AB Sınır Güvenliği Örgütü: Ege'deki göçmenlerin yasa dışı şekilde Türkiye'ye dönmeye zorlandığına ilişkin kanıt yok

Avrupa Birliği (AB) Sınır Güvenliği Örgütü (Frontex), Yunanistan kıyılarındaki göçmenlerin adil sorgulama şansı olmadan yasa dışı bir şekilde Türkiye'ye geri gönderildiği ve temel haklarının ihlal edildiğine dair kanıt bulunamadığını açıkladı. Ancak Avrupa Parlamentosu'nun bazı üyeleri, Frontex'in yeterince kapsamlı bir araştırma yapmadığı gerekçesiyle, bu açıklamaya kuşkuyla yaklaşıyor.

Frontex, araştırma kolektifi Bellingcat ve bazı medya kuruluşları tarafından gündeme getirilen "AB hukukuna aykırı olarak, göçmenlerin haklarının ihlal edildiği" iddialarına ilişkin yapılan araştırmada, iddiaları destekleyen hiçbir kanıt elde edilemediği belirtildi.

Frontex'in araştırma sonuçlarını içeren raporunda, AB sınırlarındaki kontrol sisteminin zayıflıklarına işaret edilerek, bu hataların belirlenerek düzeltildiği belirtildi.

Göçmenler Yunanistan kıyılarına yaklaştıklarında "zorla geri gönderildiklerini" öne sürüyor. "Geri itme" denilen ve uluslararası insan hakları yasalarını ihlal eden bu yönteme başvurduğunu reddeden Yunanistan ise evrensel yasalarla uyumlu şekilde AB sınırlarını koruduğunu savunuyor.

AP'nin bir bölümü 'tatmin olmadı'

Frontex araştırmacıları, bölgede görev yapan sahil güvenlik ekiplerinin müdahalesi sonrasında göçmenlerin geri dönmek zorunda kaldıklarını savunuyor. Rapora göre, göçmenler Yunanistan kıyılarına ulaşamıyor ve Türk makamlarına da teslim edilmiyor.

Örgüt, kanıt olmadığı söylenen suçlamaların, Yunan Sahil Güvenliği'nin bu tür uygulamalarından kaynaklanmış olabileceğini düşünüyor.

Ancak Fronetex'in bu raporu, Avrupa Parlamentosu'nun (AP) bir bölümünü tatmin etmedi. AP Yeşiller Grubu üyesi Tineke Strik, Hollanda Televizyonu'na (NOS), elde edilen bilgileri şüpheyle karşıladığını söyledi.

AB'nin sınır güvenliği kurumunun mültecilere yönelik yasadışı "geri göndermedeki rolü" hakkındaki iddiaları incelemek için oluşturulan Frontex İnceleme Çalışma Grubu üyesi olan Strik, araştırmacıların, kendilerine verilen bilgilerle yetindiklerini düşünüyor.

Yeşil Sol Parti üyesi Strik, gazeteciler, insan hakları örgütleri ve kamu baş denetçileri (ombudsman) gibi konunun diğer taraflarıyla da konuşmak istediklerini vurgulayarak, bunun daha eksiksiz bir tablo ortaya koyacağını kaydetti.

'Resmi verilerden fazlası araştırılmalı'

AP Liberal Grup üyesi Sophie in 't Veld de, benzer bir görüşü savunuyor. Liberal parlamenter, "Frontex uzmanları her türlü kaynakla konuştuklarını söylüyor ancak buna ilişkin net bilgi yok. Daha çok resmi makamların verdiği bilgilere dayanıyorlar. Oysa daha fazla kaynak olmalıydı" dedi.

Frontex raporunda, AB sınırlarında yaşanan sorunların çözümüne ilişkin önerilere de yer verildi.

Raporda, görevi kötüye kullanma durumunda üye devletlere ayrı ayrı bildirimde bulunması için örgüte daha fazla seçenek verilmesi ve göçmenlerin temel haklarının ihlal edilmesi halinde Frontex'in geri çekilmesi önerileri sıralandı.

AB Sınır Koruma Örgütü, Macaristan'ın sınırlarında göçmenlere yönelik sert muamele eleştirileri üzerine, buradaki görevinden çekilmişti. Raporda, bu durumun, Macar sınır muhafızları üzerindeki denetimi ortadan kaldırdığına dikkat çekilerek, bunun değişmesi gerektiği belirtildi.

Frontex'e göre, operasyonlardan üye devletlerin sorumlu olması, örgüt sınırı muhafızları açısından karmaşa yaratıyor. Bu nedenle, sınırlarda herhangi bir olay olması durumunda kontrolün Frontex'te olması ve olayların baştan sona kayda alınması istendi.