Afet alanında rant savaşı

Anadolu yakasının en değerli arazilerinden biri olan Göztepe’deki eski Çocuk Esirgeme Kurumu’nun bulunduğu alan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı karşı karşıya getirdi. Açık oto pazarı olarak da kullanılan arazinin büyük bölümü Fikirtepe’de olduğu için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetki alanında kaldı. Bakanlık araziye yapılacak AVM ve rezidanslar için Fikirtepe’de belirlediği 4.4 emsalin uygulanmasını istedi. Ancak İBB kendi sınırları içinde kalan parseller için belirlendiği “1 emsal” geçerli olacak şekilde plan düzenlemesi yapılmasını uygun gördü. CHP’li meclis üyeleri arazinin 1999 depreminden sonra belirlendiği gibi afet sonrası toplanma alanı olarak değerlendirilmesi için plana itiraz edecek.

5 yapı adasında toplam 46 hissedarın bulunduğu yaklaşık 40 dönümlük arazinin bir kısmı 2005 tarihli 1/5000 ölçekli Kadıköy Merkez E-5 (D-100) Otoyolu Ara Bölgesi Nazım İmar Planı’nda “Küçük Sanayi Sitesi Alanı”nda kalıyordu. İstanbul 4. İdare Mahkemesi’nin 2007 yılında bu planın Merdivenköy Mahallesi’ndeki kısmını iptal etti. Mahkemenin kararına esas olarak aldığı bilirkişi raporunda planın bölgedeki sanayi yoğunluğunu arttıracağı vurgulandı. Mahkeme kararı Danıştay Altıncı Dairesi tarafından 2010 yılında onandı. Bunun üzerine İBB, 2012 yılında plan değişikliğine gitti ancak değişikliğe Kadıköy Belediyesi ve 13 kişi itiraz etti.

2 kez iade edildi

İtirazları değerlendiren İmar ve Bayındırlık Komisyonu, alandaki imar uygulamaları, çevresindeki yapılaşma değerleri, mahkeme kararları dikkate alınarak yeni plan hazırlanması gerektiğine karar verdi ve planı iade etti. Tekrar plan teklifi hazırlanarak yapı adaları, ticaret+hizmet, dini tesis, park ve yol alanına alındı. Ancak plan teklifi ile önerilen yapılaşma hakları daha önceki planlardan bile fazla olduğu komisyon tarafından tekrar iade edildi.

Bu sırada parsellerin bir kısmı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2014’te onanan Fikirtepe planları içinde kaldı, 2012 tarihli plan değişikliği de CHP’li meclis üyelerinin açtığı dava sonucunda iptal edildi.

Bunun üzerine yeni bir plan teklifi hazırlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yetki alanında kalan parseller sınır dışına çıkarıldı. Geri kalan yapı adaları ticaret+hizmet, dini tesis, park alanına alındı. Emsal yani inşaat alanı 1 olarak belirlendi. Değişiklik teklifini değerlendiren İmar ve Bayındırlık Komisyonu son raporunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın emsali 4.4 olan planının ilgili bölümlerinde İBB’nin hazırladığı emsali 1 olan plana uymasını istedi. İBB CHP’li Meclis üyesi Hüseyin Sağ, birçok firmanın peşinde olduğu arazinin yeşil alan olarak korunması, afet toplanma alanı olarak kalması için mücadele edeceklerini söyledi.

Herkesin gözü bu arazide

Göztepe Çocuk Esirgeme Kurumu’nun arazisi 2006 yılında TOKİ’ye geçti. TOKİ, 120 milyon liraya Emlak Konut GYO’ya sattı. 2007’de arsayı ihaleye çıkaran Emlak Konut GYO, Avusturyalı Meinl Bank’ın ana hissedarı olduğu Meinl European Land’a sattı. Şirketin Türkiye’de yüzde 96’sına sahip olduğu MEL 1 Gayrimenkul Geliştirme Şirketi, arsayı 220 milyon liraya satın almış oldu. Firma burada Ancora İstanbul ismi ile bir AVM inşa etmeyi planlıyordu. Şirket 2008 yılında Meinl European Land olan ismini değiştirerek Atrium European Real Estate adını aldı. Tapusu Atrium European Real Estate, Acteeum Grup ve Acteeum ve Manhattan Real Estate ortak girişimine ait olan dev arazinin tekrar satışı gündemde. 145 milyon Avro değer biçilen araziye uluslararası yapı marketi ve alışveriş merkezi yatırımcılarının teklif verdiği iddia ediliyor.