ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi, Biden yönetiminde Türkiye’yle ilişkileri değerlendirdi

ABD başkanlığına seçilen Joe Biden’ın 20 Ocak’ta görevi almasına az bir süre kala, Atlantik Konseyi tarafından, Biden döneminde Türkiye’yle ilişkilerin nasıl olacağına dair bir panel düzenlendi. Katılımcılardan biri olan James Jeffrey, Biden yönetiminde ilişkilerin geleceği konusunda çok iyimser olmadığını belirtti ve konuşmasında bu durumun nedenlerini sıraladı.

Jeffrey, 2 ülkenin NATO ve diğer konularda ortak yaklaşım, hedef ve çıkarlarının bulunduğunun altını çizerek, “Şunu söyleyebilirim ki ilişkiler Türkiye’de ilk görev aldığım 1983 yılından bu yana gördüğüm en düşük seviyede” dedi.

“WASHINGTON’DA KİMSE BU KARARI SAVUNAMIYOR”

ABD-Türkiye arasındaki ilişkinin düşüşünde önemli etken olarak Jeffrey, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sisteminin neden olduğu krizi gösterdi. “S-400/F-35 meselesinin ABD için ne kadar ciddi bir varoluşsal sorun olduğunu Türk dostlarıma binlerce kez söyledim” diyen Jeffrey, şu ifadeleri kullandı:

“Türkiye’nin bugüne kadar yaptığı hiçbir şey, ki buna 1974 Kıbrıs (Harekatı) da dahil, ilişkilere bu kadar darbe vurmadı çünkü Washington’da kimse bu kararı savunamıyor.”

“SIFIR DOST NİTELİĞİNE DÖNÜŞTÜ”

İlişkileri olumsuz etkileyen bir diğer unsur olarak da Ankara’nın diplomatik etki gücünü kaybettiği Jeffrey, tarafından dile getirildi. James, “Kendisinin de Türkiye’de görev yaptığı dönemde, AKP iktidarının erken dönemlerinde izlenen “komşularla sıfır sorun” politikasının zamanla “sıfır dost” niteliğine büründüğünü ve Türkiye’nin bölgesinde “çok yalnızlaştığını” belirtti.

Şu an ki sorunların kökenlerinin bireysel ya da yönetimlerden ziyade daha derinde olduğunu vurgulayan eski Ankara Büyükelçisi, “Ülkeler arası ilişkileri çalkantıya girmekten koruyan tamponların Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerde mevcut olmadığını” söyledi.

TAKDİR EDEN GRUPLAR ARTIK YOK

Askeri işbirliğimizden, özellikle Türkiye’nin İsrail’le ilişkilerinden çok mutlu olan kişilerin bir zamanlar olduğunu belirten Jeffrey, “Şimdi bu durum tersine döndü. Bu kişiler de Türkiye’ye karşı düşmanca kakofoniye katıldı” diye konuştu.

BİDEN DÖNEMİNDE İLİŞKİLERİN GELECEĞİ...

Amerika'nın Sesi'nde yer alan habere göre, Biden döneminde ilişkilerin geleceğine dair kendisini karamsar olmaya iten bir ihtimali dile getiren Jeffrey, “İlişkilerde yeni bir başlangıç için her zaman fırsat vardır. Sorun şu ki Trump yönetimi sırasında ilişkilere katkı sağlayan şey sadece kişisel ilişkiler değildi Trump’ın ve etrafındakilerin dünya görüşüydü” dedi.

Jeffrey, Demokrat Parti içinde ve dolayısıyla Biden yönetiminde da böyle bir yaklaşımın sürdürülüp sürdürülmeyeceği yoksa “Irak’a Afganistan’a girme, Araplar’a, İran’a şekil verme gibi eski düzene mi geri dönüleceğinin”, ilişkiler üzerinde de belirleyici etkisi olacağı görüşünü dile getirdi. Jeffrey, eğer ikincisi olursa ilişkilerde daha da çalkantılı dönemlerin kendilerini beklediği öngörüsünde bulundu.