AB’den yaptırım riski

Hükümetin Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında aldığı kararlar, Türkiye’de demokrasi, basın ve ifade özgürlüğüne yönelik kaygıları artırdı. AB-Türkiye ilişkilerinin geleceği konusunda soru işaretleri yaratırken, AB ile yaşanan bu gerilimin Türkiye’nin ihracatını ve yatırımları vurabileceğinden endişe ediliyor. Avrupa Komisyonu Türkiye’deki son gelişmelerden kaygı duyduğunu ifade ederken, birlik üyelerinden yaptırım önerileri gelmeye başladı. Lüksemburg Dışişleri Bakanı ve üst düzey AB yetkilisi Jean Asselborn, AB’nin Türkiye’ye ekonomik yaptırım uygulamasının gündeme gelebileceğini ifade etti. Asselborn, “Belli bir noktada sonra bu baskı aracını kullanmaktan başka çaremiz kalmayacak” dedi. Alman hükümeti de medyaya ve siyasi muhalefete yönelik operasyonlarından dolayı Türkiye’ye yönelik yaptırım tartışmalarına girmeyeceğini belirterek, Avrupa’nın gelişmelere birlik olarak cevap vermesi gerektiğini söyledi.

Yatırım payı yüzde 66

Türkiye ihracatının neredeyse yarısı, gelen yatırımların yüzde 60’ı AB’den geliyor. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre Avrupalı şirketlerin Türkiye’deki toplam yatırımı yılın ilk sekiz ayında 2 milyar 292 milyon doları buldu. Yurtdışından toplam doğrudan yatırımlar 3 milyar 399 milyar dolar olarak hesaplanırken Avrupa’nın toplam içindeki payı yüzde 67 oldu. TCMB 2015 verilerine göre ise Avrupa’dan toplam yatırım girişi 7 milyar 878 milyar dolar olarak hesaplandı. 2015’te toplam doğrudan yabancı yatırımlar 11 milyar 959 milyon dolar olurken, Avrupa’nın payı yüzde 66 olarak gerçekleşti. Yıl boyunca gerçekleşen sermaye girişlerinin yüzde 58’i AB ülkeleri kaynaklı olurken, diğer Avrupa’nın payı ise yüzde 8 olarak gerçekleşti. 2015 yılında Türkiye’ye en çok yatırım yapan Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırayı 2.2 milyar dolarla İspanya, 1.3 milyar dolarla Lüksemburg ve 1.2 milyar dolarla Hollanda aldı. Ocak-Ağustos 2016 döneminde ise Avrupa ülkeleri arasında ilk üç sırada 480 milyon dolarla Hollanda, 284 milyon dolarla Almanya, 280 milyon dolarla Avusturya geldi.

İhracatta açık ara önde

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’nin 2015’te en çok ihracat yaptığı ülke 13 milyar 426 milyon dolarla Almanya oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi verileri de ihracatta ilk sırayı yüzde 46 pay ve 5 milyar 349 milyon dolar ile Avrupa Birliği’nin aldığını gösteriyor. Bu yılki ihracat rakamlarında da durum değişmiyor. AB ülke grupları arasında önde geliyor. Ocak-Ekim dönemini kapsayan ilk 10 aylık ihracat yüzde 3.7 azalışla 115 milyar 952 milyon dolar olurken AB’nin ihracattaki payı ise yüzde 49.6 oldu. İlk 10 aylık dönemde ise ihracat AB’ye yüzde 4.2 arttı.