John Lennon'ın yazdığı 20 unutulmaz şarkı

20. yüzyılın en büyük müzik adamlarından John Lennon tam 39 yıl önce öldürülmüştü. 8 Aralık 1980'de Mark Chapman'ın silahından çıkan bir kurşunla hayata veda eden John Lennon'ı anmak için onun yazıp bestelediği en iyi 20 şarkıyı sıraladık. Bu öznel listeyi hazırlarken onun ölüm tarihi olan 8 Aralık'ı (8.12.) da hatırlatmak adına 12 solo, 8 The Beatles şarkısı seçtik. Bakalım listemizi beğenecek misiniz?

Imagine (1971 - Imagine) John Lennon ilk solo albümü (içinde Yoko Ono'nun da bulunmadığı) “Imagine” ile The Beatles sonrası kariyerine hızlı bir başlangıç yaptı ve aşkın başrolde olduğu, dünya görüşünü net bir şekilde ortaya koyan bir çalışmayla çıktı müzikseverlerin karşısına. Albüme adını veren “Imagine” tüm dünyada barış yanlısı gençlerin marşı olmakla kalmadı, neredeyse 50 yıldır değişmez bir sembol olarak karşı kültürün baştacı haline geldi. Demişti ki: “Ülkelerin olmadığını hayal et / Çok zor değil yapması / Uğruna öldürecek ya da ölecek bir şey yok / Din de yok / Hayal et tüm insanların / barış içinde yaşadığını”

Strawberry Fields Forever (1967) Lennon'ın The Beatles kariyeri boyunca yazdığı en iyi şarkı muhtemelen “Strawberry Fields Forever”dır. 1967 yılında 45'lik olarak piyasaya çıkan şarkıyı Lennon rol aldığı “How I Won the War” adlı filmin çekimleri sırasında İspanya'da yazmıştı. Psychodelic çağrışımların ön planda olduğu parça halüsinojenik bir maddenin etkisiyle yazılmış gibidir ve muhtemelen de öyledir. Demişti ki: “Haydi gel götüreyim seni de / Gidiyorum çünkü Çilek Tarlalarına / Hiçbir şey gerçek değil / Ve hiçbir şey yok kafaya takacak / Çilek Tarlaları sonsuzcasına”

Working Class Hero ( 1970 – John Lennon/Plastic Ono Band) İşçi sınıfının bu kadar açık bir şekilde yüceltildiği ilk parçaydı belki de “Working Class Hero”. Lennon'ın Yoko Ono ile birlikte kurukları Plastic Ono band ile kaydettiği albümde yer alan parça sadece bir akustik gitar eşliğinde söylenmiş zımba gibi politik bir parçaydı ve inanın hâlâ da öyle. Demişti ki: “Seni din ve seks ve TV ile uyuştururlar / ve kendini çok akıllı, sınıfsız ve özgür sanırsın / Ama hâlâ köylünün tekisin gördüğüm kadarıyla”

Give Peace A Chance (1969) Neredeyse bir slogan, bir marş... “Give Peace A Chance” tüm dünyaya karşı atılmış yırtıcı bir barış çığlığıdır. Plastic Ono band adı altında piyasaya çıkan 45'lik şarkı Montreal'deki yatak eylemi sırasında kaydedilmişti. Direkt, derdini hiç dolandırmadan anlatan, herkesin de anlayacağı kadar basit şekilde kaleme alınmış olan şarkı Lennon'ın dehasının bir yansımasıdır adeta. Demişti ki: “Herkesin dilinde aynı şeyler / Devrim, evrim, mastürbasyon, kırbaçlama, ayarlama, bütüleştirme/ Meditasyon, Birleşmiş Milletler, tebrikler / Bizim tek dediğimizse barışa bir şans verin”

In My Life (1965 – Rubber Soul) Lennon bu şarkıyı mesela 1979'da yazmış olsaydı, 'çok yakında öleceğini anlamış olmalı' derdik. Oysa 1965'te yazmıştı “In My Life”ı ve buram buram bir nostalji, hatta veda şarkısıydı. Geçmişi, sevgililerini, en çok da arkadaşlarını anıyordu şarkıda ve demişti ki: “Ama tüm o arkadaşlar ve sevgililer / Hiçbiri seninle kıyaslanmaz / Ve o anılar kaybeder anlamını / Aşkı yeni bir şey gibi düşündüğümde”

Jealous Guy (1971 - Imagine) Lennon'ın yüreğinin en karanlık yerinden söküp çıkardığı ve Yoko Ono'ya bir özür mahiyetinde yazdığı “Jealous Guy” ne müthiş bir aşk şarkısıdır. Brian Ferry'nin versiyonunu bilen daha çoktur belki ama “Imagine”de yer alan bu orijinal versiyonda Lennon'ın tüm erkeklerin hissettiği o lanet duyguyu ifade ediş şekli unutulmazdır. Demişti ki: “Seni incitmek değildi niyetim / Seni ağlattığım için affet beni / Seni kırmak istememiştim / Kıskanç herifin tekiyim sadece”

All You Need Is Love (1967) Popüler kültür tarihine 'Aşk yazı' olarak geçen 1967'nin temmuz ayında piyasaya çıkan “All You Need Is Love” 45'liği tam da doğru zamanda dinleyiciyle buluşmuş, değil mi? Bir kuşağın mottosu olan bu sözler tüm dünyada yankı buldu ve aşk kavramı bir süreliğine devrimle eşdeğer tutuldu. Keşke hâla öyle olsa... Demişti ki: “Zamanla kendin olmak dışında yapabileceğin hiçbir şey yok / Kolay o da / Tüm ihtiyacın aşk / Tüm ihtiyacın aşk”

Instant Karma (1970) John Lennon'ın ilk solo 45'liklerinden biri olan “Instant karma” sadece 10 gün için yazılıp, kaydedildi ve piyasaya sürüldü. Pop tarihinin en hızlı kotarılan 45'liklerinden biriydi ve The Beatles'ın bir üyesi tarafından solo olarak piyasaya sürülüp de 1 milyondan fazla satan ilk plak olmuştu. Playboy'a verdiği bir söyleşide Lennon “Herkes karmadan bahsediyor ama bence karma çok hızlı işleyen bir şey. Yaptığklarımızın karşılığını hemen alıyoruz” diyordu. Demişti ki: “Sen kendini ne sanıyorsun ki? / Bir süper yıldız mı? / Evet aslında, öylesin”

Revolution (1968 – The Beatles / White Album) Ünlü Beyaz Albüm'de (White Album) yer alan “Revolution” aslında “Hey Jude” 45'liğinin arka yüzündeki şarkı olarak piyasaya çıkmıştı ilk. Paris'teki öğrenci hareketlerinden ilham aldığı rivayet edilir Lennon'ın bu şarkıda. Bu arada parçanın tamamen deneysel bir kaydı da aynı albümde “Revolution 9” adıyla yer almaktadır. Demişti ki: “Devrim istediğini söylüyorsun / yani ona bakarsan / Hepimiz değiştirmek istiyoruz dünyayı”

Mother (1970 - John Lennon/Plastic Ono Band) John Lennon'ın hayatında annesinin, daha doğrusu annesinin yokluğunun çok ciddi bir yeri var. Bu şarkıda da bu yokluğun izleri, acıları çok iç yaralayıcı bir şekilde açığa çıkıyor. Janov'un ünlü primal terapisinden esinlenen Lennon gırtlağını yırtarcasına söylediği şarkıda demişti ki: “Anne ben senindim / Ama sen benim değildin asla / Seni istedim / Ama sen beni istemedin”

God (1970 - John Lennon/Plastic Ono Band) Lennon'ın Tanrı'yı acılarımızı ölçtüğümüz bir kavram olarak tanımladığı “God” adlı şarkısı sanatçının inançsızlığını haykırdığı bir çeşit mantra gibidir. Kennedy'ye, Robert Zimmermen'a, İsa'ya ve The Beatles'a inanmadığını söyleyen Lennon sadece “Kendime ve Yoko'ya inanıyorum” öszlerini sarfettiği şarkıda demişti ki: “Rüya sona erdi / Ne diyebilirim ki? / Rüya sona erdi”

Woman Is The Nigger Of The World (1972 – Sometime in New York City) John Lennon'ın Yoko Ono ile birlikte yazdığı “Woman Is The Nigger Of The World” (Kadın Dünyanın Zencisidir) feminist bir manifesto niteliğindedir. Kadın hakları meselesinin ve özellikle de kadına yönelik erkek şiddetinin fena halde yakıcı sonuçlarını yaşadığımız memleketimizde bu şarkının anlamı çok daha net bir şekilde beliriyor elbette. Demişti ki: “Yüzünü boyatıyor, onu dans ettiriyoruz / Kölemiz olmazsa bizi sevmediğini söylüyoruz”

I'm So Tired (1968 – The Beatles / White Album) John Lennon'ın The Beatles'tan fena halde bıktığı bir dönemde yazdığı “I'm So Tired” Abbey Road'da tek bir gecede kaydedilmişti. Maharishi'nin yanında kaldığı dönemde yazdığı şarkı tam da Yoko ile aşk yaşamadığı sıralarda grupla aralarında geçen tatsızlıklardan kaynaklanmış gibidir. Demişti ki: “Uyuyamıyorum biliyorsun, durmuyor beynim / Üç hafta oldu biliyorsun, deliriyorum / Her şeyimi verirdim biliyorsun / Biraz huzur için”

Across the Universe (1970 – Let It Be) Rivayet odur ki Lennon bu şarkı için “Yazdığım en iyi sözler” demiş. En iyi midir, değil midir bilemeyiz ama müthiş bir parça ve müthiş sözler olduğuna kefiliz. Her ne kadar ilk kez 1969'da piyasaya sürülse de (bir toplama albümde) 1967'de yazılan parçayı Lennon bir gece o zamanki eşi Cynhtia'nın bir konudaki bitmek bilmeyen şikayetleri üzerine yazmaya başlamıştı. Demişti ki: “Acı havuzları, zevk dalgaları / Açık zihnimden içeri süzülüyor / Ele geçiriyor beni, okşuyor”

(Just Like) Starting Over (1980 – Double Fantasy) “Yneiden Başlamak” adlı bu parçayı yaklaşık 5 yıllık bir suskunluğun ardından çıkarmıştı John Lennon ve bu parçanın çıkışından bir buçuk ay kadar sonra da öldürülecekti. İroni demişken... “Double Fantasy” albümünün ilk 45'liği olarak bu parçayı seçmesi tabii ki tesadüf değildi Lennon'ın, zira nihayet yeniden başlamay hazırdı. Demişti ki: “Ama seni ne zaman görsem sevgilim / Yeniden aşık oluyormuşuz gibi geliyor bana / Yeniden başlıyormuşuz gibi / Yeniden başlamak”

Happiness Is A Warm Gun (1968 – The Beatles / White Album) Yine Beyaz Albüm'e dönecek olursak... “Happiness Is A Warm Gun” kısacık ama içinde üç ayrı parça barındırıyor gibi duran bir şarkıdır. Biraz “Bohemian Rhapsody”nin ya da “Paranoid Android”in öncülü gibidir hatta. Karmaşık bir şarkıdır ama, sizi yanıltmasın, 15 saatte ve 100 tekrardan sonra kaydedilebilmiştir. Demişti ki: “Kollarımın arasındayken sen / Ve parmağım senin tetiğindeyken / Kimsenin bana zarar veremeyeceğini biliyorum / Çünkü / Mutluluk sıcak bir silahtır”

Come Together (1969 – Abbey Road) Aslen LSD'yi literatüre sokan adam olarak bilinen Timothy Leary'nin California Valisi olmak için kampanyaya başladığında John Lennon'a gelip ona bir şarkı yazmasını istediği için yazılan “Come Together” bir şekilde yıllar içinde The Beatles'ın en popüler, en çok cover'lanan şarkılarından biri oldu. Kampanya falan hak getire bu arada... Demişti ki: “Sana söyleyeceğim tek şey / Özgür olman gerektiği / Toplanın haydi, hemen şimdi”

Watching the Wheels (1980 – Double Fantasy) Yukarıda bir yerde daha bahsetmiştik, Lennon 5 yıl boyunca müziğe ara verdi ve vaktini... tekerlekleri seyrederek geçirdi. “Watching the Wheels” gerçekten de o 5 yıl boyunca Lennon'ın nelerle uğraştığını (ya da uğraşmadığını) anlatır gibidir. Ev hayatı için müziği bir kenara kaldıran Lennon demişti ki: “Onlara iyiyim ben dediğimde bir tuhaf bakıyorlar yüzüme / “Mutlu değilsindir muhakkak, oyun oynamayı bıraktığına göre”

Isolation (1970 - John Lennon/Plastic Ono Band) John Lennon'ın post-beatles dönemde yazdığı “Isolation” onun hâlâ ne kadar kırılgan, kendine güvensiz olduğunu bir kanıtı gibidir adeta. Paranoya had safhadadır. Parçanın bir yerinde duyulan Ringo'nun davul vuruşu kalp atışı gibi yankılanır ve dinleyeni şok eder. Demişti ki: “Anlamanı beklemiyorum / Bunca acı verdikten sonra / Ama yine de seni suçlamıyorum / İnsansın sadece, deliliğin kurbanısın”

I'm Losing You (1980 – Double Fantasy) Ayrılık hissini bu kadar net bir şekilde anlatan başka bir parça var mıdır acaba? Oğlu Sean ile birlikte tatildeyken ve Yoko iş için New York'tayken yazdığı bu şarkıda John Lennon karısına telefonla bile ulaşamadığından şikayet eder. Demişti ki: “Burada, karasızlık vadisinde / Ne yapacağımı bilmiyorum / Kayıp gittiğini hissediyorum / Seni kaybediyorum”