50 yıldır beyaz

The Beatles’ın dokuzuncu stüdyo çalışması olan ve daha çok “The White Album” (Beyaz Albüm) olarak bilinen “The Beatles” albümü bundan tam 50 yıl önce, yani 22 Kasım 1968’de piyasaya çıktı. Grubun dağılma emarelerinin yoğun olarak hissedilmeye başlandığı bir kayıt sürecinin ardından çıkan ve The Beatles’ın tek çiftli albümü olan “The White Album” birçoklarına göre ünlü dörtlünün en iyi çalışmasıdır. Bir önceki albümleri “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band”i grubun zirvesi olarak görenlerin sayısı da az değildir gerçi ama bu tercih biraz da kişinin müziğe bakışıyla ilgilidir diye düşünüyorum. Variety’de yayımlanan bir yazıda geçen şu tarif durumu en iyi şekilde özetliyor aslında: “Eğer kavramsallığın önem arz ettiği ‘Sgt. Pepper...’ sizin için en iyi The Beatles albümüyse, siz biraz ‘her şeyin teorisi’ tarzında birisiniz demektir; öte yandan ‘The White Album’ baştan sona kaos teorisidir.”

İlham verenler

Yalan da değil. 1967’de yayımlandığında anında kültleşen kapak tasarımıyla ve tüm albüme yayılan psikodelik havasıyla tipik ve öncü bir konsept albüm olarak yerlere göklere sığdırılamayan “Sgt. Pepper...”ın aksine, “The White Album” içinde biribirinden çok farklı tarz ve türleri barındıran, ilk bakışta karmaşık ama bir süre sonra aslında grubun tüm kariyerine göndermelerde bulunduğu fark edilen, evet kaotik, ama son tahlilde benzersiz derecede yetkin bir çalışmadır. Mojo dergisine verdiği bir mülakatta Paul McCartney albümün yaratılılş sürecinde gruba ilham verenleri sayarken şu isimleri sıralamıştı: Beach Boys (“Back In The USSR”), Jerry Lee Lewis, Chuck Berry, Nat King Cole (“Mother Nature’s Son”), Bach (“Blackbird”), Chet Atkins, Donovan, Pete Townshend, Roy Orbison, Jimmy Scott...” Çok daha fazlası olduğuna emin olabilirsiniz ama McCartneyn’in sözlerinden hareketle gidersek, “Helter Skelter” için “O sıralar Melody Maker dergisinde Pete Townshend (The Who) en gürültülü, en acayip, en pis parçayı yaptık gibi bir laf etmişti ve bu söyledikleri beni kamçıladı. Onlar öyle düşünebilir ama biz de kendimizce en gürültülü, en acayip parçayı yapacağız dedim. Parça oradan çıktı” diyor örneğin. Öte yandan daha önceleri çoğunlukla birlikte kayda giren dörtlünün bu albümün kayıtları sırasında teker teker çalışmayı tercih ettiğini ve üç farklı kayıt odasında aynı anda işlerin sürdüğünü de belirtelim. Yoko Ono’nun da sık sık stüdyoda bulunduğu bu dönemde (bir ara hastalandığı için Yoko’ya bir yatak getirilmiş hatta) grup içi gerilimlerin ve artistik ayrışmanın da had safhada olduğu biliniyor.

50. yıla özel kutu

Albümün 50. yılı şerefine yeni bir “The White Album” piyasaya çıktı. 2 CD’lik standart versiyonda tüm albümün stereo mix’i dinleyiciye sunulurken 6 CD’lik ‘deluxe’ versiyon asıl The Beatles tutkunları için şık bir kutu halinde satışa çıkarıldı. Amazon fiyatı 180 dolar olan bu kutuda, içinde bol bol fotoğrafın ve her parça için kaleme alınmış özel yazıların bulunduğu büyük bir kitap da yer alıyor. Ayrıca George Harrison’ın evinde yapılmış akustik Esher Demoları’nın ve albümdeki tüm parçalarla birlikte albüme alınmayan ya da daha sonraki albümlere alınan parçaların kayıtlarının da bulunduğu toplam 4 CD’lik ekstra malzeme de var. Bunların arasında “Helter Skelter”ın efsaneleşmiş 12 dakikalık kaydı ile John Lennon’ın sonradan “Imagine” albümünde yepyeni sözler ve farklı bir isimle (“Jealous Guy”) kaydededeceği “Child of Nature” adlı parça da var. Cüzdan el veriyorsa kaçırmayın derim.