AKP'den ‘sertifikalı’ başkan önerisi

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), İstanbul seçimiyle ilgili verdiği son karar tartışma konusu olurken; AKP’nin seçimden sonra yapacağı kapsamlı yasa değişikliklerinin başında seçim mevzuatı geliyor.

Sandık kurulu başkanı ve memur üyelerin kamudan atanmasını yeterli görmeyen AKP, başkanların seçim mevzuatıyla ilgili özel eğitim almış sertifikalı isimler arasından belirlenmesi üzerinde duruyor. Muhtarlık seçiminin de yerel seçimden ayrılması gerektiğini düşünen AKP, ilçe seçim kurulu başkanlarının o yerin “en kıdemli hâkimi” olması uygulamasını da kaldırmak istiyor.

Mühürsüz oyların geçerli sayılması, İstanbul seçimlerinin iptali, son olarak haklarında suç duyurusunda bulunulmasına karar verilen ilçe seçim kurullarının, 23 Haziran İstanbul seçiminde de görevlerine devam etmesi başta olmak üzere, son dönemlerde aldığı kararlar nedeniyle YSK tartışmaların odağında yer alıyor. Yeni sistemle ilgili uyum yasalarının bir kısmını 24 Haziran seçimleri öncesinde çıkaran ancak kapsamlı değişiklikleri zaman darlığı nedeniyle erteleyen AKP, İstanbul seçimlerinin ardından seçim mezuatına el atmayı planlıyor. Milletvekili Seçim Yasası, Mahalli İdareler Seçimi Yasası, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri Hakkında Yasa ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi Yasası olmak üzere 4 ayrı yasada düzenlenen seçim mezuatını tek bir yasa çatısı altına toplamak isteyen AKP, son seçimlerde sandık kurulu başkanlarının belirlenmesi ve ilçe seçim kurullarının kararları üzerine yaşanan tartışmalar nedeniyle bu konulara ilişkin de düzenleme getirmeyi hedefliyor.
Anayasa değişikliğinin ardından seçim mevzuatında yapılan dar kapsamlı uyum yasasında, ittifak düzenlemesiyle birlikte sandık kurulu başkanlarının kamu görevlisi olması başta olmak üzere tartışmalı hükümler getirilmişti. Ancak 31 Mart seçimlerinde bazı sandık kurulu başkanlarının kamu görevlisi yerine dışarıdan atandığı gerekçesiyle İstanbul seçiminin iptal edilmesi tartışmalara neden oldu. Sandık kurulu başkanları ve üyelerinin seçim öncesi aldıkları kısa eğitimin yeterli olmadığından hareket eden AKP, özellikle sandık kurulu başkanlarının daha donanımlı ve eğitimli olması için farklı formüller üzerinde duruyor. Bu formüllerden birini de başkanların seçim mevzuzatı konusunda özel eğitim almış sertifikalı isimler arasından belirlenmesi oluşturuyor.

Eğitim kursu açılmıştı
AKP yetkilileri, Adalet Akademisi, halk eğitim merkezleri ya da benzeri kurumlar bünyesinde sandık kurulu başkanlığı ve üyeliği için özel eğitimler verilebileceği, bu eğitimler sonrasında da katılımcıların sertifika alabileceği, ilçe seçim kurullarının da sandıklarda görev alacak kamu görevlilerini belirlerken sertifika almış kişilere öncelik verebileceğini kaydediyor. YSK’nin de geçen yıl Milli Eğitim Bakanlığı ile imzaladığı protokol kapsamında halk eğitim merkezlerinde “sandık kurulu görevlilerinin eğitimi” kursu açılmıştı. Yasa değişikliğiyle uygulamanın kalıcı hale gelmesinin amaçlandığı belirtiliyor.
Seçim mezuatına göre o yerin “en kıdemli hâkimi” ilçe seçim kurulu başkanı oluyor. Bu hükmün seçim mevzuatına tam hâkim olmayan kişilerin seçim kurulu başkanı olmasına yol açtığını kaydeden AKP yetkilileri, “en kıdemli hâkim” kriterinin yerine birinci derece hâkimler arasından YSK ya da üyelerini Hâkimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK) belirlediği adalet komisyonlarınca atanmasına yönelik bir düzenleme getirilebileceğini belirtiyor. Mevzuatta yapılması planlanan bir başka değişikliğin de seçim müdürleriyle ilgili olacağı belirtiliyor. Daha önce seçim müdürlerine “rotasyon” koşulu getirilmişti. Ancak rotasyona rağmen durumdan memnun olmayan AKP, müdürlerin çoğunluğunun değiştirilmesine yönelik bir düzenleme planlıyor. Yapılacak düzenlemelerle ilgili çalışmanın İstanbul seçiminin ardından olgunlaştırılarak Meclis gündemine getirilmesi bekleniyor.