seçilemeyince Gezici Festival’in Kars macerası da sona ermiş oldu. Yeni başkan ilk demecinde Kars’ta artık festival yapılmayacağını duyurdu.

Kimlerden destek alıyor festival? Devlet yardımı ne düzeyde örneğin?
Festivalimiz Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan destek alıyor. En önemli destekçilerimiz Ankara’daki büyükelçilikler... ABD Büyükelçiliği en büyük destekçimiz. Bu yıl Hollanda Büyükelçiliği, İsveç Büyükelçiliği, Polonya Büyükelçiliği, Ukrayna Büyükelçiliği, Fransız Kültür Merkezi ve Goethe Institut ayrıca Avrupa Birliği ve AB Sivil Düşün Programı’ndan da destek aldık.

Anadolu’da halkla bütünleşmesi sizin umduğunuz gibi oldu mu festivalin, nasıl bir ilgiyle karşılanıyor filmler?
Festivale ilgi Anadolu’da çok iyi. Keşke olanağımız olsa ve başka şehirlere de gidebilsek. Öte yandan yıllar içinde bizimle birlikte şehir şehir dolaşan, Ankara’da izleyemediği filmi Sinop’ta izlemeyi düşünen bir gezici grup da oluştu. Anadolu izleyicisinin profili Ankara ve İstanbul izleyicisine benzemiyor. Çok daha ilgili ve heyecanlı olduklarını söyleyebilirim.

Gelecek yıl 25. yılı kutlayacaksınız. Şimdiden düşündüğünüz kimi özel etkinlikler olacak mı?
25. yılımız için tabii ki güzel sürprizlerimiz olacak. Öncelikle Gezici Festival ile ilgili bir belgesel film hazırlamayı düşünüyoruz. Programda ve şehirlerde de sürprizlerimiz olabilir.