Amasya’nın tescilli “gram altını”: Çiçek bamyası

Amasya’nın Taşova ilçesinde üretilen coğrafi işaret tescilli 'çiçek bamyası' çiçeği yöre halkı tarafından ‘gram altın’ olarak adlandırılıyor. Önceki yıllarda çeyrek altınla yarışan ve vatandaşların yüzünü güldüren çiçek bamyası bu sene altın pahalı olunca üreticin yüzünü güldürmedi.

Yaz aylarında sabah erken saatlerde toplanmaya başlanan çiçek bamyasında minik bamyalar iğne yardımıyla tek tek ipe dizilerek kurumaya bırakılması sonrası iç piyasanın yanı sıra Türkiye'nin dört bir yanına satılıyor. 

Türkiye’de bamya satışında önemli bir yere sahip olan Taşova’da çiçek bamyasının hasat işlemi tüm hızıyla devam ediyor. İlçeye bağlı Alpaslan köyünde yaşayan Alpay Celep her sabah ailesiyle birlikte gün ağarmadan bamya tarlasına gelerek 3 saatlik toplama çalışmasının ardından bamyaları kuruması için evine götürüyor.

Alpay Celep, “Saat 05.30'da kalkıyoruz, bamyayı topluyoruz. 3 saat falan sürüyor toplamamız. Çünkü sabahları çok çiğ oluyor. Onun için üzerimiz böyle yaş oluyor. Bamyayı topluyoruz, götürüp eve seriyoruz onu, kuruyor. Diziyoruz elimizle. Tek tek topluyoruz böyle. Çiçekleri ertesi gün sabahtan döküyoruz. Onları döktükten sonra askılara asıyoruz kurutmak için. Bamyanın zorluğu çok. Bamyanın kilosu biz burada 140 liraya veriyoruz, 130 liraya veriyoruz. Altınla eş değer. Taşova’da bunun pazarı var. Her perşembe bunu götürüp satabiliyorsun. Çeyrek gibi bozdurabiliyorsun bunu. Bu bamya Taşova’da yetişiyor. Çiçek bamyası Taşova’ya özgüdür” diye konuştu.

Bamyaları topladıktan sonra evinin önüne gelerek toplanan bamyaları tek tek dizen Celep, "Bamyayı toplayıp geldikten sonra, bamyamızı seriyoruz. 1-2 saat sonra dizmeye başlıyoruz. Dizdikten sonra, bunları güzelce gölgeye seriyoruz, üstünü örtüyoruz 2 gün sonra da ertesi günde çiçeklerini dökmeye başlıyoruz. Bamyanın zorluğu çok. Kolay bir iş değil. Parmaklarımız da deliniyor yani" şeklinde konuştu.

Bamyaların çiçek dökme işlemleri bittikten sonra bamyaları kurutmak için askıya asan Celep, “Önceden bunu, bamyanın altmış dizini ‘1 çeyrek altın’ alıyordu. Şimdi ‘yarım gram’ altın bu kadar ucuz olduğu için, gram altın alıyor yani altmış dizine. Ama şimdi bamya para etmiyor yani. 140 lira 130 lira. Emeği çok. Toplayacaksın tek tek, dizeceksin tek tek, tek tek dökeceksin, buralara asıyorsun cereklere, 10-15 günde kuruyor bunlar. Ondan sonra topluyorsun” ifadelerini kullandı.