42 kişilik abluka

Suriye’de 2011 yılından bu yana devam eden iç savaşta, uluslararası toplumun cılız çözüm arayışlarının bir parçası olan 3. Cenevre görüşmeleri restlerle başladı; taktiklerle sürüyor. Toplantının ilk gününü kuşatmanın sona ermemesi nedeniyle protesto eden Suriye muhalefeti; dün Cenevre’ye 42 kişilik heyetle çıkartma yaptı. Ancak bugün Birleşmiş Milletler Özel Temsilcisi Staffan de Mistura ile yapacağı görüşmeyi BM binası dışında gerçekleştireceklerini ve bunun ‘müzakere’ olmayacağını da ilan ettiler. İlk heyette Türkmenler yer almadı ancak ileri aşamalarda devreye girebilirler.

- Şartlı geliş: Suriye Yüksek Müzakere Komitesi, “Katliam devam ettikçe herhangi bir müzakere masasına oturmayacağız” dedi. BM’nin geçiş döneminin başlaması için insani yardım, kuşatma ve bombardımanın son bulmasını öngören 2254 sayılı kararının uygulanmasını talep etti. Ancak heyetin dönmesi beklenmiyor.

- ABD Güvencesi: Muhalefet, Cenevre yoluna çıkarken ABD Dışişleri Bakanı Kerry’den de güvence aldı. Kerry, kuşatma altındaki bölgelere insani yardımın ulaştırılması da dahil olmak üzere 2254’ün tamamen uygulanmasını istedi.

- Ocak takvimi: ABD ve Rusya’nın öncülüğünde varılan Kasım 2015 Viyana mutabakatı, Ocak ayında görüşmelerin başlamasını, 18 ay içinde geçiş hükümeti kurulmasını, 18 ay içinde de seçim yapılmasını öngörüyor.

- Eşit davet: Mistura rejimle muhalefetten eşit sayıda isim davet etti. Rejim, ilk görüşmeye 16 kişilik heyetle girdi; muhalefet 17 kişilik bir heyetle De Mistura’nın karşısına çıkacak.

- Yüz yüze görüşme yok: BM, ilk etapta yüz yüze bir görüşme hedeflemiyor. Heyetlerle ayrı ayrı odalarda görüşmeyi planlıyor. Muhalefet de bu girişimleri ‘müzakere’ değil, ‘görüşme’ olarak tanımladı.

- Takvime zoraki uyum: Mistura, Viyana mutabakatına bağlı kalmak için Ocak ayı bitmeden görüşmelerin başlamasında ısrarcı oldu. Muhalefet de Şubat ayına bitmeden; Cenevre’ye geleceğini açıklayarak bu takvime bağlı kalmak isteğini gösterdi.

- 1 Şubat muamması: Mistura’nın bugün muhalefet ile yapacağı görüşmelerin ardından pazartesi nasıl bir takvim ve görüşme trafiği uygulanacağı belirsizliğini koruyor.

- ‘Danışman’ kadrosu: PYD Eşbaşkanı Salih Müslim Ankara’nın itirazıyla Mistura’nın danışacağı ekibe davet edilmezken, Rusya’nın sunduğu muhalefet listesinde yer alan Suriye Demokratik Meclisi Eşbaşkanı Heysem Menna, Çoğulcu Toplum Hareketi’nden Randa Kasis, Değişim ve Özgürlük Platformu’ndan Kadri Cemil’in bulunduğu 9 gözlemci ‘danışma grubu’ adıyla Mistura tarafından davet edildi. Müslim ve ekibi cuma gecesi Cenevre'den ayrıldı. Rusya PYD'nin sonraki turlara katılımı için çalışacağını belirtti.